Jak polegając na własnej wiedzy ocenić produkt finansowy, porównać go z ofertą rynkową i wybrać ten właściwy? Wystarczy przestrzegać pięciu podstawowych zasad - pisze dla Money.pl Andrzej Popielski, wiceprezes TU Europa SA i TU na Życie Europa SA.
Pożyczka na wakacje, ubezpieczenie na życie, inwestycja oszczędności w fundusz? Być może rzeczywiście potrzebne są nam wszystkie te produkty finansowe, ale niewykluczone, że tylko jeden z nich. Bogactwo oferty na rynku finansowym powoduje, że gubimy się w gąszczu propozycji i trudno odróżnić, który produkt jest niezbędny i dopasowany do naszych potrzeb, a bez którego możemy się spokojnie obejść.
Nie bez znaczenia jest też to, że firmy finansowe wprowadzają na rynek coraz to nowe produkty i mocno walczą o uwagę klienta poprzez intensywne kampanie reklamowe.
Diabeł tkwi w szczegółachZakup polisy ubezpieczeniowej czy innego produktu finansowego nie powinien kojarzyć się z podpisaniem cyrografu. Skomplikowane, kilkunasto- lub nawet kilkudziesięciostronicowe warunki ubezpieczenia oraz zapisy drobnym druczkiem powinny być sygnałem alarmowym przy podpisywaniu umowy.
Warto zwrócić uwagę, czy firma prezentuje klientom dokumentację w przyjaznej formie. Może to robić np. za pomocą one pagerów. Jest to zestaw kluczowych informacji o produkcie, zawarty na jednej stronie. Dają one jasny obraz produktu i umożliwiają szybką orientację w jego najważniejszych elementach.
Przy zakupie ubezpieczeń o charakterze inwestycyjnym bardzo przydatna będzie również Karta Produktu Inwestycyjnego, która w najbliższym czasie pojawi się na rynku. Ułatwi ona porównanie kosztów i korzyści związanych z ubezpieczeniami, oferowanymi przez różne firmy. Każdy klient otrzyma kartę przed podpisaniem umowy. Składa się ona z trzech głównych części.
Ogólna zawiera podstawowe informacje o produkcie, w tym jego główne cechy, cel, opis świadczeń, czas trwania, sposób opłacenia składki czy opis ryzyk związanych z danym ubezpieczeniem.
Druga część to szczegółowo rozpisane informacje o opłatach, znajdują się tu także informacje o ewentualnych premiach i rabatach. Nazewnictwo opłat pojawiających się przy tego typu produktach zostało ujednolicone tak, by klient otrzymał wygodne narzędzie do porównywania produktów różnych firm. Ostatnia część zawiera symulacje wartości ubezpieczenia. Towarzystwo musi przedstawić klientowi symulację przebiegu ubezpieczenia w trzech wariantach: z obniżoną, neutralną i podwyższoną rentownością produktu. Każdy wariant będzie oparty o faktycznie płaconą przez klienta składkę lub rzeczywiste świadczenia.
Nie podpisuj, jeśli nie rozumieszNależy dokładnie czytać umowy, a nie tylko je wertować i podpisywać bez zapoznania się z treścią. Szukajmy firm posiadających jasną, przyjazną dokumentację. Wszystkie informacje i materiały, jak warunki, regulaminy, informacje o ewentualnych opłatach powinny być łatwo dostępne, a zasady jasno sformułowane. Dokumentacja ma być tak sformułowana, aby ułatwiać klientowi zrozumienie trudniejszych zapisów. Dobrze, jeśli zawiera dodatkowe opisy, objaśnienia oraz wskazuje na kluczowe kwestie w przedstawianej nam ofercie.
Im prostszym językiem są przygotowane dokumenty, tym lepiej. Oznacza to bowiem, że firma nie szuka okazji do sprzedania klientowi produktu, który nie do końca spełnia jego oczekiwania. Przydatna jest również pomoc dobrego, rzetelnego konsultanta, który wyjaśni wszelkie niewiadome. Jeżeli zapis w umowie mimo wszystko budzi wątpliwości, należy poprosić o wzorce dokumentów i skonsultować je z prawnikiem lub inną kompetentną osobą.
Wiarygodność i etykaKlient powinien zwrócić uwagę, czy firma, z którą zamierza się związać, pozostaje pod kontrolą regulatorów rynku. Wykaz wszystkich podmiotów objętych nadzorem finansowym można znaleźć na stronie Komisji Nadzoru Finansowego. Dodatkowo KNFprowadzi listę ostrzeżeń publicznych. Obejmuje ona podmioty, które nie posiadają zezwoleń KNF na prowadzenie działalności, a pieniądze powierzane tego typu firmom nie są objęte państwowymi gwarancjami, m.in. Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) czy Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG).
Warto sprawdzić, czy firma posiada własny kodeks etyki. Jego rolą zazwyczaj jest kształtowanie właściwych relacji wewnątrz firmy oraz pomiędzy spółką a otoczeniem. Posiadanie takiego kodeksu jest sygnałem, że firma postępuje właściwie i szanuje klientów. Pracownicy działającego etycznie podmiotu powinni dbać o to, czy klient ma szansę zapoznać się z niezbędnymi informacjami, czy tylko widzi wielostronicowe broszury pisane drobnym druczkiem.
Ankieta dopasowania do potrzebNie warto kupować butów czy marynarki, które nie są do nas dopasowane. Zasada ta dotyczy także finansów. Przed wyborem konkretnego produktu finansowego klient może wypełnić oferowaną przez niektóre podmioty ankietę. Taki test pozwoli określić, czy osoba planująca zakup posiada wiedzę dotyczącą danego produktu i czy jest on adekwatny do jej oczekiwań.
W przypadku pożyczek, należy sprawdzić również ostateczną kwotę do zapłaty. Każdy podmiot udzielający pożyczki zobowiązany jest do poinformowania o wysokości rzeczywistej rocznej stopy jej oprocentowania (RRSO) oraz o całkowitej kwocie do zapłaty. Można też samodzielnie policzyć koszt pożyczki za pomocą specjalnego kalkulatora.
Obsługa posprzedażowaNa zakończenie warto również sprawdzić, co firma oferuje klientowi po podpisaniu umowy. Czy będzie to tylko konsultant dzwoniący z propozycją nowych produktów i usług, czy będzie to raczej kompleksowa obsługa posprzedażowa. Jej głównym elementem jest serwis internetowy zapewniający całodobowy dostęp np. do swojej lokaty czy ubezpieczenia inwestycyjnego, umożliwiający śledzenie jego wartości, terminów opłacania składek, treści umowy, regulaminów, kalkulatorów itp.
Do dyspozycji klienta powinien być również konsultant, który może udzielić fachowej informacji, wskazać trendy inwestycyjne czy pomóc podjąć decyzję o zmianie sposobu inwestycji. W przypadku ubezpieczeń istotna jest także łatwość zgłoszenia szkody, np. drogą on-line. Warto zapytać o to przed zakupem, aby mieć pewność, że gdy przydarzy się coś nieprzewidzianego, będziemy mogli wygodnie śledzić status zgłoszonej szkody przez internet.
Czytaj więcej w Money.pl