Zwrotu pałacu wraz z parkiem położonych w Jadwisinie koło Zegrza (mazowieckie) domagają się synowie Konstantego Mikołaja Radziwiłła - ostatniego właściciela posiadłości przed reformą rolną w 1944 roku. W poniedziałek przed Sądem Okręgowym w Warszawie rozpoczął się proces wytoczony przez spadkobierców Radziwiłła Skarbowi Państwa.
Obecnie w pałacu w Jadwisinie znajduje się ośrodek szkoleniowo- wypoczynkowy Kancelarii Premiera.
Przed 1939 rokiem majątek Konstantego Radziwiłła, jak zeznał przed sądem jego syn Albert Hieronim Radziwiłł, składał się z 1000 ha gruntów uprawnych i 3600 ha lasów. Pałac wraz z otaczającym go parkiem o łącznej powierzchni około 100 ha, Radziwiłłowie utracili, podobnie jak i pozostałą część majątku na mocy komunistycznego dekretu o reformie rolnej.
Obecnie wykazują, że nieruchomości takie jak kompleks pałacowo- parkowy nie podlegały pod ten dekret, gdyż nie stanowiły obszaru, na którym prowadzono działalność rolną bądź gospodarczą. Dlatego, ich zdaniem, odebranie pałacu wraz z parkiem było bezprawne.
Jak powiedział przed sądem drugi z synów Konstantego, Krzysztof Maciej Radziwiłł, "pałac był domem rodzinnym" i wraz z ogrodzonym parkiem wyraźnie był oddzielony od reszty folwarku. Dodał, że rodzina wcześniej nie zabiegała o zwrot nieruchomości, gdyż w czasach komunistycznych było to niemożliwe a po 1989 roku liczyła się z szybkim uchwaleniem ustawy reprywatyzacyjnej.
"Obecnie straciliśmy nadzieję na uchwalenie ustawy o reprywatyzacji, dlatego złożyliśmy pozew" - tłumaczył przed sądem Krzysztof Radziwiłł. Zaznaczył, że "każdy człowiek w okolicy Jadwisina zezna, że zespół pałacowo-parkowy należał do Radziwiłłów".
Sąd postanowił odroczyć rozprawę do czasu precyzyjnego ustalenia obecnych właścicieli - poza Kancelarią Premiera - całego zespołu pałacowo-parkowego. Znaczna część parku, który zaniedbany z czasem został uznany za tereny leśne przeszła pod zarząd Lasów Państwowych.
Sąd zasugerował także byłym właścicielom przeprowadzenie dokładniejszej kwerendy w archiwach i uzupełnienie pozwu o ewentualne dokumenty dotyczące spornej nieruchomości np. stare akty notarialne. Według sądu, fakt niezachowania się księgi wieczystej pałacu nie świadczy, że niemożliwe jest dotarcie do innych dokumentów.
Pałac w Jadwisinie zbudowany został w latach 1896-98. Od 1960 roku znajdował się w nim ośrodek wypoczynkowy Urzędu Rady Ministrów. Obecnie pałac jest otwarty dla turystów, organizowane w nim są konferencje i szkolenia. (PAP)
mja/ wkr/
