Zaledwie 2 proc. polskich stowarzyszeń i fundacji skorzystało z funduszy strukturalnych na lata 2004-2006, a tylko 15 proc. spełniało kryteria, aby o takie fundusze wystąpić.
Jak wynika z raportu Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych, przedstawionego we wtorek na konferencji prasowej w Warszawie, kryteria ograniczające dostęp organizacji pozarządowych do funduszy strukturalnych to m.in. wymóg zatrudniania płatnego personelu, prowadzenia profesjonalnej księgowości, posiadania przez organizację konta w banku, oraz roczny budżet organizacji przekraczający 20 tys. zł. Dochodzi tu także prowadzenie działań w obszarze należącym do priorytetów polityki strukturalnej.
Według Ewy Kolankiewicz ze Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych, te kryteria stanowią obecnie zbyt duże ograniczenie w dostępie do funduszy. Jak wynika z danych stowarzyszenia, do sierpnia 2006 r. z organizacjami pozarządowymi podpisano umowy na realizację ok. 1 tys. 450 projektów.
Wśród czynników, które sprzyjają ubieganiu się o fundusze, Kolankiewicz wymieniła m.in. znajomość i doświadczenie w pracy metodą projektu, przynależność do sieci lub federacji, doświadczenie w aplikowaniu o fundusze przedakcesyjne, doświadczenie w konkursach i przetargach organizowanych przez samorządy oraz dostęp do informacji i infrastruktury.
Wiceminister rozwoju regionalnego Jerzy Kwieciński podkreślił, że w Polsce jest ponad 100 tys. organizacji pozarządowych, jednak ich udział w życiu społecznym nadal nie jest zbyt duży, dlatego trzeba wspierać ich rozwój.
Podkreślił, że obecnie jest wiele dużych organizacji pozarządowych, które są liderami w pozyskiwaniu funduszy z UE, ale należy pomóc mniejszym organizacjom działającym lokalnie. Według Kwiecińskiego, stowarzyszenia i fundacje powinny wymieniać między sobą informacje na temat pozyskania i wykorzystania funduszy strukturalnych.
Jak wskazano w raporcie stowarzyszenia, aby ułatwić dostęp do funduszy strukturalnych należałoby usprawnić i zdecentralizować system administracji państwowej związany z zarządzaniem i wdrażaniem funduszy strukturalnych. Niezbędne jest także utworzenie sprawnego systemu monitoringu i kontroli wdrażania funduszy, aby uzyskiwać informacje o tym, jakie projekty, przez kogo, w jaki sposób i w jakim czasie były lub są realizowane.
Barierą jest także niski poziom zatrudnienia w administracji urzędników o wysokich kwalifikacjach i kompetencjach związanych z funduszami UE. Kolejną przeszkodą jest też zbyt skomplikowana procedura składania wniosków. Organizacje pozarządowe postulują ponadto sprawne przekazywanie środków w ramach już zakontraktowanych projektów i uproszczenie sprawozdawczości finansowej.
Z kolei wśród rekomendacji dla organizacji pozarządowych w raporcie znalazły się m.in. staranne zapoznanie się z dokumentami dotyczącymi konkursu, obowiązującymi regulacjami i zasadami, zdobywanie doświadczenia w realizacji projektów przy mniejszych i łatwiejszych przedsięwzięciach, np. w konkursach samorządowych, tworzenie zespołów projektowych, przygotowanie kadry o określonych kwalifikacjach.
Piotr Żuber z departamentu koordynacji polityki strukturalnej MRR przekonywał, że w latach 2007-2013 fundusze strukturalne zostaną lepiej wykorzystane przez organizacje pozarządowe ze względu na doświadczenie w tym zakresie zarówno stowarzyszeń i fundacji, jak również administracji. Dodał, że można zauważyć tendencję do upraszczania procesu pozyskiwania funduszy oraz kryteriów. (PAP)
bpi/ malk/ gma/
