Spóźniony pociąg - dostaniesz odszkodowanie

PAP/Tomasz Gzell

Z szacunków Instytutu Turystyki wynika, iż w tym roku wakacyjny wyjazd zafunduje sobie blisko 14,5 mln Polaków. Połowa z tej liczby wyjedzie za granicę.

Podróżując po Polsce turysta przeciętnie wyda na bilety lub paliwo około 170 złotych. Wybierając się za granicę koszt podróży wzrośnie średnio do ponad 900 złotych. Cena biletów stanowi znaczną część naszych wakacyjnych wydatków. Kupując je pamiętajmy, że zawieramy z przewoźnikiem umowę z którą wiążą się nie tylko nasze obowiązki, ale też prawa.

Podróżujący za granicę pociągiem najczęściej wybierają ekspresy i połączenia międzynarodowe. Właśnie ci pasażerowie od jutra zyskują nowe prawa.

Nowe prawa zyskują podróżni pociągów kursujących między państwami Unii Europejskiej oraz krajowych: Express, Express Intercity, Eurocity i Euronight (bez regionalnych).
W przypadku opóźnień będą mogli odzyskać nawet połowę ceny biletu. W przypadku odwołania połączenia lub awarii pociągu mogą liczyć nawet na nocleg w hotelu na koszt przewoźnika czy na darmowe kanapki.

Zyskują też nowe możliwości reklamowania usług świadczonych przez kolej.

• zwrot pełnego kosztu biletu za część niezrealizowanej podróży albo także za część podróży już odbytą, jeśli przez spóźnienie musieliśmy całkiem zrezygnować z wyjazdu.
  • zwrot połowy ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego dwie godziny lub więcej.
  • zwrot 25 proc. ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego od godziny do dwóch godzin.
  • przewoźnik powinien zapewnić połączenie powrotne w najbliższym możliwym terminie.
  • kontynuację lub zmianę trasy przy porównywalnym standardzie w najbliższym terminie lub w późniejszym, dogodniejszym dla pasażera.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/101/t124005.jpg ) ] (http://www.money.pl/archiwum/felieton/artykul/zwolinski;nie;wychylaj;sie;na;kolei;przestaje;obowiazywac,29,0,862749.html) Zwoliński: "Nie wychylaj się" na kolei przestaje obowiązywać
By odzyskać gotówkę za bilet, trzeba pójść do konduktora w pociągu. On na odwrocie biletu poświadczy, że pociąg się spóźnił ponad godzinę, postawi pieczątkę i dopisze swoje dane identyfikacyjne. Z biletem trzeba się następnie udać do kasy biletowej. Tam powinniśmy dostać zwrot pieniędzy.

• gdy przewoźnik nie wykonał albo nienależycie wywiązał się z umowy przewozu, czyli np. jeśli pociąg się spóźnił, jakość podróży była zła, na przykład było brudno lub nie działało ogrzewanie.
  • można też to zrobić gdy przejazd był niezgodny z rozkładem jazdy.

Reklamacje musimy spisać i w tej formie dostarczyć ją przewoźnikowi. Do wniosku o reklamację trzeba dołączyć przede wszystkim bilet i miejscówkę. Jeśli reklamacja będzie niekompletna, przewoźnik powinien poprosić o uzupełnienie braków w ciągu dwóch tygodni. Wniosek musimy złożyć w ciągu siedmiu dni od podróży, a przewoźnicy mają 30 dni na jego rozpatrzenie.

Pasażerowie pociągów osobowych i pośpiesznych oraz regionalnych będą mogli skorzystać z tych uprawnień dopiero za trzy lata. Nie oznacza to, że nie mają żadnych praw. Mogą powoływać się na zapisy _ Prawa przewozowego _, które reguluje też uprawnienia podróżujących autokarami, busami czy taksówkami.

Objęcie wszystkich podróżujących koleją unijnymi uprawnieniami odwleka się z przyczyn ekonomicznych. Ministerstwo Infrastruktury chroni PKP przed falą wniosków o zwrot pieniędzy za bilety lub wypłatę odszkodowań.

Ponad 140 tys. godzin opóźnienia na polskiej kolei w 2010 roku. Jak wynika z danych Urzędu Transportu Kolejowego, spóźnił się lub odwołano co czwarty pociąg. Najczęściej spóźniają się pociągi na trasach międzynarodowych.
Trzeba zaznaczyć, że największy odsetek pociągów opóźnionych odnotowano w przewozach międzynarodowych - 46,2 proc. W ubiegłym roku sprzedano na nie 2,25 mln biletów. Zdecydowanie najczęściej - 96 proc. - opóźnienia pociągów nie przekroczyły godziny. Reszta to przeważnie spóźnienia od jednej do dwóch godzin. Ponad 700 pociągów odwołano.

