Aleksy II miał 79 lat i cierpiał na chorobę serca. Funkcję głowy rosyjskiego kościoła prawosławnego pełnił od 18 lat. Znawca rosyjskiej cerkwi, Krzysztof Gołębiowski z Katolickiej Agencji Informacyjnej podkreśla, że Aleksy II był jednym z najbardziej wpływowych ludzi w Rosji. Często spotykał się z prezydentem Jelcynem i Putinem, udzielał im oraz przewodniczącym obu izb parlamentu swojego błogosławieństwa. "Był w równym stopniu postacią kościelną jak i państwową" - powiedział Gołębiowski w rozmowie z Polskim Radiem.
Jutro zbiera się nadzwyczajny Synod rosyjskiej cerkwi. Jak mówi Krzysztof Gołębiowski, hierarchowie muszą wyznaczyć tymczasowego zwierzchnika rosyjskiego kościoła. Zgodnie z prawem kościelnym, obowiązki głowy kościoła powinien przejąć biskup najstarszy sakrą. Jest nim metropolita kijowski Włodzimierz, który sakrę przyjął w 1966 roku.
Do Synodu Kościoła Prawosławnego z całego świata napływają kondolencje w związku ze śmiercią Aleksego II. Depeszę wysłał między innymi Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, arcybiskup Józef Michalik.