Mechanizm odwróconej hipoteki jest prosty: senior przekazuje prawo własności swojej nieruchomości prywatnej firmie w zamian za regularne wypłaty aż do końca życia. Choć rozwiązanie to działa w Polsce od lat, wciąż brakuje dedykowanych regulacji prawnych. Umowy bazują na przepisach kodeksu cywilnego oraz ustawy o księgach wieczystych, a także na dobrych praktykach branżowych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kto korzysta z odwróconej hipoteki?
Według danych Związku Przedsiębiorstw Finansowych (ZFP), najczęściej z odwróconej hipoteki korzystają osoby w wieku 75–80 lat. Od 2010 do 2023 roku fundusze hipoteczne wypłaciły seniorom łącznie 34 miliony złotych, z czego 5 milionów przypadło na sam 2023 rok.
Przeciętna wartość nieruchomości oddawanych w ramach tego mechanizmu wynosiła 411,6 tys. zł, a średnia powierzchnia mieszkań to 51,7 m kw.. Najwięcej umów podpisano w województwie mazowieckim, co może wynikać z wyższej wartości nieruchomości w tym regionie.
Choć wartość oddawanych mieszkań jest znaczna, seniorzy otrzymują stosunkowo małe comiesięczne wypłaty. W 2023 roku średnia miesięczna renta wynosiła 1033 zł, co stanowiło jedynie 38,6 proc. przeciętnego dochodu rozporządzalnego. Wysokość wypłat zależy od kilku czynników, takich jak wiek, płeć oraz wartość nieruchomości, i jest corocznie waloryzowana o wskaźnik inflacji konsumenckiej.
Szukają Polaków do pracy. Dają 218 zł za godzinę
Pomimo rosnącej popularności, brak odpowiednich regulacji prawnych dla mechanizmu odwróconej hipoteki pozostaje problemem. Obecnie funkcjonuje on w oparciu o ogólne przepisy prawa i zestaw dobrych praktyk branżowych. Eksperci wskazują, że bardziej szczegółowe regulacje mogłyby zwiększyć bezpieczeństwo zarówno seniorów, jak i firm oferujących tego typu usługi.
