Wielomilionowe odszkodowania dla więźniów Guantanamo

O sprawie poinformował minister sprawiedliwości Kenneth Clarke. Zastrzegł zarazem, że szczegóły porozumienia mają charakter poufny. Odszkodowania otrzyma w ciągu 3 do 5 lat 16 mężczyzn. 12 spośród nich wystąpiło przeciwko rządowi na drogę sądową o zadośćuczynienie.

Aresztowano ich w większości w Afganistanie lub Pakistanie pod zarzutem terroryzmu, do którego nigdy się nie przyznali i którego nigdy im nie udowodniono.

Wśród uprawnionych do odszkodowania media wymieniają siedmiu urodzonych w Wielkiej Brytanii lub stale tam mieszkających muzułmanów: Binyama Mohameda, Bishera al-Rawiego, Jamila el-Bannę, Richarda Belmara, Omara Deghayesa, Moazzama Begga i Martina Mubangę. Niektórzy są azylantami.

Po ich zwolnieniu z Guantanamo wytoczyli rządowi (a konkretnie MSZ) sprawę sądową. Zawarcie pozasądowej ugody oznacza, że rząd nie będzie musiał przedstawiać sądowi setek tysięcy poufnych dokumentów tajnych służb, a sąd nie będzie orzekał o winie.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/94/t74590.jpg ) ] (http://news.money.pl/artykul/miller;nie;bylo;tajnych;wiezien;cia;w;polsce,68,0,675140.html) Miller: Nie było tajnych więzień CIA w Polsce
Kontynuowanie procesu wymusiłoby na rządzie ujawnienie tajnych dokumentów i podważyłoby zaufanie opinii publicznej do tajnych służb. W maju br. rozpatrujący podobną sprawę sześciu byłych więźniów Guantanamo sąd apelacyjny orzekł, iż rząd nie może bronić się na podstawie tajnego materiału dowodowego, a zarzuty o nadużycia muszą zostać zbadane publicznie.

Od tego czasu ponad 60 rządowych prawników i urzędników przesiewało 500 tys. dokumentów tajnych służb w zakonspirowanym miejscu.

Uprawnieni do odszkodowania to ofiary tajnej operacji CIA polegającej na transferze więźniów z kraju, w którym ich aresztowano, do kraju, w którym byli torturowani lub w inny sposób niewłaściwie traktowani. Niektórzy byli więzieni przez kilka lat. Z czasem trafili do Guantanamo.

Funkcjonariusze brytyjscy byli oskarżeni o to, że dostarczyli pytania, które następnie zadawano domniemanym terrorystom w śledztwie, a także o to, że wiedzieli o torturach, lecz przymykali na nie oko. Inne zarzuty dotyczą tego, iż funkcjonariusze nie zapobiegli transferowi więźniów do Guantanamo.

Wobec niektórych stosowano w śledztwie m.in. technikę podtapiania. Jeden z nich miał stracić oko po tym, gdy przetarto mu je chustką nasączoną piekącą substancją. Innemu nacinano skalpelem genitalia.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/162/t97442.jpg ) ] (http://news.money.pl/artykul/piechocinski;trybunal;stanu;za;wiezienia;cia,94,0,672350.html) Piechociński: Trybunał Stanu za więzienia CIA
Na mocy ugody pozasądowej postępowanie, które wytoczyli byli więźniowie Guantanamo, zostanie umorzone, co utoruje drogę kierowanemu przez sędziego oficjalnemu dochodzeniu w sprawie zarzutów o współudział brytyjskich tajnych służb w torturach.

Kontrwywiad (MI5) oraz wywiad (MI6) oświadczyły, że ugoda umożliwi im skoncentrowanie się na rozpracowywaniu i usuwaniu zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego.

Cameron, który w lipcu powiedział w Izbie Gmin, że obie służby, przygotowując się do rozprawy sądowej, _ zostały przytłoczone masą papierkowej roboty _, zatwierdził wypłatę odszkodowań.

W ocenie komentatora rząd spodziewa się zamknąć kontrowersje wokół kłopotliwych dla niego oskarżeń o pomocnictwo i poplecznictwo tajnych służb w torturowaniu domniemanych terrorystów. Z drugiej strony zaangażowanie pieniędzy podatnika narazi go na oskarżenia, iż kupił ich milczenie.