Gdyby nowe przepisy obowiązywały od początku ubiegłego roku, kolejowi przewoźnicy musieliby się liczyć ze zwrotami gotówki sięgającymi blisko 9 mln zł. i to tylko biorąc pod uwagę podróżujących za granicę.

Opóźnianie przyjęcia unijnych regulacji w przypadku pasażerów pociągów osobowych i pośpiesznych na liniach krajowych nie przysłuży się kolei. Po krótkim wzroście liczba pasażerów szybko topnieje.

źródło: Urząd Transportu Kolejowego

W 2010 roku pociągiem podróżowało 261,7 mln pasażerów, czyli o 22,3 mln (7,9 proc.) mniej niż w roku poprzednim. Z połączeń międzynarodowych skorzystało ledwie 2,25 mln ludzi, czyli niespełna 1 proc. wszystkich pasażerów.

_ - Wejście w życie unijnych przepisów, tylko w części pociągów powinno pozytywnie wpłynąć na wizerunek naszych kolei - _mówi *Money.pl *dr Michał Beim, ekspert do spraw transportu publicznego w Instytucie Sobieskiego. - _ Tak stało się w przypadku niemieckich kolei, w których unijne regulacje zaczęły obowiązywać już przed dwoma laty. W pewnym stopniu rozszerzenie uprawnień pasażerów do odszkodowań wymusi też poprawę świadczonych usług. Zarządzający PKP liczą się z tym, że w razie powtórzenia się sytuacji z końca ubiegłego roku, będą jednak musieli oddać pasażerom część wpływów z biletów _ - mówi Beim.

Ekspert nie spodziewa się jednak by nowe prawo zachęciło Polaków do podróżowania koleją._ - Musiałby się skrócić czas podróży, poprawić komfort - nie tylko w pociągach, ale też na dworcach oraz zmienić podejście wielu przewoźników do koordynacji połączeń. Na zachodzie spółki kolejowe wprowadzają wspólne bilety, zgrywają rozkłady, u nas tego brakuje, a to nie zachęca do korzystania z ich usług - _ uzasadnia ekspert Instytutu Sobieskiego.

** ##W samolocie takie same prawa jak Niemiec, lub Włoch

PAP/Radek Pietruszka

W 2010 roku nastąpiło zauważalne odbicie na rynku przewozów lotniczych, po wyraźnym spadku rok wcześniej. Polskie lotniska obsłużyły blisko 20,5 mln pasażerów, czyli o ponad 8 proc. więcej niż w 2009 roku. Ponad 40 proc. przypada na warszawskie Okęcie, reszta na wszystkie pozostałe porty lotnicze.

Niezależnie od tego czy bilet został kupiony w normalnej cenie, czy taniej w ofercie last minute, prawa pasażera są takie same.
Polska wprowadziła już wszystkie przepisy regulujące podróżowanie liniami lotniczymi, obowiązujące w Unii Europejskiej. _ - Na przewoźników skarży się niewielki promil wszystkich podróżnych - _mówi *Money.pl *Katarzyna Krasnodębska, rzecznik Urzędu Lotnictwa Cywilnego. - _ W ubiegłym roku na odwołane loty, opóźnienia czy odmowy przyjęcia na pokład poskarżyło się ponad 1,5 tysiąca pasażerów. Prawie tyle samo co przed dwoma laty. Biorąc pod uwagę rosnącą rzeszę latających, a także coraz większą świadomość praw, mogę powiedzieć, że poziom usług jest coraz lepszy - _ mówi Krasnodębska.

Pasażer, w razie kłopotów, może liczyć na propozycję alternatywnego lotu, zwrotu pieniędzy i opiekę. Zależnie od sytuacji przysługują nam różne uprawnienia.

