Od 1 stycznia 2025 r. osoby uprawnione mogą składać wnioski o rentę wdowią, przy czym prawo do tego świadczenia zostanie przyznane od miesiąca, w którym złożony został wniosek, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.
Według danych na 7 stycznia, do ZUS wpłynęło ponad 33,7 tys. wniosków o rentę wdowią. Z tego najwięcej wniosków złożono w placówkach ZUS - 24,6 tys. oraz przez PUE ZUS/eZUS - 4,6 tys.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Renta wdowia to świadczenie dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Obecnie mogą pobierać tylko jedno z tych świadczeń wyższe lub wybrane. Od nowego roku mogą wybrać, czy chcą otrzymywać całą rentę rodzinną i 15 proc. własnego świadczenia, czy odwrotnie. Co ważne, od 1 stycznia 2027 r. drugie świadczenie zostanie zwiększone do 25 proc.
Taki wybór mają również osoby, które mają prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, czy renty szkoleniowej.
Trzeba pamiętać, że jeśli klient złoży od razu wniosek o rentę wdowią, a nie będzie miał ustalonego prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ZUS odmówi przyznania świadczenia w zbiegu z powodu braku prawa do drugiego świadczenia - wyjaśnił rzecznik ZUS Wojciech Dąbrówka.
Samo bycie wdową czy wdowcem nie wystarczy do uzyskania prawa do renty wdowiej. Renta wdowia będzie przyznawana na wniosek po spełnieniu określonych warunków. Trzeba mieć ukończony powszechny wiek emerytalny, wynoszący 60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn, pozostawać we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka, nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż przed ukończeniem 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).
To oznacza, że wdowa, która nabyła prawo do renty rodzinnej w wieku 40 czy 50 lat nie będzie miała prawa do 15 proc. dodatkowego świadczenia. Ze zwiększenia nie skorzystają także osoby, które pozostają obecnie w związku małżeńskim.
- Wdowie lub wdowcowi przysługuje prawo do zbiegu świadczeń z rentą rodzinną wyłącznie po ostatnim małżonku. Warto podkreślić, że prawo do wypłaty świadczeń w przypadku zbiegu z rentą rodzinną wygasa z dniem poprzedzającym zawarcie nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną - zaznaczył Dąbrówka.
Wysokość sumy świadczeń ustalonych w zbiegu nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury (1780,96 zł), czyli łącznie 5342,88 zł. Do tego limitu wliczane są także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów. Jeśli suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przekroczenia.
Każda osoba zainteresowana rentą wdowią ma możliwość wyliczenia wysokości świadczeń w zbiegu. Można to zrobić za pomocą kalkulatora dostępnego na stronie internetowej zus.pl.
Ankieta na stronie ZUS pomoże zdecydować
ZUS wyjaśnił, że należy spełnić łącznie kilka warunków, żeby otrzymać rentę wdowią. W tym celu można wypełnić specjalną ankietę opublikowaną na stronie internetowej Zakładu.
Jeśli ankietowany odpowie "nie" na pierwsze pytanie, nie przejdzie dalej. Ankieta zawiera siedem pytań, w tym dwa pytania dotyczą jednego warunku - wieku emerytalnego, który jest różny dla kobiet i mężczyzn. Odpowiedź na ostatnie pytanie decyduje o tym, czy ZUS będzie mógł wypłacić świadczenie wraz z rentą rodzinną.