Choć Centralny Port Komunikacyjny jest przede wszystkim kojarzony z lotniskiem, to inwestycja będzie miała silny wpływ na poprawę jakości podróżowania pociągami. Spółka CPK już prowadzi prace zmierzające do uruchomienia pierwszych połączeń Kolei Dużych Prędkości oraz tzw. szprych, które mają usprawnić podróżowanie pociągami w całym kraju. Kolejnym elementem układanki jest odpowiednio opracowany rozkład jazdy – tu spółka CPK wzoruje się na rozwiązaniach, które z powodzeniem działają m.in. w Szwajcarii, Austrii, Holandii i Japonii.
Prostota kluczem do sukcesu
Horyzontalny Rozkład Jazdy będzie odpowiedzią na obecną sytuację. Przede wszystkim ma być łatwy do zapamiętania, ponieważ pociągi danej relacji będą w tzw. takcie, a więc np. co pół godziny lub co godzinę. Tak działa szwajcarski "Bahn 2000". Rozkład będzie opierał się na stałych relacjach pociągów, co znacznie ułatwi planowanie przesiadek i tym samym zmniejszy stres przy podróżowaniu więcej niż jednym pociągiem do miejsca docelowego.
– Kluczowe jest już teraz takie przygotowanie inwestycji, żeby po ich zakończeniu możliwe było wdrożenie Horyzontalnego Rozkładu Jazdy. W spółce CPK podchodzimy do tego kompleksowo. Naszym celem jest realna zmiana funkcjonowania kolei w Polsce. Dzięki rozwiązaniom takim jak HRJ polska kolej stanie się bardziej atrakcyjna dla pasażerów – mówi Michał Jasiak, wicedyrektor Biura Planowania i Projektowania Programu Kolejowego CPK.
Dwa scenariusze podróży
Spółka Centralny Port Komunikacyjny przedstawiła dwa scenariusze oferty przewozowej – bezpośredni i przesiadkowy. Sięgają one 2050 r. Scenariusz bezpośredni zakłada zapewnienie większej liczby połączeń bezpośrednich pomiędzy miastami. Tu konieczny będzie bardziej złożony w porównaniu ze scenariuszem przesiadkowym układ linii komunikacyjnych. Będzie się to wiązało z mniejszą częstotliwością kursowania pociągów w każdej relacji.
Scenariusz przesiadkowy stanowi uzupełnienie o intuicyjny układ liczby linii komunikacyjnych o dużych częstotliwościach kursowania w każdej relacji. Tutaj kluczem będzie systemowe skomunikowanie mniejszych miast. Na tym jednak nie kończy się rola HRJ, ponieważ będzie on zsynchronizowany z rozkładami przewoźników z sąsiednich krajów, a więc ułatwi podróże zagraniczne.
Schematy to nie wszystko
W kolejnych etapach prac spółka CPK przeprowadzi m.in. analizę zapełnienia pociągów przy użyciu Pasażerskiego Modelu Transportowego, a także konsultacje branżowe. Zostanie również opracowany kształt linii komunikacyjnych na 2030 r. Choć nie wszystkie inwestycje będą jeszcze ukończone, to zakładane jest, że na kluczowych odcinkach przewoźnicy zaoferują już nowe, atrakcyjne czasy przejazdu. W 2030 r. przewidywane jest również otwarcie rynku przewozów dalekobieżnych w Polsce, które wynika z tzw. czwartego pakietu kolejowego UE. Już teraz prognozy PMT zakładają, że wprowadzenie HRJ zwiększy liczbę pasażerów kolei w ruchu dalekobieżnym w Polsce aż dwukrotnie – do 134 mln osób rocznie.
Prace nad rozwojem CPK
Same inwestycje kolejowe to 30 zadań i prawie 2 tys. km nowych linii oraz 10 tzw. szprych, z czego dla ponad 1500 km są już opracowywane studia wykonalności. Spółka ma też warianty inwestorskie 140-kilometrowego odcinka Kolei Dużych Prędkości między Warszawą i Łodzią oraz dla 200 km między Łodzią i Wrocławiem, które są już w fazie projektowania. Warianty inwestorskie przygotowano także dla 40 km w rejonie Rzeszowa, 70-kilometrowego odcinka Katowice – Ostrawa oraz dla 155 km linii między Poznaniem, a Sieradzem.
W przypadku lotniska inwestor przeszedł od fazy planowania do projektowania, w której uczestniczą m.in. brytyjskie konsorcjum projektowe Foster+Partners, Biuro Happold jako master architekt, libańska firma projektowa Dar Al-Handasah jako projektant inżynierii lądowej i liczne firmy, w tym wiele polskich, jako projektanci obiektów towarzyszących. W trakcie rozpatrywania przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska jest wniosek o decyzję środowiskową dla portu lotniczego wraz z węzłem kolejowym, drogami i infrastrukturą towarzyszącą.
Najbardziej zaawansowaną inwestycją jest tunel dalekobieżny w Łodzi, który ma już projekt budowlany, decyzje środowiskowe i lokalizacyjne oraz jedno z trzech pozwoleń na budowę. Trwają też przetargi na wykonawców robót, a pierwsze prace ruszą jeszcze w 2023 r.
Do zakończonego już Programu Dobrowolnych Nabyć dołączyło ponad 1200 właścicieli dysponujących nieruchomościami o łącznej powierzchni ponad 3400 ha. W tym roku rozpoczną się prace archeologiczne i geologiczne na terenie pierwszego etapu lotniska, gdzie od kilku tygodni trwają prace rozbiórkowe.
Płatna współpraca z CPK