Książka to także biografie świadków i uczestników wydarzeń na Zaolziu w XX wieku: Polki- Łady Krumniklowej i Czecha - Ewrzena Cediwody. Autor książki Grzegorz Gąsior twierdzi, że Czesi i Polacy nadal posługują się mitami i stereotypami w ocenie wzajemnego postępowania w sporze o część Śląska Cieszyńskiego. Podkreśla, że do dzisiaj jest to temat, który stanowi bolączkę w stosunkach polsko-czeskich.
Irena Cicha, jedna z bohaterek książki, swoją tożsamość określa jako góralka z gór między Polską, Słowacją, a Czechami. Jej zdaniem niektórzy ludzie z tego miejsca nie wiedzą, jakiego są pochodzenia. Podaje przykład swojej rodziny - jej matka jest Polką, ojciec ukończył czeskie szkoły a ona także uczyła się w czeskiej szkole.
Uzupełnieniem publikacji są fotografie współczesnych mieszkańców Zaolzia. Książkę wydał ośrodek badań historycznych KARTA.
