Czy raje podatkowe przestaną kusić?

*Rocznie państwa tracą ok. 124 mld dolarów dochodów podatkowych w wyniku działania _ rajów podatkowych _ - wynika z wyliczeń międzynarodowego stowarzyszenia Tax Justice Network. Jednak liczba _ rajów podatkowych _ zaczyna się zmniejszać. *

Na majowym szczycie G20 w oficjalnych dokumentach pojawiło się stwierdzenie, w którym mowa o _ końcu ery tajemnicy bankowej _. Francuska minister finansów, Christine Lagarde ogłosiła nawet, że G20 będzie teraz pracować nad katalogiem sankcji wobec krajów, które nie są skłonne do współpracy.

Raj podatkowy:
Powszechnie używaną definicją rajów podatkowych jest ta stworzona w 1998r. przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Aby państwo uznane zostało za raj podatkowy musi spełniać cztery kryteria:

1. brak podatku dochodowego, albo podatek dochodowy o czysto nominalnym charakterze;
2. brak efektywnej wymiany informacji podatkowych z innymi państwami;
3. brak transparentności;
4. brak istotnych działań zmierzających do wprowadzenia efektywnej wymiany informacji podatkowych z innymi państwami oraz transparentności. W tym samym czasie listy _ rajów podatkowych _ przedstawiła również OECD. Na czarnej liście znalazły się takie państwa jak: Filipiny, Malezja, Kostaryka, Urugwaj. Są to kraje które nie zgodziły się na dostosowanie systemów podatkowych do światowych standardów przejrzystości i wymiany informacji. Z kolei na listę szarą trafiło 38 państw, a wśród nich m.in. Luksemburg, Lichtenstein, Kajmany czy Szwajcaria. Kraje z listy zgodziły się na współpracę, ale nie wprowadziły pełnych standardów przejrzystości. Po ostatniej aktualizacji list przez OECD wszystkie państwa znajdujące się na _ czarnej _ zostały przeniesione na listę szarą. Z kolei z _ szarej _ listy wykreślono m.in. Kajmany, Wyspy Dziewicze, Luksemburg.

Przeniesienie dużej firmy do raju podatkowego jest dla jej właścicieli bardzo opłacalne. Postanowiliśmy to zobrazować na przykładzie jednej z największych naszych giełdowych spółek - KGHM.

_ Przeniesienie _ nawet takiego molocha w inne miejsce nie jest trudne. Oczywiście nie chodzi o fizyczne przeniesienie firmy, a zmianę miejsca z którego właściciel będzie oficjalnie zarządzał firmą. _ _

_ - Wystarczy, że założymy spółkę, powiedzmy na Cyprze. Następnie nabywa ona większość akcji KGHM i tym samym staje się jego właścicielem _ - tłumaczy Aleksander Stuglik, prawnik, wspólnik w Kancelarii Prawnej B. Żuradzka Sp. K.
href="http://msp.money.pl/">

Firma może dzięki temu płacić część podatków na Cyprze, a ponieważ tam są one niższe niż w Polsce różnica trafia do kieszeni właściciela. W 2008 roku KGHM osiągnął zyski brutto w wysokości ponad 3,5 mld złotych. Od tego spółka musiała odprowadzić 19 proc. podatek, który wyniósł ponad 675 mln złotych. Gdyby KGHM zarejestrowany był na Cyprze to zapłaciłby tylko 10 proc. podatek. W ten sposób firma mogłaby powiększyć zysk netto o blisko 320 mln złotych.

_ _

Są jeszcze inne metody powiększenia zysków przy pomocy rajów podatkowych. Zostajemy przy KGHM. Załóżmy, oczywiście w uproszczeniu, że wydobycie 1 kg miedzi kosztuje 1 zł.

