Niezależnie od tego, czy chcemy pożyczyć od banku kilka tysięcy złotych na dowolny cel, kilkadziesiąt tysięcy złotych na samochód czy co najmniej kilkaset tysięcy złotych na mieszkanie musimy mieć, w ocenie banku, zdolność kredytową. Obowiązek badania zdolności kredytowej nakłada na banki prawo bankowe ("Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności").
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Obliczając zdolność kredytową, bank bierze pod uwagę nie tylko wysokość dochodów wnioskodawcy, ale też m.in.:
⦁ sposób zatrudnienia i okres jego trwania (np. umowa o pracę na czas nieokreślony trwająca od 12 miesięcy),
⦁ liczbę osób w jego gospodarstwie domowym (w tym liczbę osób pozostających na utrzymaniu wnioskodawcy),
⦁ spłacane aktualnie zobowiązania (np. kredyty gotówkowe, limity na kartach kredytowych czy kredyty odnawialne w kontach osobistych),
⦁ historię kredytową w BIK,
⦁ koszty utrzymania osoby w gospodarstwie domowym,
⦁ koszty utrzymania nieruchomości (czynsz, energia elektryczna itp.),
⦁ koszty utrzymania samochodu.
Co ważne, każdy bank stosuje nieco inną metodologię oceny zdolności kredytowej. Oznacza to, że maksymalna kwota kredytu dla klienta, który zarabia np. 10 tys. zł netto, będzie inna w zależności od tego, gdzie złoży wniosek o kredyt.
Jaka jest zdolność kredytowa 2024? Pokażemy to na przykładzie klientów zarabiających 8 i 10 tys. zł netto.
Ile dostanę kredytu przy zarobkach 8 000 zł netto?
To, jaka będzie zdolność kredytowa przy 8 000 zł netto, pokażemy na przykładzie małżeństwa w wieku 35 lat z dwojgiem dzieci na utrzymaniu. Rodzice są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od ponad 12 miesięcy, nie mają innych zobowiązań kredytowych, a ich historia kredytowa w BIK jest dobra. Klienci potrzebują kredytu na zakup mieszkania na rynku wtórnym w Warszawie (posiadają 20 proc. wkładu własnego niezależnie od wartości nieruchomości), okres kredytowania to 25 lat.
W sierpniu 2024 r. średnia zdolność kredytowa dla tych klientów wyniosła 289 051,46 zł (dla oprocentowania zmiennego) i 297 737,57 zł (dla oprocentowania okresowo stałego). Największą kwotę – 395 138,62 zł – skłonny jest pożyczyć im Bank BPS, a najmniejszą (194 207 zł) Bank Citi Handlowy. Dla oprocentowania okresowo stałego te wartości wynoszą odpowiednio 411 946,88 zł i 194 207 zł, a banki, które są w stanie pożyczyć najwięcej i najmniej, są te same, co przy oprocentowaniu zmiennym. To, ile wynosi maksymalna zdolność w poszczególnych bankach, można sprawdzić w tabeli.
Z kolei, to jak maksymalna zdolność kredytowa klientów zarabiających 8 000 zł netto zmieniała się od początku roku, można prześledzić na wykresie (pokazujemy na nim zdolność kredytową na przykładzie kredytu o zmiennej stopie procentowej).
W lutym, marcu i kwietniu, zdolność kredytowa zwiększała się średnio o (+4,04 proc.). Przez dwa kolejne miesiące spadła średnio o (-4,31 proc.). Z kolei w lipcu i sierpniu mieliśmy do czynienia ze średnim wzrostem zdolności kredytowej o (+2,63 proc.).
Jaki kredyt przy zarobkach 10 tys.?
To, ile wynosi zdolność kredytowa przy 10 000 zł netto, sprawdziliśmy na przykładzie bezdzietnego małżeństwa w wielu 35 lat zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od ponad 12 miesięcy. Także i ci klienci nie mają innych zobowiązań kredytowych, a ich historia kredytowa w BIK jest dobra. Klienci potrzebują kredytu na zakup mieszkania na rynku wtórnym w Warszawie (posiadają 20 proc. wkładu własnego niezależnie od wartości nieruchomości), okres kredytowania to 25 lat.
W ich przypadku średnia zdolność kredytowa wyniosła w sierpniu 2024 r. 575 070,22 zł (dla oprocentowania zmiennego) i 598 060,77 zł (dla oprocentowania okresowo stałego). W przypadku oprocentowania zmiennego kredytu w największej kwocie (662 500 zł) jest skłonny udzielić Bank Pekao S.A., a w najmniejszej – 415 760,33 zł – Bank BPS. W przypadku oprocentowania okresowo stałego największą kwotę kredytu (707 063 zł) proponuje ING Bank Śląski, a najmniejszą – 433 445,80 zł – Bank BPS. Maksymalną zdolność kredytową w poszczególnych bankach pokazuje tabela.
Podobnie jak w przypadku klientów z dochodem 8 000 zł netto, tak i tutaj maksymalna kwota kredytu zmieniała się w poszczególnych miesiącach. Między lutym a czerwcem wzrosła średnio o (+0,96 proc.), a w lipcu i sierpniu obniżyła się o (+1,77 proc.).
Każdy, kto chce wziąć kredyt hipoteczny, może samodzielnie oszacować swoją zdolność kredytową. Narzędziem, jakie w tym pomoże, jest kalkulator zdolności kredytowej. Trzeba jednak pamiętać, że wiążącą analizę zdolności kredytowej przeprowadzi analityk z banku, korzystając z informacji znajdujących się w dokumentach załączonych do wniosku.
Maciej Kazimierski, ekspert porównywarki finansowej Totalmoney.pl
