Czy linie lotnicze zwrócą pasażerom za bilety? Przez spór w PAŻP grożą nam masowo odwoływane loty

- Jeśli lot się nie odbędzie, przewoźnik powinien zwrócić pasażerowi pełen koszt biletu lotniczego - wyjaśnia Renata Piwowarska, rzeczniczka praw pasażerów przy Urzędzie Lotnictwa Cywilnego, cytowana przez PAP.

Wszystkim klientom czekającym na lotnisku, linie lotnicze muszą zapewnić posiłki i napoje, a jeśli czas oczekiwania trwa powyżej doby - również hotel oraz przewóz do niego - powiedziała rzeczniczka praw pasażerów.

Wynika to wprost z przepisów unijnych odnoszących się do opóźnionych oraz odwołanych rejsów.

Odszkodowanie za opóźniony lot przysługuje pasażerowi wtedy, gdy samolot wylądował na docelowym lotnisku co najmniej trzy godziny po planowanym czasie przylotu. Wysokość odszkodowania zależy od długości trasy i wynosi:

• 250 euro dla lotów o długości do 1500 km,
• 400 euro dla lotów wewnątrz UE dłuższych niż 1500 km oraz wszystkich innych lotów o długości od 1500 do 3500 km,
• 600 euro dla wszystkich innych lotów.

W przypadku lotów poza (lub spoza) Unię Europejską (wtedy nie są już traktowane jako wewnątrzwspólnotowe) o długości od 1500 do 3500 km, odszkodowanie może zostać pomniejszone o 50 proc., gdy do miejsca docelowego samolot przyleci nie później niż o 4 godz. ponad pierwotnie planowaną godzinę.

Na tym prawa pasażerów się nie kończą. Co więcej, już w momencie opóźnienia wylotu, pasażerom przysługuje opieka ze strony przewoźnika w postaci: "posiłków i napojów w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania", a także bezpłatne dwie rozmowy telefoniczne, dwa dalekopisy, dwie przesyłki faksowe lub e-mailowe.

Z powyższego prawa skorzystać można, gdy linia lotnicza przewiduje, że czas startu opóźni się o:

• dwie lub więcej godzin w przypadku lotów o długości do 1500 km,
• lub o trzy lub więcej godzin w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 km i wszystkich innych lotów o długości od 1500 km do 3500 km,
• o cztery lub więcej godzin w przypadku wszystkich innych lotów.

Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo

Jeśli wskutek opóźnienia oczekiwana godzina startu zostanie przesunięta co najmniej o jeden dzień, pasażer ma dodatkowo prawo do:

• zakwaterowania w hotelu w przypadku gdy występuje konieczność pobytu przez jedną noc albo więcej nocy, lub gdy zachodzi konieczność pobytu dłuższego niż planowany przez pasażera
• transportu pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania (hotelem lub innym)

Urząd Lotnictwa Cywilnego wyjaśnia, że w sytuacji, gdy opóźnienie wynosi co najmniej pięć godzin, pasażer ma prawo do:

• zwrotu w terminie 7 dni, pełnego kosztu biletu, za część lub części nieodbytej podróży oraz za cześć lub części już odbyte, jeżeli lot nie służy już dłużej jakiemukolwiek celowi związanemu z pierwotnym planem podróży pasażera
• lotu powrotnego do pierwszego miejsca odlotu, w najwcześniej możliwym terminie

Oznacza to tyle, że jeśli pasażer wybrał się w jednodniową podróż, np. na koncert czy umówione spotkanie, a samolot był opóźniony i wylądowałby na lotnisku docelowym już po terminie, to taka podróż dla pasażera traci sens. Jeśli odbywała się ona z przesiadką i to drugi rejs doznał tak znaczącego opóźnienia, pasażer ma prawo wrócić do miejsca docelowego na koszt przewoźnika.

