Ogłoszona ostatnio przez sąd upadłość spółki Amber Gold Sp. z o.o. - obejmująca likwidację jej majątku - zmienia sytuację prawną osób, które ulokowały w niej swoje oszczędności. Czy pozew zbiorowy im się teraz opłaci? A może powinny czekać aż dostaną zwrot pieniędzy od syndyka?
Zgodnie z przepisami regulującymi postępowanie upadłościowe, osoby, które powierzyły upadłej spółce swoje pieniądze i ich nie odzyskały, będą mogły teraz dochodzić przysługujących im należności jedynie w trybie postępowania upadłościowego.
W tym celu winne powinny one zgłosić swoje roszczenia w trwającym postępowaniu upadłościowym. Zostaną one wpisane na listę wierzytelności i na tej podstawie będą uczestniczyć w planie podziału funduszów uzyskanych ze sprzedaży majątku Amber Gold.
Zasadniczo niedopuszczalne jest bowiem prowadzenie odrębnych postępowań sądowych dotyczących tych wierzytelności po ogłoszeniu upadłości, co odnosi się również do postępowań wszczętych, zanim ona nastąpiła. Postępowania rozpoczęte przed ogłoszeniem upadłości przeciwko upadłemu dłużnikowi zostaną zawieszone. W praktyce będą mogły być podjęte tylko przeciwko syndykowi w sytuacji, gdy mimo zgłoszenia wierzytelności do listy wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, nie zostaną przez syndyka uznane i wpisane na tę listę.
Wszystkie wierzytelności zgłoszone przez wierzycieli i umieszczone na liście wierzytelności będą ujęte w planie podziału funduszów masy upadłości, na którą składa się majątek upadłej spółki. Uzyskane ze spieniężenia masy upadłości fundusze będą następnie podzielone pomiędzy wierzycieli według ustalonych w przepisach prawa upadłościowego kategorii, do których poszczególne wierzytelności zostaną zaliczone.
Poszkodowani mogą nie odzyskać wszystkich pieniędzy
Mając na uwadze pojawiające się szacunki dotyczące wielkości majątku spółki Amber Gold, który może być nawet trzykrotnie niższy niż suma wpłaconych przez jej klientów oszczędności, istnieje prawdopodobieństwo, że klienci odzyskają tylko niewielką część środków. Mają na to wpływ również prawne reguły podziału funduszy przez syndyka. Zgodnie z nimi w uprzywilejowanej kolejności pokryciu podlegają koszty postępowania upadłościowego, należności pracownicze oraz należności z tytułu zobowiązań podatkowych upadłego i niezapłaconych przez niego składek na ubezpieczenie społeczne.
Sytuacja może się jednak zmienić, gdy syndyk odnajdzie inny dotychczas nieujawniony majątek należący do Amber Gold bądź odzyska kwoty lub przedmioty, którymi upadła spółka nieodpłatnie lub odpłatnie, ale w sposób rażąco niewspółmierny do otrzymanego w zamian świadczenia, rozporządziła w okresie roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości.
Czy pozew zbiorowy ma sens? Niekoniecznie
W przypadku wierzytelności objętych pozwami zbiorowymi w sprawach wszczętych przed ogłoszeniem upadłości spółki Amber Gold istnieje ryzyko, że zostaną one dodatkowo ograniczone. W postępowaniu grupowym zachodzi bowiem konieczność ujednolicenia dochodzonych roszczeń. Oznacza to, że w wielu przypadkach poszkodowani właściciele lokat o różnych wysokościach teoretycznie otrzymaliby w ramach postępowania grupowego kwotę mniejszą niż rzeczywiście im przysługująca.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/172/m125356.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/komentarze/artykul/klienci;amber;gold;chca;odzyskac;pieniadze;od;gibonow,35,0,1162275.html) *Klienci Amber Gold chcą odzyskać pieniądze... od gibonów * Łukasz Pałka pisze o tym, jak Marcin P. ośmieszył urzędników. Nawet w najmniejszej możliwej dwuosobowej podgrupie osób o zbliżonych roszczeniach jedna osoba będzie musiała dochodzić mniej niż mogłaby w ramach postępowania indywidualnego. W przypadku gdy zobowiązania Amber Gold z tytułu założonych lokat nie mają spornego charakteru, co jest bardzo prawdopodobne, i zostaną uznane przez syndyka po ich zgłoszeniu przez wierzycieli do postępowania upadłościowego w wysokości określonej w pozwie zbiorowym, to na liście wierzytelności umieszczone w wysokości z pozwu zbiorowego, a zatem mniejszej niż faktycznie należnej.
