Na co zatem trzeba zwracać szczególną uwagę? Przede wszystkim na instrukcje, które opisują unijny program. Naprawdę trzeba je dokładnie przestudiować i trzymać się ich w najdrobniejszych szczegółach.
Bez rozbieżności
Jak przekonują specjaliści z portalu funduszeonline.pl, dotacji udzielanych z funduszy europejskich w ramach programów pomocowych nikomu nie trzeba zwracać. Pod warunkiem, że przestrzega się warunków umowy zawartej z instytucją zarządzającą danym programem. Jeśli na przykład we wniosku o dotację i w biznesplanie przedsięwzięcia beneficjent zobowiązał się do utworzenia i utrzymania przez pięć lat sześciu nowych miejsc pracy, to nie może ich zlikwidować. Jeśli to zrobi, to za każde zlikwidowane miejsce pracy, będzie musiał zwrócić określoną część dotacji. Oczywiście w uzasadnionych okolicznościach może zwolnić konkretnego pracownika, ale na jego stanowisko musi kogoś zatrudnić.
Beneficjent podejmuje zobowiązania, zanim otrzyma pieniądze z unijnego programu. Określa harmonogram i rodzaj działań, które zamierza przeprowadzić w ramach projektu współfinansowanego z dotacji. Jeśli działania te zaakceptuje agencja zarządzająca programem, zapada decyzja o przyznaniu dotacji. Nie jest to jednak równoznaczne z jej wypłatą. W wielu programach dotację otrzymuje się dopiero po zrealizowaniu i rozliczeniu projektu. Jeśli działania nie zostały przeprowadzone zgodnie z planem lub beneficjent przeprowadził inne działania niż zamierzał, to może być kłopot z rozliczeniem przedsięwzięcia. W takiej sytuacji trzeba się liczyć z odmową wypłaty dotacji.
Należy się więc wczytywać w wytyczne do programów (często to, co najważniejsze, napisano drobnym drukiem w przypisach) i - mimo że miejscami obfitują w urzędniczą nowomowę - traktować je jak Biblię. Drobne odstępstwo może zostać ukarane odmową wypłaty dotacji. Rozgrzeszenie można otrzymać wówczas, gdy nie dopełniliśmy czegoś w sytuacji wyższej konieczności.
Skąd wziąć pieniądze?
Każdy projektodawca musi mieć środki na realizację inwestycji. UE zwraca bowiem tylko część poniesionych kosztów. Przydatny może być więc kredyt bankowy. Nieraz jest to nawet warunek uzyskania dotacji.
Fundusz Poręczeń Unijnych (FPU) przy Banku Gospodarstwa Krajowego ma ułatwić projektodawcom uzyskiwanie kredytu na te cele. Kredyt potrzebny na sfinansowanie tej części inwestycji, za którą zapłaci później UE, będzie poręczany do 80% kwoty. Zaś te działania, które zaliczane są jako tzw. wkład własny projektodawcy, objęte mogą zostać poręczeniem do 60%. Podstawową formą zabezpieczenia będzie weksel in blanco.
Jeśli jakaś inwestycja jest nadzwyczaj kosztowna, warto podzielić ją na etapy i stopniowo realizować przy wsparciu środków z UE.
W ostatni czasie do boju ruszyły także banki. Coraz częściej udzielają kredytów na inwestycje dotowane przez Unię. Ich przedstawiciele doradzają także do jakiego programu warto aplikować
Dużo cierpliwości
Jeśli złożyłeś wniosek o dotację, musisz uzbroić się w cierpliwość. W przypadku dużych dotacji od złożenia wniosku do podjęcia decyzji o dofinansowaniu może upłynąć kilka miesięcy, a nawet rok. Orientacyjne terminy podawane są w komunikatach, w których ogłaszane są konkursy na projekty, i w podręcznikach do poszczególnych programów. W wielu programach, np. w eContent, jeszcze po otrzymaniu pozytywnej decyzji o przyznaniu dotacji, prowadzone są dalsze negocjacje co do jej wysokości.
Rzadko otrzymuje się całą kwotę z góry. Dotacja wypłacana jest zwykle w ratach, a jej wysokość i termin wypłacenia ustalany jest indywidualnie. Wypłata ostatniej transzy zwykle następuje po ostatecznym rozliczeniu projektu. Generalnie dotację otrzymuje się w formie refundacji, czyli beneficjent najpierw sam musi sfinansować projekt (może się posiłkować kredytami), a potem go rozliczyć. Jeśli instytucja zarządzająca programem jest przekonana, ze projekt został prawidłowo przeprowadzony i sfinansowany, podejmuje decyzję o wypłacie dotacji.
_ Przygotowano na podstawie informacji portalu funduszeonline.pl _