W przesłaniu papież powiedział, że w takim miejscu brakuje słów, a w przerażającej ciszy serce woła do Boga, pytając, dlaczego na to przyzwolił. Benedykt XVI zaznaczył, że w tej ciszy chylimy czoło przed niezliczoną rzeszą ludzi, którzy w obozie cierpieli i zostali zamordowani. "Cisza ta jest jednak głośnym wołaniem o przebaczenie i pojednanie, modlitwą do żyjącego Boga, aby na to nie pozwolił nigdy więcej" - podkreślił papież.
Benedykt XVI przeszedł w milczeniu wzdłuż umieszczonych przed pomnikiem 22 tablic, na których wymienione są w ojczystych językach ofiary tego miejsca.
Przed Międzynarodowym Pomnikiem Ofiar Obozu w Birkenau modlono się w intencji ofiar. Modlitwę rozpoczął po romsku Romani Rose, przedstawiciel europejskich środowisk romskich. Po nim modlitwę odmówił arcybiskup Szymon, prawosławny arcybiskup diecezji łódzko-poznańskiej. W języku polskim modlił się arcybiskup Stanisław Gądecki. Prosił Boga o pokój wieczny dla zmarłych. "Spraw by żyjący nie ulegli złu i potrafili zło dobrem zwyciężać" - powiedział metropolita poznański.
Po hebrajsku modlił się Michael Schudrich, główny rabin Polski. Przed nim kadisz odśpiewał kantor. W jezyku angieslkim modlił się biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, Janusz Jagucki.
Na zakończenie odmówił po niemiecku modlitwę Benedykt XVI. "Boże Pokoju Ty sam jesteś pokojem, którego nie może pojąć człowiek kłótliwy, gotowy do zwady, spraw by żyjące w zgodzie trwali w spokoju, a skłóceni weszli na drogę pojednania" - modlił się papież.
