Skala podatkowa obowiązująca w Polsce obejmuje dwa progi. W 2018 roku obowiązywały podstawowe progi podatkowe:
- 18% - pierwszy próg podatkowy,
- 32% - drugi próg podatkowy.
Pierwszy z nich dotyczy wszystkich tych podatników, którzy osiągnęli dochód nie wyższy niż 85 528 zł. Po przekroczeniu tej kwoty płacimy już podatek według drugiego progu podatkowego.
Kwota wolna od podatku
Do obliczenia podatku potrzebna jest też kwota wolna od podatku. Żeby uwzględnić kwotę wolną, to trzeba rozliczać się według skali podatkowej. Nie można brać jej pod uwagę, jeśli rozliczamy się podatkiem liniowym, ryczałtem, lub uzyskujemy dochody z kapitałów pieniężnych. W 2018 roku maksymalna kwota wolna może wynosić nawet 8000 zł.
Żeby obliczyć podatek, trzeba ustalić dochód (to przychód, od którego odejmujemy koszty uzyskania przychodu)
, odejmujemy od niego ulgi odliczane od dochodu. Wynik po zaokrągleniu stanowi kwotę, od której obliczamy podatek, dopasowując go do konkretnego progu podatkowego.
Próg podatkowy to konkretna wartość procentowa, którą stosujemy do obliczenia wysokości podatku dochodowego.
Podatnicy, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej, mogą rozliczać się według skali podatkowej lub ryczałtu. Ten drugi wariant dotyczy np. uzyskiwania przychodów pochodzących z najmu. W sytuacji, gdy podatnik prowadzi działalność gospodarczą oprócz ryczałtu i rozliczania według stawki podatkowej (na zasadach ogólnych), do wyboru jest jeszcze karta podatkowa i podatek liniowy. Tym razem jednak pomówimy więcej o progach podatkowych. Rozróżnia się je w zależności od dochodu uzyskanego przez podatnika.
Pierwszy próg podatkowy obejmuje wszystkie dochody do 85 528 zł. Jeśli przekroczymy dochód o wartość ponad 85 528 zł, pojawi się konieczność rozliczenia się według drugiego progu podatkowego. Nie znaczy to jednak, że trzeba będzie zapłacić podatek w wysokości 32 procent od całości dochodu. 32 proc. odnosi się wyłącznie do wartości ponad 85 528 zł.
Podstawowa zasada mówi, że dopóki dochód nie jest wyższy niż 85 528 zł, to zawsze rozlicza się go według stawki 18 proc. Jeśli jednak podatnik przekroczy tę wartość, może pozostać przy rozliczeniu podatku 18 proc. Musi jednak rozliczyć się wtedy z małżonkiem, którego dochody będą mniejsze niż 85 528 zł. W przypadku wspólnego rozliczania małżonków ich dochody są sumowane. Następnie dzieli się je przez dwa i dopasowuje do skali podatkowej. Cały wynik może być jeszcze obniżony poprzez zastosowanie ulg podatkowych.
Warto wiedzieć, że jeśli podatnik przestanie rozliczać się wspólnie z małżonkiem, to nie będzie możliwe zastosowanie niższej stawki podatkowej.
Drugi próg podatkowy a podatek liniowy
W sytuacji, gdy pracownik zobowiązany jest do odprowadzania 32 proc. podatku, ponieważ uzyskuje wysokie dochody, warto rozważyć przejście na działalność gospodarczą i wybór stawki liniowej. W takim wypadku trzeba jednak pamiętać o kilku ograniczeniach. Nie będzie to możliwe, jeśli usługi będą świadczone wyłącznie dla podmiotu, z którym taki pracownik podpisał wcześniej umowę o pracę. Wtedy będzie musiał dodatkowo wykonać jeszcze jakieś zlecenia dla odrębnych podmiotów.
Warto wiedzieć, że podatek liniowy jest stały i wynosi 19 proc.
