"Niska rentowność polskich banków, zwłaszcza mniejszych instytucji, może rodzić wyzwania. Rentowność polskich banków nadal kształtuje się powyżej średniej w UE, jednak w ostatnich latach znacznie spadła i pozostaje poniżej szacowanego kosztu pozyskania kapitału na rynku, pomimo działań dostosowawczych banków" - czytamy w "Raporcie o stabilności systemu finansowego".
"W takiej sytuacji wyzwaniami dla banków w przyszłości mogą być zdolność do podnoszenia kapitału, spełnienie wymogu MREL, a także finansowanie własnego rozwoju. To ostatnie będzie w długim okresie szczególnie ważne w kontekście konkurencji ze strony podmiotów fintech, w tym działających transgranicznie. Rentowności kapitału są szczególnie niskie w średnich i mniejszych bankach, co zwiększa ich podatność na szoki i ogranicza zdolności do absorpcji strat oraz odbudowy kapitału w przyszłości. W sytuacji negatywnych szoków, poprzez mechanizm finansowania wypłat depozytów gwarantowanych lub przymusowej restrukturyzacji, taka sytuacja rodzi ryzyko zwiększonych obciążeń całego sektora bankowego i dalszej presji na jego rentowność" - czytamy dalej.
Według NBP, polski system bankowy charakteryzuje się dobrym wyposażeniem w kapitał, czemu towarzyszy niski poziom dźwigni finansowej.
"W analizowanym okresie banki kontynuowały zwiększanie funduszy własnych, utrzymując ich wysoką jakość. Średni, łączny współczynnik kapitałowy utrzymuje się na poziomie 18%. Jednocześnie, średnia waga ryzyka jest wyższa niż w większości krajów UE, co przekłada się na relatywnie wyższą odporność banków na szoki" - wskazano w dokumencie.
Sektor banków spółdzielczych jako całość funkcjonuje stabilnie, aczkolwiek stoi on przed szeregiem wyzwań krótko- i długoterminowych, ocenił też NBP.
"Banki spółdzielcze, w większości przypadków, spełniają nadzorcze wymogi kapitałowe i płynnościowe. Tym niemniej, niska efektywność związana z modelem biznesowym i niski poziom integracji sektora stanowią wyzwania dla zyskowności banków spółdzielczych oraz dla ich zdolności do rozwoju w przyszłości. Pozostawanie szeregu banków spółdzielczych poza strukturami IPS jest zjawiskiem niepokojącym, w szczególności ze względu na wygaśnięcie dotychczasowych umów zrzeszenia z końcem 2018 r." - napisano w raporcie.
Ponadto, kluczowa rola banków zrzeszających w IPS i ich silny wpływ na cały sektor, poprzez powiązania kapitałowe z bankami spółdzielczymi, sprawiają, że konieczne jest zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania tych banków, m.in. poprzez wzrost jakości zarządzania ryzykiem i poprawę wyposażenia w kapitał, podkreślił bank centralny.
"W sektorze SKOK trwa proces restrukturyzacji, głównie w drodze przejęć niewypłacalnych kas, aczkolwiek jego dynamika uległa stabilizacji. Choć sam sektor SKOK jest relatywnie mały (0,5% aktywów systemu bankowego) i jego aktywa wciąż spadają, to może on negatywnie oddziaływać na cały system finansowy w sytuacji upadłości kas, która rodzi konieczność uzupełniania przez banki funduszu gwarantowania depozytów, podnosząc ich koszty. Pozytywny wpływ na ograniczenie kosztów restrukturyzacji kas mają dotychczasowe działania wspierające proces przejęć niewypłacalnych kas, przy udziale BFG, przez silniejsze kasy lub banki, ponieważ pozwalają one uniknąć wypłaty depozytów, co jest rozwiązaniem bardziej kosztownym" - podsumowano w raporcie.
