Badania psychologiczne kierowców a wysokość podatku VAT

W celu udzielenia odpowiedzi na tak zadaną wątpliwość, w pierwszej kolejności warto zauważyć, że zwolnienie z podatku VAT dotyczy:

• usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, wykonywanych w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze (art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT) oraz
• usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczonych w ramach wykonywania zawodów: a) lekarza i lekarza dentysty, b) pielęgniarki i położnej, c) medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej, d) psychologa (art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT).

Zatem, zwolnienie to ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Dla jego zastosowania istotny jest nie tylko przedmiot transakcji, ale również status podmiotu świadczącego daną usługę. I tak, z ww. zwolnienia korzystają usługi służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez podmioty lecznicze oraz w ramach wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, psychologa, bądź przez określonych przedstawicieli zawodów medycznych.

Stwierdzić zatem można, że analizowane zwolnienie z podatku VAT ma zastosowanie jedynie w ściśle określonych przypadkach: obejmuje ono świadczenia wykonywane wyłącznie we wskazanym w ustawie celu i przez wyliczone podmioty. W rezultacie, w sytuacji gdy _ usługa polega na przykład na wydaniu ekspertyzy lekarskiej, to chociaż wyniki tej usługi należą do kompetencji świadczącego usługi medyczne i mogą obejmować działania, które są typowe dla zawodów medycznych, to jednak, aby do takiego katalogu świadczeń zastosować przedmiotowe zwolnienie muszą one służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia _ (tak uznał: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 19.04.2012 r., sygn. IPTPP2/443-62/12-5/JS).

Klasyfikacja badań psychologicznych

Rozpatrując kwestię ewentualnego zwolnienia z podatku VAT usług polegających na wykonywaniu badań psychologicznych kierowców, należy w pierwszej kolejności zauważyć, że świadczenia te wypełniają przesłankę o charakterze podmiotowym, są bowiem realizowane przez psychologa. Niemniej, w opinii Autora nie sposób uznać, że przedmiotowe badania służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Istotą analizowanego świadczenia jest bowiem stwierdzenie nieistnienia przeciwwskazań do wykonywania określonego rodzaju czynności (a tym samym - dostarczenie osobie trzeciej ekspertyzy koniecznej dla podjęcia decyzji, która z kolei pociąga za sobą prawne konsekwencje dla podmiotu zainteresowanego – kierowcy). Mimo iż ww. badania mogą pośrednio przyczynić się do wykrycia ewentualnych problemów ze zdrowiem osoby badanej, to podstawowym ich celem pozostaje _ wypełnienie prawnego, bądź ustawowego obowiązku _ (tak uznał również m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia
25 sierpnia 2011 r., sygn. IPTPP2/443-228/11-2/AW).

W konsekwencji uznać należy, że świadczonych przez psychologa usługi polegające na przeprowadzaniu badań psychologicznych kierowców nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, z uwagi na niespełnienie przesłanki przedmiotowej z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów, m.in. w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 19 kwietnia 2012 r., sygn.IPTPP4/443-155/11-6/ALN, w którym czytamy, iż _ usługi te nie spełniają podstawowej przesłanki umożliwiającej zastosowanie zwolnienia, tj. ich bezpośrednim celem nie jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia. Tym samym ww. czynność winna zostać opodatkowana stawką podstawową w wysokości 23 procent _.