Papiery wartościowe - co to jest?
Papiery wartościowe to dokumenty gwarantujące posiadanie określonego prawa majątkowego. Jedną z charakterystycznych cech papierów wartościowych jest również to, że są zbywalne, a więc można w łatwy sposób przekazać je osobie trzeciej. Wobec tego są one instrumentem finansowym, którym można handlować na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Do papierów wartościowych zaliczane są przede wszystkim akcje, obligacje, weksle, czeki, konosamenty itp. Wraz z wejściem w życie Ustawy o dematerializacji akcji w 2021 roku przestały jednak mieć one formę fizyczną. Obecnie papiery wartościowe zostały zastąpione zapisem elektronicznym znajdującym się w odpowiednim rejestrze.
Jakie są rodzaje papierów wartościowych?
Papiery wartościowe klasyfikowane są odmiennie, w zależności od tego, jakie kryterium podziału zostanie zastosowane. Ze względu na okres ważności dzieli się je na:
- krótkoterminowe (ich czas realizacji wynosi mniej niż 1 rok),
- długoterminowe (ich czas realizacji wynosi więcej niż 1 rok).
Z punktu widzenia funkcji prawnych dzielone są one na:
- wierzycielskie (weksle, czeki, obligacje),
- udziałowe (akcje, certyfikat inwestycyjny),
- towarowe (konosament, dowód składkowy).
Ze względu na funkcje, jaką pełnią wyróżniane są papiery będące dokumentem płatniczym i rozrachunkowym (weksle i czeki), dokumentem pożyczkowym (obligacje) i dokumentem współwłasności majątkowej (akcje). Przedostatnie kryterium klasyfikuje je ze względu na sposób postępowania przy obrocie na papiery imienne oraz na okaziciela.
Ostatni podział dotyczy zaś źródła pochodzenia. Zgodnie z nim mamy do czynienia z papierami własnymi emitowanymi przez daną jednostkę gospodarczą, jak i papierami obcymi emitowanymi przez inne jednostki gospodarcze.
Akcje i obligacje
Do najpopularniejszych papierów wartościowych, które w Polsce cieszą się dużym zainteresowaniem, głównie dlatego, że stanowią dobry sposób na ochronę oszczędności w czasie inflacji, są akcje i obligacje. W pierwszym przypadku każdy, kto wykupi akcje, dostaje udział w majątku spółki akcyjnej, która jest emitentem akcji. Uzyskane w ten sposób środki finansowe są następnie inwestowane, co daje możliwość pomnożenia kapitału. Warto wiedzieć, że akcje należą do inwestycji o wysokim ryzyko inwestycyjnym.
Obligacje z kolei to papiery wartościowe, które emitowane mogą być przez spółki, instytucje finansowe oraz przez Skarb Państwa. Wówczas wykup obligacji Skarbu Państwa powoduje, że w ustalonym terminie emitent wykupuje obligacje, a także jest zobowiązany wypłacić wraz z nimi naliczone odsetki, stanowiące zysk. Obligacje wyróżniają się z kolei niskim ryzykiem inwestycyjnym, ale w tym przypadku nie można liczyć na tak wysoki zysk, jaki można uzyskać, inwestując w akcje.
Jak handlować papierami wartościowymi?
Miejscem przeznaczonym do obrotu i zbywania papierów wartościowych jest Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie. Jest to instytucja publiczna, która zajmuje się obrotem tego typu instrumentami finansowymi. W uproszczeniu, na giełdzie spotykają się kupcy i sprzedający, jednak nie są oni obecni fizycznie, a składają oni swoje oferty za pośrednictwem domów maklerskich.
Na GPW ma także miejsce przede wszystkim ustalenie kursu papierów wartościowych oraz cen akcji, które określane są na podstawie wyceny wartości danej spółki. Pod uwagę brane jest również prawo popytu i podaży, jakie panuje na rynku.
Jak kupić papiery wartościowe?
Aby zacząć inwestować na giełdzie, w pierwszej kolejności konieczne jest otwarcie rachunku maklerskiego lub inwestycyjnego. Można to zrobić w dowolnej siedzibie wybranego banku. Po otwarciu rachunku następnie należy wybrać konkretny rynek akcji. Na tym etapie niezbędna będzie jednak specjalistyczna wiedza, która pozwoli przeanalizować to, jaka inwestycja będzie opłacalna.
Inwestor, aby mógł uzyskać zysk, musi bowiem wiedzieć, jak ulokować kapitał, aby go nie stracić, a pomnożyć. Po wybraniu akcji dom maklerski następnie przekazuje zlecenie kupna lub sprzedaży na określone rynki giełdowe.
Inwestowanie na Giełdzie Papierów Wartościowych - czy warto?
Giełda Papierów Wartościowych to jedno z miejsc, w którym wiele osób lokuje swój kapitał. Handlowanie papierami wartościowymi to dobry sposób na przechowywanie wartości pieniądza. Ponadto, w porównaniu do lokat bankowych i kont oszczędnościowych inwestycja w opłacalne akcje może wiązać się ze znacznie wyższym zyskiem.
Trzeba jednak liczyć się z tym, że inwestowanie na Giełdzie Papierów Wartościowych wymaga specjalistycznej wiedzy. Przede wszystkim inwestor musi wiedzieć, w jakie akcje zainwestować, aby nie stracić. Papiery wartościowe wiążą się również z wysokim ryzykiem inwestycyjnym, w związku z tym przed ulokowaniem na giełdzie większego kapitału, warto zastanowić się, jakie straty jesteśmy w stanie zaakceptować.
