Posłowie Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu przyjęli w środę projekt uchwały ustanawiającej rok 2014 rokiem Oskara Kolberga. W 2014 r. roku przypada 200 rocznica urodzin Oskara Kolberga - kompozytora, folklorysty i etnografa.
Jak czytamy w uchwale, dorobek naukowo-badawczy Oskara Kolberga dokumentujący kulturę ludową XIX w. jest imponujący ze względu na wszechstronny zakres jego zainteresowań kulturą ludu oraz geografię badań, obejmującą Polskę przedrozbiorową i obszary ludowych kultur Ukrainy, Białorusi, Litwy, Śląska, Słowian Południowych, Łużyczan, Czechów i Słowaków.
"Oskar Kolberg zebrał i opracował 33 tomy monografii regionalnych i tematycznych, opublikował około 200 artykułów z zakresu etnografii, folklorystyki, językoznawstwa, muzykologii. Spuścizna Oskara Kolberga stanowi nadal podstawę, do której odwołują się obecnie realizowane projekty twórców i badaczy kultury. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu dorobku artysty i naukowca, ogłasza rok 2014 Rokiem Oskara Kolberga" - napisano w uchwale.
Oskar Kolberg urodził się 22 lutego 1814 r. w Przysusze (koło Radomia). Jego ojciec, zarządca zakładów hutniczych w dobrach należących do Ignacego Dembińskiego, był z pochodzenia Niemcem, a matka - Francuską, ze spolonizowanej rodziny. Kolberg kształcił się w Liceum Warszawskim oraz pobierał lekcje gry na fortepianie i kompozycji m.in. u Józefa Elsnera i Ignacego F. Dobrzyńskiego. Szczególny wpływ na zainteresowania muzyczne Kolberga wywarła też młodzieńcza znajomość z Fryderykiem Chopinem.
Pierwszą wyprawę badawczą na Mazowsze Kolberg odbył w 1839 r. Rozpoczął pracę nad dokumentacją folkloru muzycznego m.in. uzupełniając wcześniej wydane zbiory pieśni ludowych o zapis melodii. Z zainteresował się muzyką głównie pod kątem folkloru i etnografii. W 1857 r. wydał zbiór ballad i melodii tanecznych z przyśpiewkami w różnych regionów Polski pt. "Pieśni ludu polskiego". W 1845 r. objął posadę księgowego w Zarządzie Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, a w latach 1857-61 pracował w Zarządzie Dyrekcji Dróg i Mostów. Zajęcia te pozwalały mu na gromadzenie środków na działalność edytorską, badania terenowe i podróże. W ciągu 20 lat badaniami etnograficznymi objął większą część Polski.
W 1861 r. zrezygnował ze stałej posady i postanowił utrzymywać się z honorariów za recenzje w czasopismach, rozprawy i artykuły naukowe m.in. w Encyklopedii Powszechnej Samuela Orgelbranda. W 1857 r. został redaktorem działu muzycznego tego wydawnictwa. Opracował większość haseł muzycznych, artykuły o teorii i historii muzyki oraz biografie polskich i obcych kompozytorów i wykonawców. Jego opracowania haseł encyklopedycznych oraz recenzje i artykuły o muzyce publikowało wiele czasopism m.in. "Biblioteka Warszawska", "Tygodnik Ilustrowany" i "Kłosy".
Następnie w 1871 r. przeniósł się do Małopolski, gdzie od Krakowskiego Towarzystwa Naukowego otrzymał subwencję na wydanie monografii okolic miasta. Zamieszkał w Modlnicy (koło Krakowa) w majątku rodziny przyjaciela ziemianina i działacza społecznego Józefa Konopki. W latach 1871-75 opublikował cztery tomy monografii rejonów Krakowa, które stały się modelem dla etnograficznego opracowania następnych regionów. W tym okresie Kolberg badał pod tym kątem wszystkie regiony w zaborze austriackim, podróżował po Wielkopolsce, Pomorzu i Mazurach. Pracował w bibliotekach i archiwach, przygotowywał publikacje.
W 1884 r. zamieszkał w Krakowie, gdzie zajął się działalnością edytorską. W 1889 r. przyjaciele zorganizowali mu jubileusz 50-lecia pracy badawczej. Otrzymywał wyrazy uznania od instytucji naukowych i oświatowych oraz osób prywatnych z kraju i z zagranicy. Oskar Kolberg zmarł 3 czerwca 1890 r. w Krakowie. Ostatnie miesiące życia spędził w domu przyjaciela, lekarza i badacza kultury ludowej Izydora Kopernickiego, którego uczynił wykonawcą testamentu i opiekunem spuścizny naukowej. (PAP)
akn/aszw/ ls/
