Siedemnastowieczna krypta w podziemiach jasnogórskiej Kaplicy Matki Bożej, gdzie przez kilka wieków chowani byli paulińscy mnisi, została w niedzielę na miesiąc otwarta dla zwiedzających.
Udostępnianie krypty w dniu Wszystkich Świętych ma wieloletnią tradycję. To jedyna w roku okazja, by odwiedzić to miejsce, należące do najstarszych miejsc w sanktuarium. W przeszłości kryptę otwierano na czas oktawy Wszystkich Świętych, między 1 a 8 listopada. Od trzech lat można zwiedzać ją przez cały miesiąc.
Krypta prawdopodobnie powstała w XV wieku. Znajdująca się nad nią Kaplica Matki Bożej swój obecny kształt zawdzięcza przebudowie w XVII wieku.
"Krypta powstała w połowie XVII wieku, kiedy poszerzano i rozbudowywano Kaplicę Matki Bożej z fundacji prymasa Macieja Łubieńskiego" - przypomniał kustosz zbiorów sztuki wotywnej na Jasnej Górze ojciec Jan Golonka.
Dodał, że krypta jest ważną częścią historii częstochowskiego sanktuarium. "Tam są nie tylko trumny naszych przodków, ojców; to równocześnie historia. To już przecież 300 lat! Są tam także urny z prochami paulinów, a pod kryptą jest jeszcze dolna część, gdzie są złożone kości naszych przodków" - dodał kustosz.
Założone w końcu XIV wieku na Jasnej Górze świątynia i klasztor od początku pełniły także funkcję nekropolii - były miejscem grzebania zasłużonych duchownych i świeckich, a w nowszych czasach również przechowywania pamiątek po polskich bohaterach narodowych i ich szczątków.
W udostępnionej w niedzielę krypcie pod Kaplicą Matki Bożej w 36 wykutych w skale niszach grobowych znajdują się szczątki paulinów. Najstarsze kości dawnych mnichów złożono we wspólnym grobie w październiku 1836 r. Później w krypcie pochowani zostali m.in. najwyżsi przełożeni paulinów - wieloletni generałowie zakonu o. Piotr Markiewicz i o. Pius Przeździecki.
W tym roku, w październiku, wejście do krypty paulińskiej ozdobił spiżowy właz, ufundowany przez uczestników Pielgrzymki Wodociągów, Kanalizacji i Ochrony Środowiska. Wcześniej wejście było zakryte deskami. Na nowej pokrywie widoczny jest herb Zakonu Paulinów - lwy, palma i kruk z chlebem - oraz napis: Krypta Paulińska. Właz będzie można oglądać w grudniu, gdy krypta ponownie będzie zamknięta.
Szczątki paulinów oraz zasłużonych osób znajdują się nie tylko w krypcie. W samej Kaplicy Matki Bożej jest kilka XVII-wiecznych nagrobków, kryjących szczątki dobrodziejów sanktuarium, m.in. Heleny z książąt Wiśniowieckich Warszyckiej, kasztelanowej krakowskiej i Stanisława Warszyckiego, wojewody mazowieckiego i kasztelana krakowskiego.
W najbardziej zaszczytnym miejscu, pod ołtarzem Matki Bożej, złożono szczątki bohatera obrony Jasnej Góry przed szwedzkim potopem, przeora o. Augustyna Kordeckiego. W 1673 r. mnisi odprawili nabożeństwo żałobne, a szczątki przeora złożyli w podziemiach kaplicy, pod ołtarzem. W 1973 r. z okazji 300. rocznicy śmierci o. Kordeckiego odnalezioną urnę z jego prochami umieszczono w oszklonej niszy w pierwszej od dziedzica części Kaplicy Cudownego Obrazu.
W klasztorze jest jeszcze jedna krypta, która mieści się pod jasnogórską bazyliką i nie jest udostępniana pielgrzymom. Pochowane są tam osoby świeckie - przedstawiciele zasłużonych dla kraju i sanktuarium rodów.
Przy jasnogórskiej bazylice znajduje się też Kaplica Świętych Relikwi. W szklanych gablotach pokrywających wszystkie jej ściany znajdują się relikwie świętych i błogosławionych, m.in. Honorata, Kandyda, Filipa Neriusza, Donata, Euzebiusza i św. Walentego - patrona zakochanych. Ziemia zebrana z pól bitewnych XIX i XX w., powstań narodowych, wojen światowych, a także m.in. Katynia i kopalni "Wujek" przechowywana jest w Kaplicy Pamięci Narodu.
Od 1968 roku paulini z jasnogórskiego klasztoru chowani są poza obrębem sanktuarium. Na miejskim cmentarzu św. Rocha znajdują się dwa paulińskie grobowce. Starszy ozdobiony jest wizerunkiem Maryi Jasnogórskiej. Nad nowszym góruje figura Chrystusa Zmartwychwstałego.
Inną, obok otwarcia krypty, jasnogórską tradycją związaną z dniem Wszystkich Świętych są popołudniowe nieszpory z procesją w intencji zmarłych w bazylice jasnogórskiej. W następnych dniach w Kaplicy Matki Bożej odprawiane będą msze św. wspólnotowe - za ojców i braci paulinów, za rodziców i krewnych paulinów oraz za zmarłych dobrodziejów i przyjaciół Jasnej Góry.(PAP)
mab/ jbr/