Z drugiej zaś strony powód będzie musiał ponieść koszty wytoczonego postępowania cywilnego, które w wyniku umieszczenia wierzytelności na liście zostanie umorzone.
W aktualnej sytuacji klientom Amber Gold pozostaje w praktyce dochodzenie należności w postępowaniu upadłościowym poprzez procedurę ich zgłaszania wyznaczonemu dla tego postępowania sędziemu-komisarzowiu. Co więcej, zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym jest bezpłatne.
Ze względu na skalę zobowiązań, niejednokrotnie przeciwstawne interesy wierzycieli, ogrom materiału czy samą procedurę spieniężania majątku upadłej spółki postępowanie, to będzie zapewne długotrwałe, jednakże stanowi w chwili obecnej najlepszą ochronę prawną osób, które ulokowały oszczędności w Amber Gold.
A może pozwać członków zarządu Amber Gold?
Dodatkowym wzmocnieniem ochrony klientów Amber Gold może być także instytucja odpowiedzialności członków zarządu za szkodę wyrządzoną na skutek niezłożenia wniosku o upadłość spółki pomimo zaistnienia okoliczności, które to uzasadniały. W postępowaniu przeciwko członkom zarządu wierzyciel musi wykazać wysokość swojej szkody, która może polegać na tym, że w wyniku niezłożenia przez członków zarządu wniosku o upadłość jego wierzytelność nie została pokryta w takim stopniu, w jakim mogła być, gdyby wniosek został złożono w stosownym czasie.
Będzie to miało miejsce np. w przypadku zwiększenia się zobowiązań wobec upadłego przez okres zaniechania zarządu złożenia wniosku o upadłość i podpisywania w tym czasie przez spółkę nowych umów lokaty.
W celu bardziej efektywnego skorzystania z postępowania odszkodowawczego przeciwko członkom zarządu Amber Gold warto już teraz wziąć pod uwagę możliwość wcześniejszego zabezpieczenia roszczeń na ich osobistym majątku, np. poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej na należnych do nich nieruchomościach.
Należy jednak pamiętać, iż największe szanse na zaspokojenie będą mieć wierzyciele, którzy jako pierwsi zabezpieczyli hipoteką swoje wierzytelności. Wierzytelności hipoteczne są bowiem zaspokajane według przysługującego im pierwszeństwa. Zabezpieczenie roszczeń odbywa się w trybie postępowania zabezpieczającego i może nastąpić jeszcze przed wszczęciem postępowania przeciwko członkom zarządu, które będzie musiało zostać wszczęte najpóźniej dwa tygodnie od udzielenia zabezpieczenia.
Jaka odpowiedzialność Skarbu Państwa?
Odrębną kwestią pozostaje dochodzenie odpowiedzialności odszkodowawczej od Skarbu Państwa za ewentualne niezgodne z prawem zachowania instytucji państwowych, których skutkiem mogło być powstanie i funkcjonowanie Amber Gold, a w konsekwencji możliwość legalnego prowadzenia działań o charakterze bankowym.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/163/m246947.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/jest;decyzja;w;sprawie;sedziego;milewskiego,9,0,1166601.html) *Jest decyzja w sprawie sędziego Milewskiego * Głowy prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku domagał się minister sprawiedliwości. Poszło o Amber Gold. Obowiązujące przepisy stwarzają ramy prawne, w oparciu o które egzekwowanie takiej odpowiedzialności jest możliwe. W praktyce będzie to jednakże bardzo trudne. Niezależnie od ustalenia, które instytucje mogły zawinić i czy faktycznie zawiniły, istotne będzie zbadanie, czy pomiędzy ich działaniem a powstaniem szkody u klientów Amber Gold istnieje związek normalny (tzw. adekwatny) związek przyczynowy.
W myśl przepisów zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Nie będzie zatem wystarczające stwierdzenie jakiegokolwiek związku pomiędzy działaniem lub zaniechaniem określonej instytucji, należy bowiem przede wszystkim ustalić, że szkoda, jaką doznali właściciele lokat była typowym, prawdopodobnym następstwem bezprawnego zachowania danej instytucji państwowej.