Minister wskazał w interpretacji, że zgodnie z ustawą podatnikami tego podatku są instytucje pożyczkowe w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim. Na tle tego przepisu pojawiły się wątpliwości, czy podatnikami w rozumieniu ustawy są pracodawcy niebędący instytucjami pożyczkowymi, którzy udzielają pożyczek swoim pracownikom ze środków obrotowych lub środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
- W związku z tym należy przede wszystkim wskazać, że intencją ustawodawcy nie było objęcie opodatkowaniem przedsiębiorstw udzielających pożyczek własnym pracownikom, a podatnikami w tym przypadku są przedsiębiorstwa/instytucje pożyczkowe działające na polskim rynku - napisano w interpretacji.
Wskazano, że w tym przypadku zasadne jest odwołanie się do ustawy o kredycie konsumenckim, w której szczegółowo określono formę i zasady funkcjonowania instytucji pożyczkowych. Sformułowano w niej wymóg zachowania odpowiedniej formy prawnej (sp. z o. o., spółka akcyjna) i złożenie oświadczenia, że podmiot zamierza prowadzić działalność gospodarczą w zakresie udzielania kredytów konsumenckich jako instytucja pożyczkowa.
MF zaznaczyło, że ustawy tej nie stosuje się m.in. do umów o kredyt udzielany wyłącznie pracownikom zatrudnionym u danego pracodawcy w ramach działalności dodatkowej, w której pracownik nie musi płacić oprocentowania lub ma zapłacić rzeczywistą roczną stopę oprocentowania niższą od powszechnie stosowanych na rynku.
"Tym samym z kręgu podatników wyłączono przedsiębiorstwa udzielające pożyczek pracownikom np. w ramach przepisów o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Jednocześnie, istniejące w ustawie o kredycie konsumenckim odwołanie do definicji kredytodawcy (...) precyzuje, że za kredytodawcę uważa się przedsiębiorcę, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu" - napisano.
Według MF podatnik udzielający pożyczki własnym pracownikom nie spełnia więc powyższych wymogów, dlatego nie może zostać uznany za instytucję pożyczkową, która będzie podlegała podatkowi od niektórych instytucji finansowych.
Minister odniósł się także do wątpliwości dotyczących ustalenia powiązań między podatnikami będącymi zakładami ubezpieczeń lub zakładami reasekuracji. Wskazał, że zgodnie z ustawą podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej - ponad kwotę 2 mld zł. Ustawa mówi, że wartość tę oblicza się łącznie dla wszystkich podatników zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą.
Według MF przy określaniu tych powiązań powinno być uwzględniane każde (w tym pośrednie) powiązanie kapitałowe między podatnikami. Podobna zasada powinna być stosowana przy ustalaniu powiązań między podatnikami będącymi instytucjami pożyczkowymi.
Minister przyznał, że ustawa nie precyzuje sposobu rozliczania tzw. kwoty wolnej (2 mld zł) przez podatników, których podstawa opodatkowania ustalana jest w sposób łączony, zatem mają oni dowolność w tym zakresie.
- Niemniej jednak (...) zasadnym sposobem rozliczania tzw. kwoty wolnej od podatku między podmiotami, powiązanymi na podstawie w art. 5 ust. 2 zdanie 2 ustawy, jest rozwiązanie, zgodnie z którym kwota wolna od podatku powinna być przypisana i rozliczana pomiędzy tymi podmiotami proporcjonalnie do posiadanych przez nie aktywów, składających się na łączną podstawę opodatkowania, po uwzględnieniu proporcjonalnego udziału aktywów każdego z podatników w ogólnej kwocie aktywów do opodatkowania - ocenił minister w interpretacji.
W dokumencie odniesiono się także do sposobu określenia podstawy opodatkowania. W interpretacji wskazano, że jednostki prowadzące księgi rachunkowe sporządzają na koniec każdego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej niż na koniec miesiąca, zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej. Zawierają one: symbole lub nazwy kont; salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego; sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.
- W związku z powyższym, przedmiotowe zestawienie będzie zawierało obroty i salda poszczególnych kont składników aktywów oraz kont je korygujących powstałych z pionowego podziału tych kont aktywów (np. środki trwałe i umorzenie środków trwałych, należności i odpisy aktualizujące wartość należności/rezerwy) - napisano.
- A zatem, przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych powinny być uwzględnione wartości aktywów ustalone na podstawie sald wszystkich ww. kont - dodano.
