Imitacja ściany wydobywczej, gdzie w warunkach zbliżonych do naturalnych symulowane będzie zapalenie metanu i akcje gaśnicze, powstała w kopalni Bielszowice w Rudzie Śląskiej. Zlokalizowane na powierzchni stanowisko szkoleniowe pomoże w kształceniu młodych górników.
Należąca do Kompanii Węglowej kopalnia Bielszowice zaliczana jest do grupy zakładów o największym zagrożeniu metanowym. M.in. w 2003 r. płonący metan ciężko poparzył tam kilkunastu górników. W ciągu minionych ośmiu lat w całej Kompanii było 11 wypadków związanych z wybuchem lub wypaleniem się metanu. Zginęło w nich 27 górników, a 62 zostało rannych.
Aby lepiej zaznajomić pracowników z zagrożeniem metanowym i metodami jego zwalczania Kompanijny Ośrodek Szkolenia stworzył w Bielszowicach kompleks szkoleniowo-konferencyjny, którego częścią jest stanowisko do nauki aktywnego gaszenia metanu w podziemnych wyrobiskach górniczych. Na piątek zaplanowano jego oficjalne otwarcie.
W rudzkim ośrodku młodzi górnicy będą mogli samodzielnie, przy użyciu środków gaśniczych, ugasić płonący metan. Będzie on wypływał z dysz, umieszczonych w ścianie stanowiska szkoleniowego. Podobnie metan pali się w warunkach podziemnych, gdy wypływa np. z ociosu (boku) eksploatowanej ściany lub z czoła przodka drążonego wyrobiska.
Do gaszenia płonącego gazu używa się gaśnic proszkowych, które jako jedyne skutecznie ugaszą taki pożar; nie skutkuje woda. Autorzy programu szkoleniowego przekonują, że praktyczne zajęcia przy imitacji "metanowej" ściany nie tylko wzbogacą wiedzę młodych górników, ale też pomogą im odpowiednio zachować się w obliczu prawdziwego zagrożenia.
"Własnoręczne użycie środków gaśniczych podczas symulowanego zapalenia się gazu może pomóc w opanowaniu, uniknięciu paniki oraz walce ze stresem podczas prawdziwej akcji gaśniczej" - uważa szef Kompanijnego Ośrodka Szkolenia, Piotr Mielnicki.
O tym, że odpowiednia reakcja pozwala uniknąć tragedii, przypomina incydent sprzed ponad 5 lat w rudzkiej kopalni Halemba, gdzie ponad tysiąc metrów pod ziemią metan zapalił się pomiędzy organami urabiającymi kombajnu. Płomień szybko ugaszono przy pomocy podręcznego sprzętu gaśniczego, a 25-osobową załogę wycofano w bezpieczne miejsce. Rok później w tej samej kopalni metan i pył węglowy zabiły 23 górników.
Stanowisko będzie używane zarówno podczas wstępnych szkoleń nowoprzyjętych pracowników, jak i w kursach górników strzałowych, przodowych, kombajnistów i operatorów zmechanizowanych obudów ścianowych.
Metan - bezbarwny i bezwonny gaz towarzyszący złożom węgla - jest częstą przyczyną górniczych katastrof. Im głębiej, tym więcej jest tego gazu. W Kompanii Węglowej ze złóż metanowych pochodzi prawie 70 proc. wydobywanego węgla. Prawie połowa złóż zaliczona została do dwóch najwyższych kategorii zagrożenia.
Spośród 15 kopalń Kompanii tylko dwie - Piast i Ziemowit są wolne od metanu. Średnio w ubiegłym roku w kopalniach spółki wydzielało się średnio 736 m sześc. tego gazu na minutę, co w ciągu całego roku daje ponad 386,8 mln m sześć. Do końca lipca na profilaktykę antymetanową wydano ponad 56,5 mln zł.
Stworzenie imitacji "metanowej" ściany to kolejny element zmian w programach szkolenia młodych górników, służących wzmocnieniu praktycznej części kursów. W maju w Knurowie uruchomiono stanowisko, gdzie uczniowie mogą obsługiwać górniczy kombajn ścianowy, jak w prawdziwej kopalni.
W ostatnich latach pracę w górnictwie rozpoczęło wielu młodych ludzi. Badania dowiodły, że blisko 80 proc. nowych pracowników kopalń nie miało wcześniej żadnego kontaktu z górnictwem. Stąd m.in. potrzeba szkolenia ich w warunkach zbliżonych do rzeczywistości.
Kompanijny Ośrodek Szkolenia należy do Kompanii Węglowej - największej górniczej spółki, która w ostatnich trzech latach przyjęła do pracy ok. 12 tys. młodych pracowników. W sumie w 2009 r. ośrodek przeszkolił 54 tys. górników, rok wcześniej ok. 60 tys.(PAP)
mab/ bos/ mow/
