*15.2.Bruksela (PAP) - W czwartek mija rok odkąd obowiązuje protokół z Kioto, mający na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Przy tej okazji unijny komisarz ds. środowiska Stawros Dimas powiedział w środę w Brukseli, że Komisja Europejska nie zgadza się na zwiększenie limitu emisji dwutlenku węgla, przyznanego w protokole Wielkiej Brytanii. *
Wielka Brytania liczyła, że w latach 2005-2007 będzie mogła wyemitować dodatkowe 20 mln ton CO2 (w sumie 756 mln ton).
To właśnie dwutlenek węgla jest uznawany za substancję, która najbardziej przyczynia się do globalnego ocieplenia, pociągającego za sobą coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe.
Celem protokołu z Kioto jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 5,2 proc. do roku 2012 w stosunku do stanu z 1990 r.
Protokół został podpisany i ratyfikowany 16 lutego 1997 r. przez 141 krajów, w tym 30 wysoko uprzemysłowionych; wszedł w życie 16 lutego 2005 r. Jego sygnatariuszem jest również Polska.
Pod porozumieniem nie podpisały się Stany Zjednoczone, odpowiedzialne za 40 procent światowej emisji szkodliwych gazów do atmosfery. Dyskusja na temat niepodpisania przez USA protokołu ożyła po huraganie Katrina, który w ubiegłym roku niemal zrównał z ziemią Nowy Orlean, spowodował także ogromne straty na całym południowym wybrzeżu tego kraju.
Niektórzy krytycy twierdzili, że do tego katastrofalnego w skutkach zjawiska przyczyniła się polityka administracji prezydenta George'a W. Busha.
Gazy cieplarniane to substancje podwyższające temperaturę atmosfery i przyczyniające się w ten sposób do globalnego ocieplenia. Główny z nich to dwutlenek węgla (CO2), którego większość pochodzi ze spalanych paliw. Protokół z Kioto dotyczy także metanu (CH4), wydzielanego przez gospodarkę rolną i powstającego na wysypiskach śmieci, oraz podtlenku azotu (N2O), będącego rezultatem stosowania nawozów sztucznych.
Umowa dotyczy także gazów używanych w przemyśle - fluorowęglowodoru (HFC), perfluorokarbonu (PFC) i sześciofluorku siarki (SF6). Służą one jako środki chłodzące, przewodniki ciepła oraz izolatory.
Jak uzgodniono w 2001 roku na posiedzeniu ministrów środowiska w Bonn, kraje, które 31 grudnia 2012 roku będą emitować więcej gazów niż pozwalają wyznaczone im kwoty, będą musiały wywiązać się ze zobowiązań w kolejnym okresie, który rozpoczyna się w 2013 r. Ich limity zostaną jednak karnie obniżone o dodatkowe 30 proc. Za złamanie umowy nie grożą natomiast kary finansowe.
Większość krajów, które ratyfikowały protokół z Kioto, realizuje go z powodzeniem. Według danych z ubiegłego roku problemy miały właśnie m.in. Wielka Brytania i Szwecja.
Amerykańscy naukowcy wyliczyli, że liczba huraganów kategorii co najmniej 4 (o sile wiatru minimum ok. 180 km na godz.) prawie podwoiła się w ciągu ostatnich 35 lat, chociaż liczba wszystkich huraganów zmalała od lat 90.
Katarzyna Rumowska (PAP)
mc/
