Halal oznacza w terminologii muzułmańskiej rzeczy i zachowania, które są dozwolone. Przeciwieństwem jest określenie haram, czyli to, co zakazane, czyli np. spożywanie wieprzowiny, a w przypadku kredytów - lichwa w postaci odsetek (określanej terminem riba).
To rodzi ogromne problemy dla muzułmanów mieszkających w krajach zachodnich, gdzie pożyczki z odsetkami są normą. Rynek kredytów hipotecznych halal jest rozbudowany m.in. w USA czy Wielkiej Brytanii. W Kanadzie to wciąż nowość, która właśnie zaczęła być zauważalna.
"Kilka firm w różnych prowincjach Kanady powoli zaczyna oferować halal kredyty hipoteczne" - informuje CBC. Są tak skonstruowane, by przestrzegać zarówno prawa kanadyjskiego, jak i prawa szariatu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Halal kredyt bez odsetek, czyli tańszy? Nie do końca
- Kiedy ludzie w Kanadzie czy w Stanach Zjednoczonych usłyszeli, że muzułmańskie finanse zabraniają odsetek, na Zachodzie automatycznie założyliśmy, że pieniądze w takiej ofercie są za darmo. Tak nie jest - mówi Walid Hejazi, profesor nadzwyczajny analizy ekonomicznej i polityki na Uniwersytecie w Toronto, którego badania skupiły się na muzułmańskich produktach finansowych.
Jak informuje CBC, halal kredyty różnią się od tych z odsetkami strukturą. Przykładowo oferowane są produkty, które działają na zasadzie wynajmu nieruchomości od banku do momentu spłacenia nieruchomości. Dodatkową opłatę stanowi natomiast np. marża, czyli zysk pożyczkodawcy, czy opłata za obsługę kredytu.
Nietypowa dla kanadyjskiego rynku kredytów hipotecznych i lokalnego prawa struktura sprawia, że pojawiają się problemy, np. z ubezpieczeniem kredytu czy wydaniem hipoteki dla kredytobiorcy. W efekcie koszty halal pożyczki są porównywalne, a czasami i większe od konwencjonalnej. To się jednak może niedługo zmienić.
Liczy się droga do efektu
- Wiele osób spojrzy na muzułmańskie finanse i powie, że zamiast płacić odsetki, opłacasz zyski banku, więc tak naprawdę to ta sama rzecz. Myślę, że to jest nieszczere... To, w jaki sposób dochodzisz do efektu, naprawdę ma znaczenie. A jest wiele, wiele religii, w których są podobne zasady - twierdzi Walid Hejazi.
Według Statistics Canada, z ponad 1,7 mln muzułmanów w Kanadzie przeszło 800 tys. mieszka w wynajmowanych lokalach. Rynek, jak przekonuje np. Thomas Lukaszuk, założyciel Canadian Halal Financial Corporation, ma duży potencjał. Stąd wniosek, że rynek muzułmańskich kredytów będzie się dalej rozwijał, obniżając ich koszty.