Antyżydowska demonstracja skrajnej prawicy w Budapeszcie

Wiec odbył się na skwerze Vertanuk Tere w centrum Budapesztu. Pod stojącym tam pomnikiem premiera Imre Nagya, straconego po węgierskiej rewolucji 1956 roku, przemówienie wygłosił m.in. przywódca Jobbiku Gabor Vona, a także deputowany z ramienia tej partii Marton Gyongyosi. Ten ostatni był wcześniej potępiany przez międzynarodową opinię publiczną za wzywanie do rejestrowania Żydów jako zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego.

_ Kiedy mówimy o podobieństwach między komunizmem i nazizmem, zapominamy o podobieństwach między komunizmem i syjonizmem _ - oświadczył Vona. Jego zdaniem Węgry są poddawane _ praniu mózgów na temat Holokaustu _. Za _ zbrodniczą _ uznał politykę Izraela wobec Palestyńczyków, a Strefę Gazy porównał do _ kolonii karnej, w której obywatele Palestyny są pozbawiani praw _. Za _ kolonię Izraela _ uznał również Unię Europejską.

_ Węgierscy Żydzi powinni przeprosić nasz naród za morderstwa popełnione przez komunistyczny rząd Matyasa Rakosiego _ - oświadczył Vona. Przypomniał, że Rakosi, komunista pochodzenia żydowskiego i sekretarz generalny Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotnicznej w latach 1946-1956, został wyznaczony na to stanowisko przez Stalina, doprowadził do zamachu stanu na Węgrzech i był odpowiedzialny za masowe represje przeciwników politycznych.

_ Nie damy się upokorzyć. Węgry nie są na sprzedaż _ - mówił Gyongyosi. Na wiecu pojawiły się transparenty z napisami takimi jak: _ Węgry nie są niewolnikiem w żydowskim imperium _, czy: _ Nie dla żydowskiej kolonizacji _.

Policja nie interweniowała. Zatrzymano tylko jedną osobę, która rozwinęła transparent ze swastyką. Okoliczne ulice patrolowały dziesiątki policjantów z psami. Funkcjonariusze interweniowali również, gdy grupa oburzonych osób, w tym deputowanych lewicy, usiłowała protestować przeciw wystąpieniom skrajnej prawicy.

Narastanie ruchów skrajnie prawicowych i antysemityzmu w Europie, w szczególności na Węgrzech, ma być głównym tematem obrad konferencji Światowego Kongresu Żydów, rozpoczynającego się w niedzielę w Budapeszcie.

_ Nie uważam (premiera Węgier) Viktora Orbana za antysemitę, ale w jego kraju i w jego partii (Fidesz) jest wielu nieprzyjaciół Żydów, którzy są autorami antyżydowskich prowokacji _ - powiedział w przeddzień spotkania niemieckiemu dziennikowi _ Tagesspiegel _ przewodniczący Światowego Kongresu Żydów Ronald S. Lauder. _ Obserwujemy narastanie antysemityzmu w wielu krajach Europy. Jednak na Węgrzech widzimy otwartą nienawiść wobec Żydów, również w mediach _ - zaznaczył.

_ Odczuwamy coraz większą obawę i strach z powodu narastających ataków ekstremistycznych i antysemickich _ - przyznał w rozmowie z węgierską telewizją publiczną Peter Feldmayer, przewodniczący Węgierskiego Związku Żydowskich Gmin Wyznaniowych.

Z opublikowanych w sobotę wyników badań żydowskiego socjologa Andrasa Kovacsa wynika, że w 1993 roku do poglądów antysemickich przyznawało się 14 proc. Węgrów, natomiast w 2010 roku - już 28 proc.

Początkowo zgody na wiec Jobbiku nie wyraziła policja, jednak jeden z deputowanych tej partii odwołał się do sądu. Ten w piątek orzekł, że policyjny zakaz opiera się na _ nieuzasadnionych przesłankach _ i stanowi _ poważne naruszenie prawa _. Wskazano też, że policja wydała zakaz po ponad dwóch tygodniach od zgłoszenia wiecu, a więc przekroczyła 48-godzinny okres, jaki ma na ocenę zgodności takiego wydarzenia z prawem.

Orban oświadczył, że _ orzeczenie sądu jest nie do przyjęcia _. Zwrócił się z prośbą o interwencję do prezesa Sądu Najwyższego i polecił szefowi MSW _ wykorzystanie wszelkich zgodnych z prawem środków, by zapobiec temu sprzecznemu z konstytucją wydarzeniu _. Mimo to w piątek wieczorem MSW podtrzymało swoją wcześniejszą decyzję, apelując jednocześnie do Węgrów, aby zbojkotowali demonstrację.