Światowe mocarstwa zamierzają zaoferować Iranowi złagodzenie sankcji w dziedzinie handlu złotem, jeśli podejmie kroki na rzecz zamknięcia swego nowego zakładu wzbogacania uranu - podał w piątek Reuters, powołując się na przedstawicieli władz państw zachodnich.
Według nich oferta ta ma być przedstawiona Iranowi 26 lutego w Ałma Acie w Kazachstanie, gdzie rozpoczną się wtedy jego rozmowy z sześcioma mocarstwami - USA, Rosją, Chinami, Francją, Wielką Brytanią i Niemcami - w celu trwałego uregulowania kontrowersji wokół irańskiego programu atomowego.
Zastrzegający sobie anonimowość rozmówcy Reutera przyznali, że oferta ma charakter umiarkowany, gdyż nie oczekuje się, by Iran był gotów do zawarcia porozumienia przed wyznaczonymi na 14 czerwca wyborami prezydenckimi.
Społeczność międzynarodowa podejrzewa Iran o potajemne prowadzenie prac nad zbudowaniem broni jądrowej, czemu Teheran zaprzecza, odmawiając jednocześnie inspektorom ONZ-owskiej Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej pełnego dostępu do swych obiektów nuklearnych. Twierdzi jednocześnie, że podjął wzbogacanie uranu wyłącznie dla zapewnienia paliwa cywilnej energetyce nuklearnej.
Nowa oferta domaga się od Iranu wyłącznie działań zmierzających do zamknięcia podziemnego zakładu wzbogacania w Fordo w pobliżu świętego miasta szyitów Kum. Oznacza to złagodzenie ubiegłorocznych żądań, obejmujących wstrzymanie produkcji uranu o wyższym stopniu wzbogacenia, wysłania całości jego zapasów za granicę i zamknięcia zakładu w Fordo.
"Następna propozycja jest wyraźnie bliska tej poprzedniej" - powiedział informator Reutera, określając ją jako "sposób na sprawdzenie, czy są oni poważni, czy nie".
"Nie sądzimy, że Irańczycy dają nam powody, byśmy posunęli się znacznie dalej. To w zasadzie aktualizacja, a zatem wymaga nieco więcej od Iranu, jeśli chodzi o współpracę z MAEA i w sprawie Fordo" - dodał.
Według listopadowego raportu MAEA liczba zainstalowanych w Fordo wirówek do gazowej separacji izotopów uranu zwiększyła się w porównaniu z połową sierpnia z 644 do 2784. Wzbogacanie prowadzone jest przy użyciu 696 z nich - czyli jednej czwartej.
Jak podaje ten sam dokument, Iran ma 134,9 kilogramów uranu ze wzbogaconą do 20 proc. zawartością rozszczepialnego izotopu U-235, co sprawia, że jest bliżej wyprodukowania uranu 90-procentowego, nadającego się na materiał do bojowych ładunków jądrowych.
Nowa oferta proponuje Iranowi w zamian za ustępstwa zawieszenie międzynarodowych sankcji dotyczących handlu złotem i innymi metalami szlachetnymi, co pozwoliłoby mu rozszerzyć zakres transakcji barterowych i tym samym zwiększyć obroty handlowe z zagranicą. (PAP)
dmi/ mc/
13219802