Ponad 1200 uczestników zgłosiło do tej pory swój udział w XVIII Powszechnym Zjeździe Historyków Polskich, który odbędzie się od 16 do 19 września w Olsztynie. Patronat nad zjazdem objął i udział w nim weźmie jako gość honorowy prezydent Lech Kaczyński.
Zjazd odbywa się co pięć lat.
Uczestnikami zjazdu będą uczeni z ośrodków naukowych i akademickich, ale także nauczyciele ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, studenci a także uczniowie. Choć jest to zjazd organizowany dla historyków polskich, to przewidziano także część dla historyków zagranicznych, którzy będą dyskutować o historii Polski. Chęć uczestnictwa w tym panelu zgłosili goście z Czech, Niemiec, Litwy, Rosji a nawet Japonii i Chin.
Jak powiedział PAP profesor Norbert Kasparek z komitetu organizacyjnego zjazdu i dziekan wydziału humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, będzie to już drugi - po Krakowie - zjazd w XXI wieku. Podkreślił, że spotkanie odbywa się w nowej rzeczywistości geopolitycznej, w momencie, kiedy Polska stała się pełnoprawnym członkiem Zjednoczonej Europy. Dlatego też hasło zjazdu "Powrót do źródeł" zyskało nowy wymiar.
"Hasło +Powrotu do źródeł+ skłania nas do próby odmitologizowania historii, próby odczytania na nowo źródeł. Próbujemy też odrzucić publicystykę i to wszystko niedobre, co się wokół historii dzieje, to co sprawia, że historia przestaje być nauką, a staje się nienauką"- powiedział prof. Kasparek.
Według historyków, źródła rozumiane są zarówno, jako "origines" jak i jako "fontes". Origines to przeszłość. Hasło "Powrót do źródeł" w tym rozumieniu oznacza przypomnienie głównych składowych dziejów europejskich oraz roli, jaką odgrywała Polska. "Fontes" to źródła historyczne, materiał będący podstawą pracy historyka. Zjazd ma być także okazją do metodologicznej dyskusji nad nowymi rodzajami źródeł, które funkcjonują w przestrzeni wirtualnej lub na nieklasycznych nośnikach informacji.
Istotne znaczenie w programie zjazdu zajmie problematyka nauczania i upowszechniania wiedzy historycznej w zreformowanej szkole oraz problem roli i znaczenia źródła historycznego w dydaktyce historii. Nie zabraknie dyskusji o pograniczach, o regionach ojczystych, regionach świata i mniejszościach.
17 września w czwartek podczas zjazdu odbędzie się uroczystość nadania doktoratu honoris causa profesorowi Januszowi Małłkowi z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Senat UWM uhonorował profesora Małłka za wybitne osiągnięcia w zakresie badań naukowych nad przeszłością Prus Królewskich, Warmii i Prus Książęcych. 72 - letni historyk Janusz Małłek jest synem wybitnego działacza mazurskiego i publicysty Karola Małłka.
Także tego samego dnia gościem zjazdu będzie prezydent Lech Kaczyński. Na terenie kampusu uczelni w Kortowie otworzy on Aleję Ofiar Katyńskich i zasadzi dąb symbolizujący jedną z 27 ofiar zamordowanych przez NKWD a związanych z regionem Warmii i Mazur. Upamiętnieni w Alei Katyńskiej to członkowie rodzin mieszkańców Warmii i Mazur, a wielu ich potomków pracowało lub pracuje w Olsztyńskiej uczelni.
Jak powiedział profesor Kasparek, zjazd historyków przypadający w tym roku na 17 września, to okazja do zadumy w sposób szczególny nad tym tragicznym momentem historii.
Gośćmi zjazdu będą także minister edukacji narodowej Katarzyna Hall i profesor Henryk Samsonowicz. Dyskusja z ich udziałem dotyczyć będzie przedmiotu nauczania historii w reformowanej szkole.
19 września w sobotę w ostatnim dniu zjazdu uczestnicy będą się zastanawiać nad kwestiami związanymi z pograniczem oraz nauczaniem historii i kwestią mniejszości narodowych. Odbędzie się także dyskusja nad polsko-niemieckim podręcznikiem do historii. Zjazd zakończy dyskusja panelowa "Czy PRL był formą państwowości polskiej czy zewnętrznej okupacji?". (PAP)
ali/ abe/ dym/