Podniesienie kwoty wolnej od podatku, ulgi podatkowe, nowe zasady płacenia składki zdrowotnej to tylko niektóre zmiany, które weszły w życie 1 stycznia 2022 roku wraz z Polskim Ładem. W założeniu reforma ma pomóc wyjść z kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 oraz wspomóc finansowo obywateli i przedsiębiorców. Eksperci wciąż jednak wyliczają wątpliwości i obawy związane między innymi z funkcjonowaniem firm. Niektóre zmiany jednak pomogą odciążyć dużą część Polaków. Wiąże się to szczególnie z podniesieniem kwoty wolnej od podatku.
Kwota wolna od podatku to wartość, od której nie trzeba odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych. Oblicza się ją na podstawie dochodu podatnika, czyli przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania. Kwota wolna może w niektórych przypadkach w znaczący sposób zmienić wysokość otrzymywanego wynagrodzenia. Warto więc wiedzieć, kto może z niej skorzystać.
Kwota wolna od podatku a Polski Ład
Ile wynosi kwota wolna od podatku? Przez wiele lat kwota wolna od podatku w Polsce pozostawała na niskim poziomie 3 091 zł i była taka sama dla wszystkich. Od 2017 roku zaczęto ustalać wysokość kwoty wolnej z osiąganymi dochodami podatnika.
W 2021 roku wynosiła już 8 000 zł. W 2022 roku została podwyższona do aż 30 000 zł. Obowiązuje ona dla dochodów osiąganych w 2022 roku. Zmian nie dotyczy jednak wyłącznie kwota wolna. Przed wejściem w życie Polskiego Ładu, uwzględniana jest kwota zmniejszająca podatek wynosząca 525,12 zł. Jednak zmiany wprowadzone wraz z reformą ją likwidują. Zwiększenie kwoty wolnej od podatku spowodowało jednoczesny wzrost kwoty zmniejszającej podatek do 5 100 zł rocznie.
Co więcej, od nowego roku kwota wolna od podatku nie maleje wraz ze wzrostem dochodów. Jej wysokość pozostaje taka sama dla każdego, kto rozlicza się na skali podatkowej. Podatek należy zapłacić, gdy dochód przekroczy kwotę 30 000 zł rocznie.
Kwota wolna od podatku – komu przysługuje?
Jeśli pracownik zarabia rocznie mniej niż 30 000, jego dochód nie zostanie opodatkowany, tak więc nie zapłaci on podatku. Nie dotyczy to jednak każdego. Z takiej możliwości mogą skorzystać wyłącznie osoby rozliczające się skalą podatkową, czyli jednym ze sposobów opodatkowania w ramach zasad ogólnych. Skala podatkowa opiera się na występowaniu dwóch progów – 17 proc. i 32 proc.. W przypadku przekroczenia 1 mln zł doliczana jest także tzw. danina solidarnościowa, czyli dodatkowa stawka 4 proc..
Pracowników bądź przedsiębiorców, których dotyczy karta podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt zmiany nie dotyczą. Nie skorzystają oni na podwyżce Polskiego Ładu. Jeśli kogoś kusi podwyższenie kwoty wolnej i obliczył, że może na niej zyskać, warto przemyśleć zmianę formy opodatkowania na skalę.
Kto skorzysta najbardziej na podwyżce kwoty wolnej od podatku? Największą ulgę odczują pracownicy na płacy minimalnej i najmniej zarabiający. W 2021 roku najniższa krajowa wynosi 2800 zł. W roku 2022 wzrosła ona o 210 zł, wynosząc 3100 zł. Bazując na kwocie wolnej wynoszącej 30 000 zł, większość uzyskanego przychodu pracownika nie zostaje opodatkowana.
Jeśli dochód osiągnięty w trakcie roku nie przekroczy 30 000 zł, podatnik nie zapłaci podatku. W przypadku dochodu do 120 000 zł podatek wyniesie 17 proc.. Od tego należy odjąć również kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 5 100 zł. Gdy zaś dochód przekroczy 120 000 zł, podatek wyniesie 15 300 zł plus 32 proc. nadwyżki ponad 120 000 zł. Oznacza to, że jeżeli dochody przekroczą 120 000 zł, dopiero wtedy zostanie naliczony wyższy podatek.
Kwota wolna od podatku 2022 a umowa zlecenie i emerytury
Jak ogłosiło Ministerstwo Finansów, w przypadku osób zatrudnionych na umowie zlecenie kwota wolna od podatku nie jest uwzględniana przy miesięcznej wypłacie, ale dopiero przy rozliczeniu rocznym na koniec roku. Zleceniobiorcy mogli więc doświadczyć na koncie niższych wypłat. Ministerstwo Finansów 7 stycznia tego roku wprowadziło jednak korektę, przedłużając termin poboru zaliczek na podatek dochodowy. Styczniowe wynagrodzenie zostanie skorygowane.
Na podwyższeniu kwoty zyskają emeryci. Od ich emerytur, które nie przekroczą 2 500 zł, nie zostanie potrącony podatek. Dodatkowo aktywni zawodowo emeryci będą mogli skorzystać z zerowego PIT-u.
Warto przypomnieć, że podatnik zwolniony z obowiązku płacenia podatku nie jest zwolniony z obowiązku rozliczania się z Urzędem Skarbowym. Każdy, bez względu na osiągane dochody, musi w odpowiednim czasie złożyć swoje zeznanie podatkowe.