Weksel kojarzy się raczej z dawnymi czasami, kiedy był on rodzajem poręczenia finansowego. Jednak obecnie nadal się go stosuje – jest używany na przykład w kontekście umów kredytowych, jako jedna z form zabezpieczenia takiej pożyczki.
Warto wiedzieć, co dokładnie oznacza słowo weksel, aby nie popełnić żadnej pomyłki.
Czym jest weksel?
Weksel to rodzaj papieru wartościowego, który potwierdza, że jedna ze stron zobowiązuje się do spłaty określonej sumy pieniędzy w nieprzekraczalnym terminie drugiej stronie. W tym przypadku jest mowa o jego bezwarunkowości, to znaczy weksel nie jest związany z żadnymi innymi czynnościami prawnymi, na przykład z umową.
Rodzaje weksli
Weksle dzielą się na różne rodzaje. Ze względu na osobę dłużnika wyróżnia się weksle własne, kiedy osobą właściwą do spłacenia zadłużenia będzie wystawca weksla oraz* weksle trasowane*, w którym to przypadku głównym dłużnikiem jest osoba wskazana na dokumencie. Dopiero kiedy ta osoba jest niewypłacalna, dług przejmuje wystawca weksla jako dłużnik uboczny.
Ze względu na osobę remitenta, weksle podzielić można weksel imienny, wystawiony na określonego remitenta oraz* weksel na okaziciela*, w którym to osoba posiadająca weksel jest odpowiedzialna za jego spłatę. Jeśli weksel jest wystawiony na zlecenie, istnieje możliwość przeniesienia praw do danej wierzytelności na innego remitenta.
Weksel – podstawowe pojęcia
W kontekście słowa weksel spotkać można różne, czasami niejednoznacznie brzmiące słowa.
Trasant to wystawca weksla. Najczęściej, chociaż niekoniecznie, jest to także osoba zobligowana do jego spłaty. Jeżeli w umowie nie zwolniono go od tego obowiązku, trasant odpowiada za przyjęcie weksla przez wierzyciela.
Do spłaty należności wynikającej z weksla może zostać zobowiązany trasat. To osoba wskazana przez wystawcę weksla. W chwili, gdy ta osoba dokona akceptu, czyli przyjęcia weksla, staje się akceptantem (przyjemcą).
Avalista to poręczyciel wekslowy, który może swoim podpisem dodatkowo potwierdzić zapłatę sumy wekslowej przez dłużnika.
Remitent to wierzyciel wekslowy. To właśnie jemu należy zapłacić sumę wynikającą z weksla. W niektórych sytuacjach te pieniądze są spłacane nie przez trasata, a przez wyręczyciela. Jego rolą jest spłata dotychczasowego remitenta i przyjęcie na siebie roli wierzyciela.
Indos to droga, którą mogą być przekazywane weksle. Osoba, która jest remitentem, może złożyć pisemne oświadczenie o przeniesieniu praw na kogoś innego. Tym samym zostaje ona żyrantem (indosantem). Z drugiej strony osoba, na którą przeniesiono* prawa do weksla*, staje się indosatariuszem (żyrantariuszem).
Weksel łączy się także z innym pojęciem – regresu, przez który rozumie się zwrotne poszukiwania, jeżeli termin spłaty weksla minął, ale także w pewnym przypadkach jeszcze przed terminem płatności. W takich sytuacjach dłużnika określa się mianem regresanta. Osoba, która żąda sumy wekslowej w drodze regresu, jest regredientem.
Składniki weksla
Weksel musi mieć określoną budowę, aby można było go uznać za pełnoprawny dokument. Zawierać musi nazwę weksel, a także polecenie bezwzględnej zapłaty określonej sumy wekslowej. Nie można pominąć nazwiska osoby zobowiązanej do spłaty, oznaczenia miejsca oraz terminu płatności, nazwiska osoby lub nazwy firmy, na rzecz której wpłata ma zostać dokonana oraz oznaczenie daty i miejsca jego wystawienia. Nie wolno zapomnieć o odręcznym podpisie.
Obligatoryjnie weksel zawierać może również klauzule wekslowe, czyli dodatkowe informacje.