• otrzymania informacji od linii lotniczych (o bieżącej sytuacji, odwołaniach, długości opóźnienia, ale także o przysługujących im w związku z tym prawach)
  • wyboru między zwrotem należności za bilet, a zapewnieniem alternatywnego połączenia (w przypadku opóźnień przekraczających pięć godzin)
  • odpowiedniej opieki (napoje, posiłki, zakwaterowanie lub transport z/do lotniska) podczas oczekiwania na alternatywne połączenie lub w przypadku znacznych opóźnień. (w zależności od długości lotu, w przypadku lotów do 1500 km - dotyczy opóźnień powyżej dwóch godzin, zaś w przypadku lotów dłuższych - dotyczy opóźnień powyżej trzech godzin, w przypadku lotów wewnątrzwspólnotowych)

• odszkodowania takiego samego, jak w przypadku odwołania lotu, chyba że opóźnienie spowodowane jest siłą wyższą (co musi udowodnić przewoźnik).
  • linie lotnicze odpowiadają za szkody powstałe w wyniku opóźnienia, na przykład gdy spóźnimy się na przesiadkę lub przepadnie nam doba hotelowa.

Linia lotnicza powinna zapewnić pasażerowi takie udogodnienia jak dostęp do telefonu, napoje, posiłki, zakwaterowanie oraz transport do miejsca zakwaterowania. Takie udogodnienia przysługują w przypadku, gdy:

• opóźnienie przekracza dwie godziny dla lotów krótkich (do 1500km).
  • przekracza trzy godziny przy dłuższych lotach wewnątrzwspólnotowych oraz w przypadku lotów wykraczających poza terytorium państw Unii (na dystansie 1500-3500 km).
  • przekracza 4 godziny dla lotów powyżej 3500 km poza Unią Europejską.

W przypadku opóźnienia przekraczającego 5 godzin, pasażer może zdecydować się na przerwanie podróży. Wówczas linia lotnicza musi zwrócić koszty biletu oraz pokryć koszty podróży do miejsca, gdzie pasażer ją rozpoczął.

**

Rocznie autobusy, busy i taksówki przewożą w Polsce ponad 180 mln podróżnych. Nikt nie rozróżnia ilu z nich korzysta z połączeń krajowych, a ilu podróżuje za granicę. Z danych Ministerstwa Infrastruktury wynika jedynie, że liczba licencji na przewóz osób w kraju i za granicę na początku tego roku wynosiła 9,1 tysiąca. Firmy te dysponowały flotą 66 tys. pojazdów. Liczba zezwoleń na wożenie ludzi od kilku lat utrzymuje się mniej więcej na podobnym poziomie.

Unijne przepisy zrównujące prawa podróżujących autokarami z podróżnymi samolotów i pociągów wejdą w Polsce w życie dopiero za dwa lata. Nie oznacza to, że teraz prawo nie chroni podróżnych. Domagając się zwrotu pieniędzy za bilet czy zniszczony bagaż możemy powoływać się na _ Prawo przewozowe _.

• W razie nieprzewidzianej przerwy w podróży lub utraty połączenia przewidzianego w rozkładzie jazdy. Wtedy przysługuje zwrot całej gotówki za bilet. Ponadto ma prawo domagać się od właściciela autokaru zagwarantowania bezpłatnego powrotu do miejsca wyjazdu. W przepisach widnieje jednak klauzula, która mówi, że przewoźnik nie musi tego robić w przypadku braku możliwości zorganizowania takiego przewozu.

Nawet po odejściu od kasy, turysta może zmienić umowę przewozu lub z niej zrezygnować. Ma wtedy prawo do zwrotu pieniędzy za bilet. Musi jednak poprosić w kasie o pisemne poświadczenie zwrotu przejazdówki. Z podróży można zrezygnować także w trakcie jej trwania, wtedy jednak można się ubiegać jedynie o zwrot części kosztów biletu.

Przed wyjazdem można też wymienić bilet na inny. Oznacza to zmianę umowy przewozu, a może ona dotyczyć zarówno terminów przejazdu, celu podróży, a także klasy autokaru.

• za szkody poniesione wskutek przedwczesnego odjazdu autokaru.
  • poniesione wskutek opóźnienia przyjazdu lub jego odwołania.
  • jeżeli szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. Na przykład gdy z jego winy uszkodzeniu lub zniszczeniu ulegnie nasz bagaż. Zwłaszcza wtedy gdy znajduje się w luku bagażowym i nie mamy możliwości jego dopilnowania.

Musimy jednak pamiętać, że odszkodowanie jakiego będziemy się domagać nie może przewyższać zwykłej wartości rzeczy. Poza tym właściciel autokaru nie ponosi odpowiedzialności za utratę lub uszkodzenie pieniędzy, papierów wartościowych i innych cennych przedmiotów (kosztowności, dzieł sztuki itp.), chyba że rzeczy te przyjął na przechowanie albo szkoda wynikła z _ winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa jego lub osoby u niego zatrudnionej _. To jednak musielibyśmy udowodnić przed sądem.