Jedyne w Polsce sprawne egzemplarze radzieckiego czołgu IS-2 i radzieckiej "katiuszy" wzięły udział w zorganizowanym w niedzielę w stolicy Wielkopolski widowisku historycznym "Bitwa o Poznań". Rekonstrukcję przygotowano w 69 rocznicę zakończenia walk o miasto.
23 lutego 1945 roku, po pięciodniowym oblężeniu, poddał się ostatni w mieście punkt niemieckiego oporu.
Do udziału w widowisku zaproszono ok. 200 rekonstruktorów z Polski, Rosji i Niemiec. Atrakcją pokazu był udział jedynego w Polsce, jeżdżącego radzieckiego czołgu ciężkiego IS-2. Czołg znajduje się w zbiorach Muzeum Broni Pancernej Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu.
Jak poinformował PAP Maciej Boruń z Koła Przyjaciół Muzeum Broni Pancernej, znajdujący się w Poznaniu pojazd to jeden z czterech na świecie jeżdżących czołgów tego typu. Generalny remont pojazdu został ukończony w zeszłym rok.
"Czołg opuścił mury koszar pierwszy raz od kilkudziesięciu lat. Przygotowania do wyjazdu rozpoczęły się w piątek. Podczas +zdobywania Poznania+ zakryty został widniejący na czołgu piastowski orzeł 4 Pułku Czołgów Ciężkich" - dodał Boruń.
Zobaczyć można było też jedyną znajdującą się w polskich zbiorach jeżdżącą "katiuszę" - wyrzutnię rakietową BM-13. Radziecka wyrzutnia była używana w trakcie walk o Poznań, ostrzeliwano nią m.in. Cytadelę. Rosjanie wykorzystywali wówczas również IS-2.
Pokaz podziwiały setki poznaniaków. Na widowisko zaproszeni zostali również mieszkańcy miasta, którzy brali udział w działaniach z marca 1945 roku.
"Widowisko było dobre, udane. Młodzież ma wyobrażenie, co to jest wojna. W 1945 roku ja byłem przy Rosjanach, walczyłem od strony Wildy. Ludzie spontanicznie podjęli walkę, bo mieli wszystkiego dosyć" - powiedział PAP Henryk Jarocki.
W tym roku rekonstrukcję zorganizowano nie jak w poprzednich latach na terenie parku Cytadela, ale na pobliskim boisku Wielkopolskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej. Powodem tej zmiany były nietoperze zimujące na terenie Cytadeli.
Widowisko zorganizowało Stowarzyszenie Poznańska Grupa Rekonstrukcji Historycznej "Warta".
"Przygotowania do rekonstrukcji trwały rok, najintensywniejszy był oczywiście ostatni miesiąc. Wykorzystaliśmy dziś ok. 4 tys. sztuk amunicji, ponad 60 jednostek broni" - powiedział PAP prezes stowarzyszenia Waldemar Jankowiak.
W południe oddano hołd poległym w walkach o Poznań. Na górnym tarasie Cytadeli przedstawiciele władz złożyli kwiaty pod pomnikami żołnierzy.
Cytadela, ostatni punkt niemieckiego oporu, poddała się rankiem 23 lutego 1945 r. Walka o miasto trwała od końca stycznia. W zdobywaniu głównego punktu oporu Niemców wzięła udział także cywilna ludność polska.
Zniszczenia Poznania po II wojnie światowej dochodziły do 55 proc.
Według obliczeń historyków, w bitwie o Poznań poległo ponad 10 tysięcy żołnierzy radzieckich, prawie 6 tysięcy w szturmie na Cytadelę. Zginęło też ok. 700 Polaków w tym ok. 100 w trakcie zdobywania Cytadeli. Niemcy stracili w trakcie walk ok. 6 tys. żołnierzy.
rpo/ abr/