Decyzja o kupnie samochodu osobowego dla firmy nie należy do najprostszych. Poza dylematami związanymi z marką i parametrami, dochodzi kwestia sfinansowania zakupu. A w ślad za tym, idzie decyzja o kredycie albo leasingu, które różnią pod względem działania, ponoszonych różnego rodzaju kosztów i opłat.
Finansowanie leasingiem najczęściej polega na tym, że leasingodawca nabywa samochód, który następnie jest udostępniany leasingobiorcy w zamian za comiesięczne raty. W przypadku finansowania przez bank w ramach kredytu, udostępniane są środki na zakup auta. Kredyt, podobnie jak wynagrodzenie leasingodawcy, spłacany jest w ratach. Zasadnicza różnica między tymi formami finansowania jest taka, że w przypadku leasingu właścicielem pojazdu jest leasingodawca, a przy finansowaniu kredytem - firma nabywająca samochód.
Kupno auta na firmę wiąże się z jego ujęciem w ewidencji środków trwałych, a tym samym powstaje możliwość jego amortyzowania. Amortyzacja z kolei przyczynia się do obniżenia podstawy opodatkowania dochodu, tak samo jak koszty odsetek od zaciągniętego kredytu. W przypadku leasingu do zmniejszenia zobowiązań podatkowych przyczyniają się tylko raty leasingowe.
**Odliczenie VAT**
Warto zwrócić uwagę na kwestie związane z odliczaniem podatku VAT, ponieważ od 1 kwietnia 2014 r. znów zmianie uległy przepisy regulujące ten podatek. Obecnie można odliczyć cały VAT od zakupu samochodu oraz pozostałych kosztów związanych z użytkowaniem samochodu, pod warunkiem, że jest wykorzystywany wyłącznie do celów firmowych. Trzeba jednak złożyć deklarację VAT-26 w terminie 7 dni od dnia poniesienia pierwszego wydatku związanego z pojazdem.
Choć ustawa przewiduje możliwość pełnego odliczenia VAT w przypadku zakupu samochodów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej, to jednak w przypadku przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w miejscu zamieszkania, praktycznie niemożliwe jest uzyskanie takiego odliczenia. Trudno bowiem udowodnić, że samochód użytkowany jest wyłącznie do prowadzonej działalności gospodarczej.
W przypadku mieszanego używania samochodu, czyli do celów prywatnych i służbowych, można odliczyć tylko 50% VAT-u naliczonego. Katalog wydatków związanych z samochodami, podlegających odliczeniu został określony w art. 86a ust. 2 ustawy o VAT
Są to takie wydatki jak:
1) nabycie pojazdu (zakup samochodu);
2) nabycie części składowych do samochodu (zakup części, szyb, opon);
3) wydatki związane z używaniem pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową (czynsz, raty, pozostałe płatności wynikające z umowy)
4) zakup paliwa,
5) naprawy, konserwacja pojazdów oraz inne towary i usługi związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.
Niezależnie od formy finansowania, przy mieszanym użytkowaniu samochodu, przedsiębiorcy będzie przysługiwać zwrot podatku - połowa jego wartości naliczonej na fakturze. Podkreślić jednak należy, że w przypadku odliczenia VAT za paliwo, taka możliwość pojawi się dopiero od 1 lipca 2015 roku.
**Co jest bardziej dostępne - kredyt czy leasing?**
Wydaje się, że dotychczas w warunkach ograniczonej akcji kredytowej ze strony banków oraz trudnej sytuacji gospodarczej, leasing samochodu był wygodniejszą i bardziej dostępną formą finansowania zakupu samochodu. W przeciwieństwie do bankowych procedur, proces sfinansowania leasingiem jest znacznie prostszy. A ponadto zdolność kredytowa przedsiębiorcy nie podlega dogłębnej analizie. Tym samym przedsiębiorcy o relatywnie słabszej kondycji finansowej mogą uzyskać pozytywną decyzję.
Jednak obecnie banki coraz chętniej udzielają kredytów, także samochodowych. Niemal każdy bank w ofercie posiada produkty adresowane do firm, chcących nabyć wybrany pojazd. Oprocentowanie takich kredytów waha się w okolicy 7,5%.
