Komisja Europejska, dążąc do Europejskiego Zielonego Ładu, którego celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., stworzyła warty niemal 17,5 mld euro Fundusz Sprawiedliwej Transformacji na wsparcie dywersyfikacji gospodarczej europejskich terenów najbardziej zależnych od sektora węglowego i narażonych na skutki dekarbonizacji. Proponowana alokacja dla Polski to 2 mld euro.
Środki Funduszu mają wspierać zmianę kwalifikacji pracowników, pobudzenie inwestycji w zielone technologie i infrastrukturę, a także inwestycji w regenerację i odbudowę zasobów ziemi.
"Globalna ekspertyza będzie kluczowa dla skutecznego wdrożenia sprawiedliwej transformacji. Mamy nadzieję, że z pomocą Komisji Europejskiej i Banku Światowego polskie regiony górnicze będą lepiej przygotowane do tej transformacji i wykorzystania środków finansowych na strategiczne inicjatywy, które pobudzą rozwój lokalnych gospodarek" - powiedział dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce Marek Prawda, cytowany w komunikacie.
Polska gospodarka urosła od początku lat 90. siedmiokrotnie, natomiast intensywność energetyczna spadła o 56%. Obecnie niemal 90 tysięcy ludzi nadal bezpośrednio utrzymuje się z górnictwa, wskazano.
"Aby transformacja była skuteczna, musi być sprawiedliwa i akceptowalna dla wszystkich. Należy zatem uwzględnić od samego początku jej skutki, przede wszystkim te społeczne, a także wdrożyć wszelkie możliwe instrumenty w celu ich łagodzenia" - powiedział wiceminister aktywów państwowych, pełnomocnik rządu do spraw transformacji spółek energetycznych i górnictwa węglowego, Artur Soboń, cytowany w komunikacie.
Bank Światowy wspierał szereg regionów i krajów w obszarze transformacji węglowej, między innymi Macedonię Zachodnią, Grecję, Bułgarię, Bałkany Zachodnie czy Ukrainę. Przygotowywał też analizy w Rosji, Polsce i Rumunii, przypomniano.
W ramach inicjatywy "Wsparcie dla transformacji energetycznej w regionach węglowych" Bank Światowy wraz z Komisją Europejską wspierają regiony w przygotowaniu map drogowych, według których wprowadzane są reformy.
"Odbudowa gospodarek poprzez ograniczanie emisji oraz inwestycje w zieloną przyszłość to nasze priorytety w Europie. Mamy nadzieję, że doradztwo ekspertów Banku pozwoli Polsce lepiej radzić sobie z wyzwaniami i szansami, jakie przynosi dekarbonizacja. [...] Regiony górnicze na całym świecie będą czerpać z polskich doświadczeń" - powiedział przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie Marcus Heinz.
Komisja Europejska stworzyła też forum dialogu dla 34 regionów górniczych w 14 krajach Unii Europejskiej, a także repozytorium wiedzy o zagadnieniach transformacji.
Bank Światowy jest międzynarodową instytucją finansową, której misją jest ograniczanie ubóstwa i wspieranie zrównoważonego rozwoju. Działając w ponad stu krajach, Bank Światowy udziela preferencyjnych kredytów, które wspierają różnego rodzaju inwestycje i reformy w takich obszarach jak infrastruktura, administracja publiczna, sektor finansowy, zdrowie i wiele innych. Bank wspiera również kraje poprzez projekty doradcze i analityczne. Polska jest członkiem Banku Światowego od 1986 r. W 1990 r. zostało otwarte biuro w Warszawie.
