Przewodniczący Światowej Organizacji ds. Restytucji Mienia Żydowskiego (WRJO) Ronald S. Lauder wyraził rozczarowanie i żal z powodu wstrzymania procesu restytucji mienia w Polsce, w tym należącego do ocalonych z Holokaustu i ich spadkobierców.
W komunikacie wydanym w niedzielę Światowy Kongres Żydowski (WJC) poinformował o oświadczeniu Laudera w tej sprawie, wydanym w odpowiedzi na czwartkową decyzję rządu polskiego, aby wstrzymać proces prowadzący do uchwalenia ustawy reprywatyzacyjnej.
"Jesteśmy głęboko zaniepokojeni tym rozwojem wypadków, jako że przedstawiciele polskiego rządu przez wiele lat publicznie oświadczali, że restytucja mienia i problem rekompensat będą załatwione i ustawa w tej sprawie wniesiona do parlamentu. Ogłaszając swą decyzję w tym tygodniu, Polska mówi wielu starszym wiekiem przedwojennym właścicielom ziemskim, w tym osobom ocalonym z Holokaustu, że w przewidywalnej przyszłości nie mogą liczyć nawet na częściową rekompensatę za odebrane im majątki" - głosi oświadczenie.
Projekt ustawy reprywatyzacyjnej przewidywał rekompensaty dla polskich właścicieli ziemskich, których majątki znacjonalizowały władze komunistyczne, oraz dla rodzin i spadkobierców żydowskich ofiar Zagłady, których mienie zagrabili hitlerowcy, a potem przejęły władze PRL.
Według Ministerstwa Skarbu, ustawy tej nie można uchwalić w obecnej sytuacji gospodarczej w kraju, gdyż spowodowałoby to przekroczenie dozwolonej przez Unię Europejską bariery długu publicznego w stosunku do PKB.
Lauder jednak zwrócił uwagę, że sytuacja ekonomiczna Polski jest stosunkowo dobra na tle innych krajów w Europie, dotkniętych kryzysem i recesją.
"Problem ten (restytucji mienia - PAP) był omawiany w Polsce od prawie dwóch dziesięcioleci, podczas różnych faz rozwoju ekonomicznego, włącznie z obecną, kiedy Polska jest krajem mającym wzrost gospodarki zaliczany do najszybszych w Unii Europejskiej. Jest niedopuszczalne, że Polska nie może znaleźć jakiegoś sposobu wypełnienia swych zobowiązań na rzecz byłych właścicieli ziemskich" - pisze przewodniczący WRJO.
Wypomina on też Polsce, że "większość krajów Europy Środkowej i Wschodniej uchwaliła pewnego rodzaju ustawy zapewniające zwrot skonfiskowanego mienia albo rekompensaty". "Polska wyróżnia się nie zrobiwszy tego" - czytamy w oświadczeniu.
Z Waszyngtonu Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ mc/ jra/