W kilkudziesięciu portugalskich gminach mieszkańcy samodzielnie wybierają zgłaszane przez obywateli projekty zagospodarowania części środków budżetowych. Coraz częściej robią to przez internet.
Głosowanie na zgłoszone przez mieszkańców gminy propozycje w ramach tzw. budżetów obywatelskich możliwe jest za pośrednictwem internetu głównie w gminach aglomeracji Porto i Lizbony. Wybory w samej stolicy dokonywane są zwykle na jesieni.
Stołeczny ratusz od kilku lat umożliwia mieszkańcom Lizbony głosowanie online. Warunkiem uczestnictwa w proponowaniu i wybieraniu projektów obywatelskich jest zalogowanie się na stronie administrowanej przez ratusz i wprowadzenie danych osobistych. Głosy oddaje się dwukrotnie: na jeden z projektów o wartości od 150 do 500 tys. euro, a także na realizację którejś z inicjatyw o budżecie wartym do 150 tys. euro.
W pierwszej kategorii zwyciężyły w tym roku dwa projekty. Dotyczą one modernizacji usytuowanego w centrum stolicy Ogrodu Botanicznego, a także dostosowania infrastruktury do wózków inwalidzkich w dzielnicy Benfica. Poparło je odpowiednio 7553 i 1375 mieszkańców Lizbony.
W kategorii tańszych inicjatyw zwyciężyło 14 projektów, które dotyczyły głównie odnawiania pomników, tworzenia terenów zielonych, budowy placów zabaw dla dzieci, a także dostosowania poszczególnych ulic miasta do ruchu rowerów.
Podczas tegorocznej edycji głosowania, w którym wzięło udział łącznie 36 tys. mieszkańców Lizbony, nie brakowało też oryginalnych postulatów. Wśród nich znalazł się m.in. projekt zainstalowania nad miastem siedmiu oświetlonych gigantycznych balonów wypełnionych helem, a także propozycja zakupu mioteł i szufelek dla właścicieli śródmiejskich sklepów.
Aż 83 propozycje budżetu obywatelskiego stolicy, wśród 208 złożonych w tym roku, dotyczyły zagospodarowania lub tworzenia terenów zielonych.
Poza głosowaniem za pośrednictwem internetu w Lizbonie można było oddawać głosy za pośrednictwem sms-ów. Istniała też możliwość wybierania projektów w specjalnych, kursujących po mieście autobusach wyposażonych w komputery połączone ze stroną głosowania online.
W ostatnim czasie podobne formy głosowania ws. budżetów obywatelskich przyjęto też w podlizbońskim Cascais oraz w Sintrze. Niebawem będzie ono możliwe również w mieście Caldas da Rainha, w środkowej Portugalii, gdzie w przyszłym roku na realizację projektów zaproponowanych przez mieszkańców ratusz wydzielił 150 tys. euro.
"Uruchomiliśmy już specjalną stronę internetową, za pośrednictwem której osoby zameldowane w naszym mieście, będą mogły zgłosić swój postulat. Będzie on poddawany pod głosowanie przez internet do 17 stycznia" - wyjaśnił Hugo Oliveira z ratusza w Caldas da Rainha.
Ci, którzy nie będą mogli zagłosować na projekty obywatelskie online będą mieć możliwość wybierania projektów podczas zaplanowanego na 8 kwietnia zgromadzenia mieszkańców gminy Caldas da Rainha. O wyborze projektu zadecyduje większa liczba podniesionych rąk.
Z Lizbony Marcin Zatyka (PAP)
zat/ ala/