Zmiany w systemie emerytur, rent i świadczeń przedemerytalnych oraz nowe zasady wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych i ubezpieczenia społecznego rolników - to najważniejsze źródła oszczędności w finansach publicznych - podaje rządowy dokument.
W sferze wydatków socjalnych rząd chce znaleźć 12 mld zł do 2007 roku, głównie w systemie emerytur i rent. Podstawowa oszczędność to zmiana zasad waloryzacji świadczeń.
"Chcemy zmienić zasady waloryzacji świadczeń społecznych, przede wszystkim rezygnując z waloryzacji wszystkiego z wyjątkiem dwóch świadczeń: emerytalno-rentowych i minimalnego wynagrodzenia. Wszystkie inne waloryzacje zostaną zniesione" - poinformował w czwartek wicepremier do spraw gospodarczych Jerzy Hausner.
"W przypadku świadczeń emerytalno-rentowych zaproponujemy rozwiązanie, zgodnie z którym waloryzacja nie jest przeprowadzana automatycznie każdego roku, tylko wtedy, gdy skumulowana inflacja przekroczy jakiś wskaźnik. Proponujemy, by było to 5 proc., ale w tym dokumencie jest zapisany przedział od 5 do 10 proc." - dodał Hausner.
Zgodnie z programem rządowym taka zmiana zasad waloryzacji emerytur i rent da oszczędność w 2004 roku 1,4 mld zł, a w latach następnych w stosunku do ekstrapolacji aktualnego stanu prawnego: 4,0 mld zł, 0,97 mld zł i 4,5 mld zł.
W programie racjonalizacji wydatków rząd proponuje także zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.
"Chcemy wyraźnie wydłużyć okres zatrudnienia, chcemy zrównać wiek emerytalny kobiet i mężczyzn, wprowadzając formułę elastycznego wieku emerytalnego w przedziale 62-65 lat" - powiedział wicepremier.
Proces wyrównywania wieku emerytalnego ma rozpocząć się po 2009 roku i potrwać do roku 2020.
Do 2006 roku rząd będzie stopniowo rezygnował z przyznawania świadczeń przedemerytalnych, honorując jednocześnie prawa nabyte. W zamian ma zostać wprowadzony system emerytur pomostowych.
"Chcemy wdrożyć system emerytur pomostowych dla osób pracujących w szczególnych warunkach. Do 2006 roku wygasają wszelkie uprawnienia do wcześniejszych emerytur. Chcemy w to miejsce po roku 2006 wprowadzić emeryturę pomostową przyznawaną tym osobom, które ze względów na psychofizyczne cechy wykonywanej pracy nie są w stanie pracować do wieku emerytalnego" - powiedział Hausner.
"Osoby te będą otrzymywały świadczenie przejściowe pomiędzy okresem niemożności kontynuowania pracy na dotychczasowym stanowisku a wiekiem emerytalnym" - dodał wicepremier.
Pełne świadczenia przysługiwałyby osobom urodzonym przed rokiem 1949.
"W przypadku osób które urodziły się po tym roku, chcemy żeby była to rekompensata, a nie pełne świadczenie pomostowe" - dodał wicepremier.
NOWE ZASADY W ZASIŁKACH CHOROBOWYCH, SYSTEMIE RENT I KRUS
Wicepremier Hausner zapowiedział, że rząd chce obniżenia zasiłków chorobowych z obecnych 80 proc. do 70 proc.
"Planujemy obniżyć koszty zasiłków chorobowych by wprowadzić zamiast 80-procentowego zasiłek 70-procentowy" - powiedział.
Hausner dodał, że przy wprowadzeniu tej zasady będzie obowiązywała reguła, zgodnie z którą wszystkie dni zwolnienia chorobowego będą płatne.
Zgodnie z programem rządu zmienią się także zasady w systemie rentowym. Rząd chce zweryfikować prawa do części przyznanych już rent. Weryfikacja może objąć 480.000 osób, a cały proces będzie rozłożony na 2-3 lata.
Inne będą także reguły finansowego wspierania zatrudniania osób niepełnosprawnych.
"Chcemy przesunąć środki na zatrudnienie osób niepełnosprawnych od pracodawców w kierunku osób niepełnosprawnych. Chcemy aby te środki wspomagały osoby niepełnosprawne, a nie pracodawców" - powiedział Hausner.
Program racjonalizacji wydatków zakłada likwidację PFRON. Pierwsze oszczędności z tego tytułu, rzędu 50 mln zł, mają być widoczne w 2005 roku i ich wielkość będzie podobna w latach następnych.
Rząd planuje także reformę Kasy Rolniczego Ubezpieczenie Społecznego. Zmiany w systemie KRUS mają przede wszystkim jasno określać, kto może z niego korzystać.
"Proponujemy zróżnicować składkę i wartość świadczenia tak, aby składka była uzależniona od zamożności rolnika. Zamierzamy odejść od dotowania świadczenia na rzecz dotowania składki" - powiedział Hausner.
"Zmiany w systemie ubezpieczenia rolników powinny stymulować zmiany strukturalne w rolnictwie. Dotychczasowe świadczenia mogłyby zostać zastąpione rentami strukturalnymi wypłacanymi z funduszy Unii Europejskiej" - dodał.