Nie każdy lot opóźniony o co najmniej trzy godziny będzie się wiązał z wypłatą odszkodowania dla pasażera

Prawo do odszkodowania nie przysługuje, jeżeli przewoźnik lotniczy może dowieść, że opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego - podkreśla Urząd Lotnictwa Cywilnego.

Uwagę na to zwraca również rzeczniczka praw pasażerów. Jak podkreśliła - jeśli następują okoliczności nadzwyczajne, których przewoźnik nie mógł przewidzieć i nie mógł im zapobiec, to decyzje o odszkodowaniu podejmowane są w zależności od konkretnej sytuacji pasażera.

W przypadku odwołania lotu, pasażer ma prawo do wyboru pomiędzy:

• zwrotem w terminie 7 dni, pełnego kosztu biletu, za część lub części podróży, która się nie odbyła, oraz za część lub części już odbyte, jeżeli lot nie służy już dłużej jakiemukolwiek celowi związanemu z pierwotnym planem podróży pasażera, wraz z, gdy jest to odpowiednie, lotem powrotnym do pierwszego miejsca odlotu, w najwcześniej możliwym terminie;
• zmianą planu podróży, na porównywalnych warunkach, do ich miejsca docelowego, w najwcześniejszym możliwym terminie;
• lub zmianą planu podróży, na porównywalnych warunkach, do ich miejsca docelowego, w późniejszym terminie dogodnym dla pasażera, w zależności od dostępności wolnych miejsc.

Ponadto przysługują mu te same prawa do uzyskania pomocy w postaci posiłków i napojów, noclegu i transportu, oraz rozmów telefonicznych, co w przypadku opóźnionego rejsu. Na tych samych zasadach wypłacane jest też odszkodowanie w wysokości od 250 do 600 euro.

Rozszerzony został jednak katalog zdarzeń, kiedy odszkodowanie nie przysługuje w ogóle. Zalicza się do nich sytuacje:

• jeśli pasażer został poinformowany o odwołaniu lotu, co najmniej 2 tygodnie przed planowanym czasem odlotu; lub
• jeśli pasażera poinformowano o odwołaniu w okresie od 2 tygodni do 7 dni przed planowanym czasem odlotu i zaoferowano mu zmianę planu podróży, umożliwiającą wylot najpóźniej 2 godziny przed planowanym czasem odlotu i dotarcie do miejsca docelowego najwyżej 4 godziny po planowanym czasie przylotu; lub
• jeśli pasażer został poinformowany o odwołaniu w okresie krótszym niż 7 dni przed planowanym czasem odlotu i zaoferowano mu zmianę planu podróży, umożliwiającą wylot najpóźniej 1 godzinę przed planowanym czasem odlotu i dotarcie do miejsca docelowego najwyżej 2 godziny po planowanym czasie przylotu.
• jeśli przewoźnik może dowieść, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Odszkodowanie zostanie pomniejszone o 50 proc., gdy pasażerowi zaoferowano zmianę planu podróży do jego miejsca docelowego na alternatywny lot, w efekcie czego pasażer przyleciałby do miejsca docelowego spóźniony o:

• o 2 godziny w przypadku wszystkich lotów o długości do 1500 km;
• lub o 3 godziny w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 km i wszystkich innych lotów o długości od 1500 km do 3500 km;
• lub o 4 godziny w przypadku wszystkich innych lotów.

Informacje o prawach pasażerów można znaleźć na stronach Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Tam również można dochodzić swoich roszczeń od linii lotniczych, jeśli przewoźnik nie uzna wniosku o wypłatę odszkodowania. Według ostatnich dostępnych danych, działający w ULC Rzecznik Praw Pasażerów doprowadził w 2020 roku do zawarcia ugód z 596 pasażerami. Dostali od linii lotniczych ponad 200 tys. euro. Spory dotyczyły w 90 proc. odwołanego lub opóźnionego lotu.

Artykuł zaktualizowany