Naczelny Sąd Administracyjny zarzucał zaskarżonym przepisom automatyzm i brak zróżnicowania. Sędziowie byli zdania, że każdą karę powinno się ustalać indywidualnie, biorąc pod uwagę czas trwania użytkowania, kubaturę obiektu czy zamożność inwestora.
Zdania NSA nie podzielił przedstawiciel Sejmu. Poseł Andrzej Dera argumentował, że nie są to zwykłe przepisy administracyjne, ale uregulowania, które mają chronić życie ludzkie. Jego zdaniem gdyby kara nie była dotkliwa, to inwestorzy mogliby ją wliczyć w koszt budowy na przykład hipermarketu i wtedy nie informowaliby żadnych urzędów o prowadzonych pracach, tylko płaciliby te kary.
Również sędziowie Trybunału Konstytucyjnego uznali, że przepisy są przede wszystkim po to, aby chronić życie i zdrowie użytkowników nowych budynków. Sprawozdawca - sędzia TK Zbigniew Cieślak - w ustnym uzasadnieniu wyroku wyjaśnił, dlaczego Trybunał uznał zaskarżoną ustawę za zgodną z Konstytucją. Zdaniem sędziów dla ludzkiego życia nie ma znaczenia, czy obiekt jest mały czy duży, użytkowany długo czy krótko, oraz czy należy do osoby zamożnej czy ubogiej.
Jednak Trybunał nie był jednomyślny w swojej decyzji. Zdanie odrębne miał sędzia Marek Mazurkiewicz, który uznał - podobnie jak NSA - że kara powinna być dostosowana do indywidualnej sytuacji każdego obywatela. Tymczasem obecnie obowiązujące przepisy są po prostu złe, ponieważ nie uwzględniają rzeczywistych różnic między poszczególnymi budynkami, których zaskarżony przepis dotyczy. Poza tym ustawa różnicuje sytuację poszczególnych obywateli, stawiając w gorszym położeniu zwłaszcza osoby uboższe.
Podtrzymane przepisy mówią, że jeżeli ktoś rozpocznie użytkowanie lokalu bez zgodny nadzoru budowlanego, to nakładana jest na niego kara dziesięciokrotnie wyższa niż za samowolę budowlaną. Jednocześnie kara ta jest nakładana automatycznie w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, a ukaranemu przysługuje jedynie zażalenie na nią.