*Francusko-niemiecka telewizja ARTE zaplanowała na środę wieczorem premierowy pokaz filmu dokumentalnego pt. "Dysydenci, czyli twórcy wolności", mówiącego o podziemiu antykomunistycznym w Europie Środkowo-Wschodniej. Występują w nim polscy, czescy i węgierscy opozycjoniści tamtej epoki. *
Film w reżyserii francuskiej dokumentalistki Ruth Zylberman przedstawia sylwetki czołowych postaci opozycji antykomunistycznych w trzech krajach: Polsce, Czechach i na Węgrzech. Dokument, obejmujący okres od 1956 do 1989 roku, prezentuje w szczególności walkę polskiego KOR-u i "Solidarności", czeskiej organizacji Karta 77 i węgierskiego ruchu literatury podziemnej.
Obok taśm archiwalnych z zasobów telewizji zachodnich i polskich źródeł, w tym IPN, autorka dokumentu wykorzystuje własne wywiady z działaczami opozycji, przeprowadzone w ubiegłym roku w Warszawie, Pradze i Budapeszcie. W filmie epokę walki podziemnej wspominają m.in. Zbigniew Bujak, Henryk Wujec, Karol Modzelewski, Zbigniew Romaszewski i znani czescy działacze Karty 77 - Petr Uhl i Petr Pospichal.
Zylberman podkreśliła w rozmowie z PAP, że chciała w "Dysydentach" przybliżyć wciąż słabo znany publiczności francuskiej i niemieckiej rozdział dziejów Europy Wschodniej. Jak zaznaczyła, zależało jej także na ukazaniu "ludzkiego spojrzenia" na walkę z komunizmem poprzez osobiste opowieści uczestników tamtych wydarzeń.
"To film egzystencjalny, film o życiu, który pozwala każdemu utożsamić się (z jego bohaterami) i postawić sobie pytanie: jak żyć godnie i pokonać strach? jak pozostać wiernym samemu sobie?" - wyjaśniła reżyserka. Dodała, że fascynowało ją to, że "tak różni ludzie, jak intelektualista Karol Modzelewski i robotnik Zbigniew Bujak" potrafili wspólnie walczyć z systemem.
Dokument, który będzie wyemitowany w środę o godz. 20.35, wyprodukowały wspólnie telewizja ARTE i francuski producent filmowy "Zadig productions". Jest to ósmy film dokumentalny w dorobku Zylberman, która zrealizowała wcześniej m.in. "'68, rok zerowy" (2008) - o rewolcie 1968 roku w Europie Zachodniej i Wschodniej.
Szymon Łucyk (PAP)
szl/ mc/
