Wsparcie dla górnictwa i elektroenergetyki węglowej w Polsce sięgnęło niemal 230 mld zł w latach 1990-2016, nie licząc kosztów zewnętrznych, wynika z raportu WiseEuropa pt. "Ukryty rachunek za węgiel 2017. Wsparcie górnictwa i energetyki węglowej w Polsce - wczoraj, dziś i jutro". Szacowane wsparcie w latach 2017-2030 to 154,8 mld zł.
"Całkowite wsparcie dla górnictwa i elektroenergetyki węglowej od 1990 roku sięgnęło niemal 230 mld zł (średnio 8,5 mld zł rocznie). W 2016 r. wyniosło ono 9,2 mld zł. Kwoty te nie uwzględniają jednak kosztów zewnętrznych energetyki węglowej (tj. strat nierekompensowanych przez elektrownie, a ponoszonych przez społeczeństwo - głównie związanych ze zdrowiem obywateli), które w samym 2016 r. wyniosły 31 mld zł" - czytamy w raporcie.
Wsparcie dla energetyki odnawialnej (OZE, z wyłączeniem starych elektrowni wodnych oraz współspalania) wyniosło jedynie 17 mld zł w latach 1990-2016.
Bezpośrednie wsparcie dla górnictwa w latach 1990-2016 (z wyłączeniem dotacji do ubezpieczeń społecznych górników) szacowane jest na 81 mld zł. Łączne wsparcie bezpośrednie i subsydia do emerytur i rent górniczych wyniosły 167,6 mld zł w latach 1990-2016, podano także.
Średnie roczne koszty wsparcia górnictwa i energetyki węglowej w Polsce, łącznie z kosztami zewnętrznymi, to 1 910 zł na osobę w latach 1990-2016, wyliczyli także autorzy raportu. Na koszty te składają się: wsparcie z budżetu, opłaty w rachunkach za energię elektryczną i koszty związane z utraconym zdrowiem oraz niszczeniem środowiska.
W tym samym okresie średnie koszty wsparcia energetyki odnawialnej wyniosły 23 zł na osobę.
"Węgiel nadal traktowany jest przez część decydentów jak dobro narodowe o kluczowym znaczeniu dla dobrobytu Polski. Tymczasem górnictwo węgla odpowiada dziś jedynie za 1% polskiego PKB i ten udział konsekwentnie maleje. Jednocześnie wartość wsparcia udzielanego rodzimym sektorom węglowym utrzymuje się na wysokim poziomie i będzie nawet rosło" - skomentował Aleksander Śniegocki, kierownik projektu Energia i Klimat w WiseEuropa oraz współautor raportu, cytowany w komunikacie.
Z szacunków ekspertów z WiseEuropa wykonanych na podstawie dostępnych danych wynika, że jeżeli rząd będzie kontynuował obecną politykę energetyczną, to w latach 2017-2030 Polska dopłaci do utrzymania górnictwa oraz energetyki opartej na węglu 154 ,8mld zł (nie uwzględniając m.in. kosztów zewnętrznych). Tym samym, średnie roczne wsparcie dla węgla będzie wynosiło 11 mld zł rocznie i będzie o 30% wyższe niż w poprzednim okresie.
Na tę kwotę składać się będą: 41,9 mld zł na dopłaty do emerytur i rent górniczych, 38,2 mld zł na rynek mocy, 31,6 mld zł na dokapitalizowanie kopalń, 30,4 na bezpłatne uprawnienia do emisji CO2, 10,1 mld zł na restrukturyzację górnictwa, 2,1 mld zł kosztów rezerwy mocy, 0,5 mld zł na koszty osierocone.
"Górnictwo i elektroenergetyka węglowa korzystają nie tylko z bezpośredniego wsparcia finansowego odnotowywanego w oficjalnych raportach, ale też ze sprzyjającej im konstrukcji przepisów prawnych, które pozwalają przerzucić istotną część kosztów ich działalności na społeczeństwo. Zamiast inwestować więcej w odnawialne źródła energii i efektywność energetyczną, rząd szykuje kolejne subsydia dla energetyki węglowej" - podsumowała koordynatorka kampanii Klimat i Energia w Greenpeace Anna Ogniewska.
