*Ogłoszenie upadłości pozwala w sposób jednoznaczny ustalić, że osoba, prowadząca pozarolniczą jednoosobową działalność gospodarczą, pozostaje bez pracy nie z własnej woli - orzekł Trybunał Konstytucyjny, uznając, że przepisy ustawy o świadczeniach przedemerytalnych są zgodne z konstytucją. *
Trybunał rozpatrywał skargę konstytucyjną Grażyny P., której po zaprzestaniu działalności gospodarczej Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) odmówił prawa do świadczenia przedemerytalnego. Nie została bowiem ogłoszona upadłość firmy. Grażyna P. skierowała sprawę do sądu okręgowego. Ten uznał, że decyzja ZUS została wydana zgodnie z prawem. Podobnego zdania był sąd apelacyjny.
Skarżąca skierowała zatem skargę do Trybunału Konstytucyjnego. Podkreślała, że w przypadku pracowników wystarczającym warunkiem dla uzyskania świadczenia przedemerytalnego jest utrata zatrudnienia z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Natomiast w przypadku osób, prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, należy ogłosić upadłość. To - jak twierdziła - narusza konstytucyjną zasadę równości.
Trybunał nie podzielił tej argumentacji. Jego zdaniem, ustawodawca wprowadził wymóg ogłoszenia upadłości, zakładając, że zaprzestanie działalności gospodarczej będzie obiektywne, a przyczyny takiego stanu rzeczy zostaną sprawdzone przez sąd, rozpatrujący wniosek o ogłoszenie upadłości.
W ocenie Trybunału, takie rozwiązanie jest uzasadnione, racjonalne i mieści się w zakresie swobody legislacyjnej ustawodawcy. Ustawodawca - uznał Trybunał - musi wymagać dowodów na to, że zainteresowany nie ma pracy nie z powodu braku chęci czy kalkulacji, że pobieranie świadczenia przedemerytalnego będzie korzystniejsze niż prowadzenie działalności.