Choć kodeks pracy nie rozróżnia wynagrodzenia na brutto czy netto, to gdy mowa jest o wynagrodzeniu, zawsze chodzi o kwotę brutto. Prowadząc rozmowę o wysokości zarobków, trzeba wiedzieć, że dotyczą one właśnie wynagrodzenia brutto. Trzeba mieć świadomość, że kwotą, którą otrzymamy na konto, będzie inna niż to, co wynegocjowaliśmy. Chodzi bowiem o to, by dobrze zrozumieć, czym jest kwota brutto.
Wynagrodzenie brutto odnoszone jest zwykle do minimalnego miesięcznego wynagrodzenia. W 2018 roku to 2100 zł brutto. Kwotę płacy minimalnej ustalono jako niecałe 47 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce krajowej. Jeżeli porównujemy ją z poprzednim rokiem, to jest ona wyższa o ok. 5 proc.
Co to jest wynagrodzenie brutto?
Za wynagrodzenie brutto uznajemy całkowite wynagrodzenie, czyli kwotę, w której zawarte są wszystkie składki, zaliczki na podatek dochodowy i inne dodatki. Jest to więc całościowe wynagrodzenie, które, zanim zostanie wypłacone pracownikowi, pomniejsza się o zaliczkę na podatek, składki na ubezpieczenia społeczne)
i inne odliczenia. To, co zostanie, jest pensją netto, czyli realną kwotą, którą pracownik dostaje za wykonaną pracę.
Składki, które odprowadza się od kwoty wynagrodzenia brutto, mogą być różne. Zależą od tego, jaki typ umowy wiąże pracownika z firmą i jaka jest wysokość wynagrodzenia.
Składka na ubezpieczenie emerytalne to 19,52 proc. podstawy wymiaru. Połowę płaci pracownik, a połowę pracodawca.
Mówiąc o ubezpieczeniu rentowym, składka wynosi 8 proc. Pracodawca płaci z tego 6,5 proc., a pracownik 1,5 proc.
Jest jeszcze chorobowe. Składki na ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45 proc. wynagrodzenia. W całości musi je pokryć pracownik. Składka jest odliczana od wynagrodzenia. Jeśli pracownik zachoruje, dzięki ubezpieczeniu chorobowemu ma prawo do otrzymania zasiłku.
Składka zdrowotna to 9 proc. wynagrodzenia. Żeby wyliczyć składkę zdrowotną, należy wynagrodzenie pomniejszyć o sumę składek ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i chorobowego. Jej opłacania pozwala korzystać z państwowej służby zdrowia. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest odliczana od podatku dochodowego.
Kwota brutto i netto a umowa o pracę
Jeżeli wiemy, że kwota brutto i całe wynagrodzenie razem z wszelkimi obciążeniami, to czas na to, by zrozumieć, jakie to są obciążenia. Będą to m.in. składki ZUS, a także zaliczka na podatek dochodowy. Od wynagrodzenia pracownika bezpośrednio trzeba odjąć te składki, obciążające w części wynagrodzenie pracownika. Mowa tu o połowie składki emerytalnej i rentowej, a także całej składce chorobowej i zdrowotnej. Od wynagrodzenia brutto potrącana jest też cała zaliczka do rozliczenia podatku dochodowego.
Zaliczka na podatek dochodowy
Zaliczkę na podatek dochodowy oblicza się od całego przychodu, czyli wynagrodzenia brutto, które jest pomniejszone o składki odprowadzone na ubezpieczenie społeczne. Od przychodu trzeba też odjąć koszty uzyskania przychodu. Zależą one od tego, czy pracownik mieszka i pracuje w tej samej miejscowości, w której znajduje się zakład pracy.
Wynik odejmowania trzeba zaokrąglić do pełnych złotych. Wynikiem takiego działania jest dochód. Dopiero od niego wyliczamy podatek. Obliczenia podatku pozwala jeszcze na zmniejszenie go poprzez odjęcie składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75 proc.