Kupować czy leasingować?
Decyzja o wyborze formy finansowania nie należy do najprostszych. Jednak można wyodrębnić kilka czynników, które częściowo mogą pomóc w ograniczeniu liczby dylematów pomiędzy zawarciem umowy z bankiem lub firmą leasingową. Między innymi warto wziąć pod uwagę wartość samochodu i okres, w którym jest nabywany.
Wartość samochodu
Polskie prawo narzuca pewne ograniczenia, jeśli chodzi o amortyzację środków trwałych. Mianowicie samochód osobowy można amortyzować do kwoty 20.000 euro, co oznacza, że przy droższych samochodach nie ma możliwości pełnej amortyzacji. Nie ma natomiast żadnych limitów, jeśli chodzi o ujmowanie kosztów związanych z leasingiem.
Warto zobrazować tę sytuację poprzez analizę dwóch scenariuszy. W pierwszym, przedsiębiorca nabywa pojazd osobowy o wartości 15.000 euro, a w drugim 40.000 euro. Nabywając tańszy samochód na kredyt, przedsiębiorca będzie mógł zamortyzować całą kwotę 15.000 euro. Natomiast w przypadku droższego auta tylko 20.000 euro. Brak tych limitów dla leasingu powoduje to, że pod kątem podatkowym leasing będzie bardziej opłacalnym rozwiązaniem dla droższych samochodów, ponieważ przedsiębiorca będzie mógł zaliczyć większą kwotę na poczet kosztów uzyskania przychodu. Tym samym obniży swój podatek dochodowy.
Warto zobrazować tę sytuację teoretycznym przykładem, gdzie przedsiębiorca nie ponosi kosztów odsetek od kredytu, a leasing nie jest oprocentowany. Okres finansowania to 5 lat. Jeśli przedsiębiorca stosuje liniową stawkę 19%, to oszczędności podatkowe przy kupnie samochodu o wartości 15.000 euro przy leasingu i kredycie wynoszą około 2.850 euro – o tyle zapłaci mniejszy podatek dochodowy w ciągu 5 lat. Przy wartości aucie o wartości 40.000 euro, kupno na kredyt spowoduje oszczędności na poziomie 3.800 euro (19% od 20.000 euro) w skali 5 lat. Przy leasingu oszczędności te wyniosą dwukrotnie więcej, 7.600 euro (19% od 40.000 euro). Zatem im droższy samochód (zakup powyżej 20.000 euro), tym bardziej opłacalny będzie leasing.
Na drugiej stronie na jakie oszczędności możesz liczyć przy zakupie auta i leasingu
**Czas zakupu i odliczenia VAT**
Warto jeszcze zwrócić uwagę na kwestię związaną z odliczaniem podatku VAT. Decydując się na zakup samochodu wykorzystując kredyt, przedsiębiorca będzie miał możliwość jednorazowego odliczenia większej kwoty niż w przypadku leasingu. W dłuższym horyzoncie czasowym, nominalna wartość podatku VAT, którą można odliczyć przy kredycie i leasingu jeśli nie jest taka sama, to na pewno jej wartość będzie bardzo zbliżona.
Dla przykładu załóżmy, że osoba prowadząca firmę ma do zapłacenia 20.000 zł podatku VAT. Jeśli zdecyduje się na zakup samochodu o wartości 123.000 zł brutto, będzie mógł odliczyć 50% z 23.000 zł, tj. 11.500 zł. Tak więc zobowiązania z tytułu podatku VAT zostaną obniżone do kwoty 8.500 zł. Natomiast decydując się na leasing, kwota ta będzie niższa. Załóżmy, że przedsiębiorca jednorazowo rozlicza czynsz inicjalny. Wówczas będzie mógł odliczyć połowę kwoty VAT od czynszu. Jeśli jego wartość netto wynosi 10% wartości samochodu, tj. 10.000 zł (12.300 zł brutto), przedsiębiorca będzie mógł odliczyć 1.150 zł. Różnica jest istotna i wynosi aż 10.350 zł. Oczywiście, w okresie finansowania leasingiem, oszczędności w ujęciu nominalnym będą zbliżone do tych uzyskanych przy kredycie.
