Brytyjski eurodeputowany Andrew Duff, który reprezentuje Parlament Europejski podczas prac nad nowym traktatem UE, chce, by wzmocniony na prośbę Polski mechanizm opóźniania decyzji (tzw. kompromis z Joaniny) mógł być w przyszłości obalony.
Uzyskany przez PAP w poniedziałek dokument z postulatami Duffa na trwającą Konferencję Międzyrządową (IGC) zawiera apel, by w nowym Traktacie Reformującym UE znalazła się klauzula przewidująca zupełne uchylenie kompromisu z Joaniny, jeśli decyzję taką podejmą w przyszłości kraje członkowskie.
Zdaniem Duffa wzmocniony na prośbę Polski kompromis z Joaniny jest - jak czytamy w dokumencie - "absurdalny". Dla brytyjskiego liberała ten mechanizm może okazać się bowiem niebezpieczny, gdyż daje, zwłaszcza dużym krajom, możliwość blokowania przez kilka miesięcy praktycznie każdej decyzji w UE.
Na wniosek Polski przywódcy państw UE zgodzili się na szczycie 21- 22 czerwca w Brukseli na wprowadzenie zasad ułatwiających zastosowanie kompromisu z Joaniny (Janiny - od miejscowości w Grecji), określanego jako hamulec bezpieczeństwa. Umożliwia on krajom odwlekanie decyzji przez "rozsądny czas", nawet jeśli nie mają one wystarczającej mniejszości blokującej. Od 1 kwietnia 2017 roku ten hamulec bezpieczeństwa będą mogły uruchomić kraje zamieszkane przez 19,25 proc. ludności (55 proc. z 35 proc.).
W przeciwieństwie do projektu eurokonstytucji, który przewidywał tymczasowy charakter tego hamulca bezpieczeństwa (kraje członkowskie miały po 2014 zdecydować o tym w głosowaniu), mandat nowego traktatu nie zakłada żadnej daty końcowej.
"Nie możemy się na to zgodzić, zwłaszcza jeśli Polsce uda się wpisać ten mechanizm do traktatu (teraz jest jedynie w deklaracji dołączonej do projektu nowego Traktatu Reformującego UE - PAP)" - tłumaczy Duff.
Zdaniem polskiego dyplomaty postulat Duffa nie ma szansy na realizację. "To by była zmiana postanowień mandatu ze szczytu" - powiedział PAP, wskazując, że eurodeputowani są jedynie obserwatorami podczas prac IGC, a decyzje podejmują przywódcy państw UE.
PE będzie jednak musiał ratyfikować nowy traktat.
Duff jest jednym z trzech eurodeputowanych wybranych przez PE jako obserwatorzy podczas prac IGC. Pozostali to niemiecki chadek Elmar Brok i hiszpański socjalista Enrique Baron Crespo.
W najbliższy piątek i sobotę w Viana de Castelo koło Porto odbędzie się pierwsze po wakacjach posiedzenie ministrów spraw zagranicznych UE poświęcone nowemu traktatowi. Wezmą w nim udział obserwatorzy z PE. Zakończenie prac IGC i podpisanie nowego traktatu zaplanowano na 18 października w Lizbonie.
Inga Czerny (PAP)
icz/ mc/ mhr/
