Podatek akcyzowy odpowiada za prawie jedną czwartą wpływów do budżetu. W 2013 roku z tego tytułu do wspólnej kasy trafiło ponad 60 miliardów złotych, podczas gdy na przykład z PIT było to 113 miliardów, a podatku od firm - niecałe 30. W przyszłym roku stawki akcyzy na alkohol i wyroby tytoniowe nie wzrosną, ale do 2018 roku Polska musi dogonić unijną średnią. Wtedy paczka papierosów ma średnio kosztować około 20 złotych.
Akcyza, co do zasady, powinna być nakładana na tak zwane dobra luksusowe, w celu ograniczenia ich spożycia (na przykład ze względów zdrowotnych, jak alkohol i tytoń). W ubiegłym stuleciu w Polsce objęte nią były między innymi drożdże, zapałki czy nawet... karty do gry. Dziś podatek nakładany jest na:
- produkty energetyczne (napędowe lub grzewcze),
- energię elektryczną,
- napoje alkoholowe,
- wyroby tytoniowe,
- samochody (sprowadzane z zagranicy).
Obowiązek zapłaty podatku ma każdy (niezależnie od tego, czy jest osobą fizyczną, prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej), kto obraca towarami objętymi akcyzą. W rzeczywistości jej kwota jest wliczona w cenę i _ de facto _ ponosi ją konsument.
Akcyza na paliwo i inne produkty energetyczne
Wysokość stawek podatku, nakładanego na produkty przeznaczone do wytwarzania energii jest wyrażona w złotych za poszczególną jednostkę. Zazwyczaj jest to objętość (1000 litrów), jednak niekiedy może to być masa (1000 kilogramów) lub wartość energetyczna (wyrażona w gigadżulach - GJ).
Stawki akcyzy za paliwo i inne produkty energetyczne | ||
---|---|---|
Przedmiot opodatkowania | Jednostka | Stawka akcyzy (w zł) |
Źródło: Ministerstwo Finansów | ||
Węgiel i koks oraz inne paliwa przeznaczone do celów opałowych | GJ | 1,28 |
Benzyny silnikowe | 1000 l | 1565 |
Nafta i benzyny lotnicze oraz pozostałe paliwa silnikowe | 1000 l | 1822 |
Paliwo do silników odrzutowych | 1000 l | 1446 |
Oleje napędowe i biokomponenty stanowiące samoistne paliwa | 1000 l | 1196 |
Oleje napędowe przeznaczone na cele opałowe, oleje opałowe lekkie i pozostałe paliwa opałowe o gęstości mniejszej niż 890 kg/m3 | 1000 l | 232 |
Inne paliwa opałowe o gęstości większej niż 890 kg/m3 | 1000 l | 64 |
Oleje opałowe ciężkie | 1000 kg | 64 |
Oleje smarowe | 1000 l | 1180 |
Paliwa gazowe do napędu silników spalinowych - skroplone | 1000 kg | 695 |
Paliwa gazowe do napędu silników spalinowych - w stanie gazowym | GJ | 11,04 |
Specjalne przepisy dotyczą rolników. Oni mogą ubiegać się o zwrot części akcyzy za olej napędowy wykorzystywany do produkcji rolnej, która wynosi 95 groszy na litr paliwa. Na jeden hektar ziemi nie może jednak przypadać zwrot większy niż 81,70 złotych. Z wnioskiem o refundację rolnik zwraca się do swojej gminy dwa razy w roku - w lutym i sierpniu.
Podatek od napojów alkoholowych
Wysokość akcyzy dla tej grupy produktów jest wyrażona w hektolitrach, jednak w niektórych przypadkach (na przykład piwa) procedura obliczania podatku jest bardziej skomplikowana. Wówczas oprócz objętości bierze się również pod uwagę stężenie ekstraktu (podawane w tak zwanych stopniach Plato), indywidualne dla każdego piwa. Za każdy stopień Plato akcyza wynosi 7,79 złotych od hektolitra.
Przykład
W przypadku pozostałych napojów sposób obliczania jest już prostsza i zależy tylko od objętości. Dla napojów o większej mocy bierze się pod uwagę to, ile wykorzystano hektolitrów stuprocentowego alkoholu do ich produkcji.
Stawki akcyzy za napoje alkoholowe | ||
---|---|---|
Przedmiot opodatkowania | Jednostka | Stawka akcyzy (w zł) |
Źródło: Ministerstwo Finansów | ||
Alkohol etylowy | hl | 5704 |
Piwo | hl, st. Plato | 7,79 |
Wino | hl | 158 |
Napoje fermentowane | hl | 158 |
Cydr i perry o mocy mniejszej niż 5 procent | hl | 97 |
Inne napoje alkoholowe | hl | 318 |
Gdzie jeszcze jest akcyza?
Podatkiem objęte są również energia elektryczna i wyroby tytoniowe. W tym drugim przypadku wysokość akcyzy obliczana jest na podstawie stałej kwoty (206,76 złotych za tysiąc sztuk dla papierosów i 141,29 złotych za kilogram tytoniu) oraz, dodatkowo, 31,41 procent maksymalnej ceny detalicznej wydrukowanej na opakowaniu.
Stawki akcyzy za pozostałe wyroby | ||
---|---|---|
Przedmiot opodatkowania | Jednostka | Stawka akcyzy (w zł) |
Źródło: Ministerstwo Finansów | ||
Papierosy | 1000 szt. + maks. cena | 206,76 + 31,41% |
Tytoń do palenia | 1 kg + maks. cena | 141,29 + 31,41% |
Cygara i cygaretki | 1000 szt. | 280,25 |
Susz tytoniowy | 1 kg | 229,32 |
Samochody osobowe o pojemności silnika większej niż 2 litry | podstawa opodatkowania | 18,60% |
Pozostałe samochody | podstawa opodatkowania | 3,10% |
Energia elektryczna | MWh | 20 |
Stawka akcyzy, którą objęte są samochody osobowe sprowadzane z zagranicy zależy od ich pojemności silnika. Dużo wyższa jest dla tych, u których wynosi ona więcej niż 2000 centymetrów sześciennych (2 litry). Podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku wartość samochodu.
W nowym roku bez zmian
Z początkiem 2014 roku zwiększono akcyzę na alkohol etylowy o 15 procent i wyroby tytoniowe - 5 procent. W przyszłym roku jednak powtórki nie będzie. - _ Nie planujemy w pracach nad budżetem na 2015 rok żadnych ruchów jeśli chodzi o akcyzę na alkohol _ - mówił w lipcu Jacek Kapica, wiceminister Finansów. Podobnie, z tym że o papierosach, wypowiadała się sekretarz resortu Izabela Leszczyna.
Do 2018 roku, zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej, akcyza za 1000 sztuk papierosów ma wynieść we wszystkich krajach wspólnoty 90 euro (dziś w Polsce jest to około 75 euro). Szacunki mówią, że średnio paczka papierosów będzie wtedy kosztowała około 20 złotych.
Czytaj więcej w Money.pl | |
---|---|
Wtedy państwo zabierze ci cały alkohol Zobacz, jak nie doprowadzić do takiej sytuacji. | |
Towar niezgodny z umową? Oto twoje prawa Nie zawsze możesz ubiegać się o zwrot pieniędzy. | |
Chorujesz? Możesz liczyć na duże pieniądze ZUS może wypłacić ci nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. |