Jednak w ujęciu realnym należy zwrócić uwagę, że korzyść w postaci możliwości odpisu 11.500 zł „na dzisiaj” jest warta więcej niż analogiczna kwota, możliwa do uzyskania w okresie trwania leasingu (np. 5 lat). Wobec tego, w szczególności dla przedsiębiorcy stojącego w obliczu zapłaty wysokiego podatku VAT, atrakcyjnym rozwiązaniem wydaje się finansowanie zakupu kredytem.
Warto również zauważyć, że przy leasingu istnieje możliwość odliczania VAT nie tylko od rat leasingowych. Podatek możemy odliczyć również od czynszu inicjalnego, a także przy wykupie samochodu.
**Przykładowa kalkulacja**
Choć leasing i kredyt są odmiennymi formami finansowania, to można je do pewnego stopnia porównywać jeśli chodzi o wpływ na finanse firmy. Wyniki kalkulacji nie zawsze jednoznacznie wskazują, która opcja jest bardziej korzystna.
Dla przykładu warto rozważyć zakup samochodu o wartości 60.000 zł netto. Bank udzielający kredytu wymaga 10% wkładu własnego, raty równe płatne co miesiąc przez 5 lat, oprocentowanie 5%. Nie występują koszty prowizji. Miesięczna stała rata wynosi 1.128,08 zł.
W okresie finansowania takim kredytem, koszty odsetek wyniosą 7.907,08 zł, amortyzacja – tyle ile wartość samochodu (stawka 20% rocznie), tj. 60.000 zł. VAT, którego nie można odliczyć (limit 50%) wpisany na poczet kosztów wynosi 6.900 zł, czyli łączne koszty uzyskania przychodu w ciągu 5 lat wyniosą 74.807,08 zł. Przy liniowej stawce 19%, pozwoli to obniżyć podatek dochodowy o 14.213,34 zł.
Finansując zakup tego samochodu leasingiem o zbliżonych parametrach (czynsz inicjalny 10%, miesięczna rata brutto 1.128,08 zł, dodatkowo wykup 1%, finansowanie przez 5 lat), przedsiębiorca na poczet kosztów będzie mógł zaliczyć łącznie 67.979,90 zł (koszty rat leasingowych 55.028,52 zł, koszty czynszu inicjalnego 5.400 zł, wykup 540 zł, łączny VAT zaliczony na poczet kosztów 7.011,38 zł), co pozwoli na obniżenie zobowiązań podatkowych na łączną kwotę 12.916,18 zł.
W omawianym przypadku pod kątem podatkowym korzystniejszym rozwiązaniem będzie kredyt. Jednak sytuacja będzie wyglądać inaczej przy zakupie droższego samochodu. Warto rozważyć zakup samochodu dwukrotnie droższego, o wartości 120.000 zł netto. Przy tych samych warunkach oferowanych przez bank i firmę leasingową, miesięczna rata wzrośnie do 2.506,85 zł miesięcznie.
Finansując zakup kredytem, przedsiębiorca poniesie łączne koszty uzyskania przychodu na poziomie 111.371,28 zł, tj. 17.571,28 zł odsetek, amortyzacja w kwocie 80.000 zł (20.000 euro przy kursie na poziomie 4 PLN/EUR) oraz VAT zaliczony na poczet kosztów 13.800 zł. Pozwoli to obniżyć zobowiązania podatkowe o 21.160,54 zł.
Przy leasingu koszty wyniosą 151.066,44 zł (koszty rat leasingowych to 122.285,59 zł, 12.000 zł czynsz inicjalny, wykup 1.200 zł, łączny VAT zaliczony na poczet kosztów 15.580,84 zł). W okresie finansowania, przy liniowej stawce na poziomie 19% pozwoli to obniżyć podatek dochodowy o 28.702,62 zł.
Jednak liczby nie przesądzają o tym, która forma jest bardziej korzystna. Decydując się na leasing trzeba również wziąć pod uwagę mnogość wielu różnego rodzaju opłat, w tym za skrócenie lub wydłużenie okresu finansowania, zmiana terminu płatności raty leasingowej czy wcześniejsze zakończenie umowy na wniosek leasingobiorcy.
Czytaj więcej w Money.pl