Niemcy, jako kraj przewodniczący w tym półroczu Unii Europejskiej, wyraziły w środę zaniepokojenie wyborem skrajnego nacjonalisty Tomislava Nikolicia na przewodniczącego parlamentu Serbii.
"Przewodnictwo UE przyjęło z zaniepokojeniem wczorajszy wybór. Wzywa wszystkie nastawione na reformy partie w Belgradzie, aby wykorzystały konstytucyjny termin 15 maja do utworzenia większościowego rządu, który poprze proeuropejski kierunek serbskiej polityki" - czytamy w wydanym w Berlinie oświadczeniu.
Nikolić, szef nacjonalistycznej Serbskiej Partii Radykalnej (SRS), został we wtorek wybrany na drugie co do ważności stanowisko w państwie dzięki poparciu deputowanych Demokratycznej Partii Serbii (DSS) ustępującego premiera Vojislava Kosztunicy. Jest on przeciwnikiem ściślejszych związków Serbii z Zachodem na rzecz mocniejszych kontaktów z Rosją.
Dwie pozostałe największe partie, Partia Demokratyczna kierowana przez prezydenta Borisa Tadicia i narodowo-konserwatywna DSS dotychczasowego premiera Vojislava Kosztunicy, dotąd nie zdołały porozumieć się w celu utworzenia rządu, kłócąc się o kontrolę nad MSW i służbami specjalnymi, których głównym zadaniem jest zatrzymanie poszukiwanych przez trybunał w Hadze zbrodniarzy wojennych.
Poparcie Kosztunicy dla Nikolicia jest określane przez analityków bądź jako wstęp do współpracy DSS z radykałami, bądź jako nacisk na prezydenta Tadicia w celu jak najszybszego zawarcia umowy koalicyjnej.
Zgodnie z konstytucją termin, w którym powinien zostać sformowany nowy gabinet, upływa 14 maja. Jeśli nie dojdzie do jego utworzenia, konieczne będą nowe wybory parlamentarne, które - zdaniem analityków - mogą jedynie wzmocnić ultranacjonalistów.
Kryzys w Serbii nastąpił w wyjątkowo trudnym dla tego kraju momencie. W najbliższym czasie Rada Bezpieczeństwa ONZ ma zdecydować o nowym statusie Kosowa, opartym na propozycjach oenzetowskiego mediatora Marttiego Athisaariego, który zaleca "nadzorowaną" niepodległość dla tej prowincji Serbii. Takiemu rozwiązaniu Belgrad kategorycznie się sprzeciwia. (PAP)
jo/ ap/
3048 3091 arch.
13:59 07/05/09