W czasie corocznych migracji niektóre gatunki ptaków zjadają owoce bogate w przeciwutleniacze, gardząc mniej odżywczymi owocami. Poprawia to ich kondycję na czas długiej, wyczerpującej podróży - poinformowano podczas spotkania American Chemical Society (ACS).
Przeciwutleniacze to związki zapobiegające procesom utleniania. Należą do nich m.in. naturalne substancje roślinne, które mogą wspierać mechanizmy obronne komórek różnych organizmów. Przeciwutleniaczami są m.in. karotenoidy - żółte, czerwone albo pomarańczowe barwniki roślinne.
"Wiemy, że dieta bogata w przeciwutleniacze, na przykład te obecne w owocach i warzywach, jest dobra dla zdrowia ludzi" - zauważa szef badania Navindra Seeram z University of Rhode Island w Kingston (USA). "Jako chemika fascynuje mnie stwierdzenie, że także wędrowne ptaki wyszukują pokarmów najbogatszych w przeciwutleniacze" - dodaje.
Wiele ptaków wędrownych przed jesienną migracją porządnie się najada, przy czym - inaczej, jak w pozostałych porach roku - ponad owady przedkłada wówczas owoce. Niektóre ptaki pochłaniają jednego dnia ilość jagód, której waga odpowiada trzykrotnej masie ptaka.
Naukowcy odkryli niedawno, że niektóre gatunki wędrowne wolą owoce w kolorze ciemniejszym - bogatsze w barwniki, niż owoce jasne. Sugerowano, że takie wybory mogą się wiązać z wyższym stężeniem przeciwutleniaczy w ciemniejszych owocach.
Związek preferencji owoców z poziomem przeciwutleniaczy w organizmie ptaka w czasie migracji udowodnił obecnie Seeram i jego współpracownicy. Analizowali oni wartość odżywczą owoców 12 gatunków roślin, chętnie zjadanych przez ptaki wędrowne z amerykańskiej wyspy Block Island - ważnego przystanku na drodze ptasich migracji.
Naukowcy zmierzyli stężenie przeciwutleniaczy i zawartość roślinnych barwników w owocach kaliny, ostrokrzewu, woskownicy, aronii, bzu i innych owoców w chwili największej dojrzałości. Spośród badanych owoców największym wzięciem wśród ptaków cieszyły się jagody kaliny. Seeram stwierdził, że mają one najwyższe stężenie przeciwutleniaczy i barwników.
Przeciwutleniaczy było w nich o 150 proc. więcej niż w owocach jakiegokolwiek innego gatunku, a barwników - o 650 proc. więcej.
"Potwierdza się, że niektóre ptaki wędrowne mogą specjalnie wybierać mocno ubarwione owoce, biorąc to za przejaw bogactwa przeciwutleniaczy" - opowiada Seeram. "Te związki o właściwościach chorobotwórczych mogą pomagać ptakom w zwalczaniu stresu i stanów zapalnych, na które są narażone podczas długiego lotu".
Nie tylko ptaki korzystają na jedzeniu owoców. Wyniki badania potwierdzają, że kwiaty kwitnące, których jagodami żywią się ptaki, dzięki tej "współpracy" mają zapewnione rozsiewanie nasion w różnych zakątkach świata.(PAP)
zan/ agt/ jbr/
