Co to są środki trwałe?
Środki trwałe to składniki majątku, które użytkowane będą dłużej niż 1 rok, są kompletne i zdatne do użytku. Co istotne składniki majątku wykorzystuje w działalności gospodarczej albo są oddane do używania na podstawie umowy najmu lub dzierżawy.
Prawo wskazuje, że do środków trwałych zaliczyć można grunty, budowle, budynki, a także maszyny i urządzenia transportowe. Środki trwałe są zebrane w klasyfikacji środków trwałych (KŚT), która służy m.in. do tego, żeby ustalić właściwe stawki odpisów amortyzacyjnych. Gdy już wiemy, co jest środkiem trwałym, warto zorientować się, według jakiej metody dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.
Metoda liniowa odpisu środków trwałych
W przypadku metody liniowej odpis amortyzacyjny ustalany jest od wartości początkowej środków trwałych. Stosuje się roczną stawkę, która jest określona w wykazie stawek. W uzasadnionych przypadkach możliwe jest podwyższenie standardowej stawki amortyzacyjnej. Przede wszystkim dotyczy to środków trwałych, które są używane. W takiej jednak sytuacji przedsiębiorca musi udowodnić, że środek trwały, jest używany i będzie zastosowana podwyższona stawka amortyzacji. Można wtedy ustalić stawkę indywidualnie. Oczywiście istnieją pewne ograniczenia w zależności od rodzaju środka trwałego.
Metoda degresywna amortyzacji
W metodzie degresywnej zakładamy, że użyteczność środka trwałego zmniejsza się wraz z upływem czasu. Skutkiem tego są wysokie odpisy przez pierwsze lata użytkowania środka trwałego. Warto jednak pamiętać, że w roku, w którym amortyzacja liczona według metody degresywnej będzie niższa niż liniowa, trzeba będzie przejść na odliczenie liniowe. Metody degresywnej nie można stosować np. dla gruntów i budowli.
Jednorazowa amortyzacja środków trwałych
W przypadku jednorazowej amortyzacji można odpisać maksymalnie kwotę do 50 tys. euro. Taka możliwość przysługuje w ramach pomocy de minimis przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczęli prowadzenie firmy i mali podatnicy. Trzeba wiedzieć, że amortyzacja jednorazowa obejmuje wyłącznie środki trwałe, które zalicza się do grup 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych. Wyłącza się z tego zestawienia samochody osobowe. Amortyzacją jednorazową nie można zaliczyć nieruchomości, a także środków transportu. Nawet wtedy, gdy są fabrycznie nowe. Przy okazji trzeba podkreślić, że prawo nie określa w tym zakresie dokładnie definicji nowego środka trwałego. W związku z tym można przyjąć, że fabrycznie nowe środki trwałe są to przedmioty kupione w sytuacji, gdy nie były jeszcze używane.
Żeby rozpocząć amortyzację, trzeba wprowadzić środek trwały do ewidencji. Amortyzacja kończy się nie wcześniej niż w momencie, gdy wartość odpisów zrównuje się z wartością początkową środka trwałego. Amortyzować można też środki trwałe, które mają niską wartość (mniejszą niż 10 000 zł). W takiej sytuacji można taki środek trwały wpisać bezpośrednio w kosztach firmy w dniu, gdy został oddany do użytkowania.