_ - Po tej cenie miedź jest sprzedawana powiązanej spółce z Cypru, która odsprzedaje surowiec dalej, ale już za 2 złote. Podatek odprowadzany jest co prawda od dwóch złotych, ale na Cyprze. W Polsce z tytułu tej sprzedaży nie odprowadziliśmy żadnego podatku _ - tłumaczy prawnik. _ - Jest to możliwe gdy w przypadku sprzedaży, dokonana jest ona po cenie produkcji, czyli gdy zysk jest równy zero _ - wyjaśnia. Działania te są jak najbardziej legalne i zgodne z prawem polskim.

Najwyraźniej umieszczenie na liście oraz groźby G20 poskutkowały, ponieważ w Europie lista rajów podatkowych kurczy się.ZOBACZ TAKŻE:Jak założyć firmę w raju podatkowym?

Szwajcaria uchodząca dotychczas za państwo, które wyjątkowo rygorystycznie strzegło tajemnicy bankowej, pod wpływem nacisków rozluźniło swą politykę. Szwajcarski bank UBS przekaże amerykańskimwładzom dane pięciu tysięcy właścicieli kont, na których trzymane były środki ze źródeł niezadeklarowanych urzędom skarbowym.

Również nasze Ministerstwo Finansów wyciąga ręce po pieniądze rodaków ulokowane w Szwajcarii. Podpisane zostało porozumienie pozwalające wyłapywać osoby unikające opodatkowania. Rozmowy w kwestii ujawnienia niezadeklarowanych dochodów ze Szwajcarami prowadzą również Niemcy.

Swoją politykę bankową zdecydował się złagodzić Luksemburg. Po niecałych trzech miesiącach od ogłoszenia list OECD władze tego państwa zdecydowały się podpisać 12 międzynarodowych umów o wymianie informacji podatkowych. Spowodowało to usunięcie Luksemburga z listy OECD.

Pod wpływem międzynarodowych nacisków zmiękło też małe Księstwo Lichtenstein. Niedawno podpisało z Wielką Brytanią porozumienie o ujawnieniu 5 tysięcy posiadaczy kont. Jednocześnie Lichtenstein zobowiązał się do likwidacji w ciągu pięciu lat wszystkich tajnych kont należących do obywateli brytyjskich. Właściciele kont mogą oczywiście dobrowolnie ujawnić swoje oszczędności brytyjskiemu fiskusowi. Wtedy zapłacą tylko 10 proc. kary ponad należny podatek.

Lichtenstein przystał na takie porozumienia po tym gdy Niemcy wraz z Brytyjczykami przekupili pracownika banku LGT, największego banku księstwa. Udostępnił on dane setek klientów.

Wygląda na to, że za _ raje podatkowe _ przestają również uchodzić Brytyjskie Wyspy Dziewicze oraz Kajmany. Te zależne od Wielkiej Brytanii tereny podpisały ostatnio porozumienia z Nową Zelandią, które pozwalają na wymianę informacji podatkowych. W sumie wyspy te zawarły takie umowy z 12 państwami. Co sprawiło, że zostały wykreślone z szarej listy OECD.

Mimo, że kilka państw ugięło się i przyjęło międzynarodowe standardy podatkowe to i tak lista krajów, które nie dostosowały się do międzynarodowych oczekiwań jest długa. I tak swoje pieniądze albo biznes możemy ulokować m.in. na wyspach: Cooka, Samoa, Bahamach, Marshalla, albo w Panamie, San Marino czy Singapurze.
*W polskim prawie nie istnieje *pojęcie _ raj podatkowy _.
Używa się określenia _ kraje i terytoria stosujące szkodliwą konkurencję podatkową _.

Co ciekawe, dzięki rozwiązaniom prawnym, za odmianę _ raju podatkowego _ uchodzić może również amerykański stan Delaware. Według różnych szacunków na świecie jest obecnie od 30 do 50 miejsc, które są atrakcyjne dla osób chcących ukryć swoje transakcje finansowe.

Wszystkie te miejsca charakteryzuje kilka wspólnych cech. Po pierwsze zapewniają maksimum poufności i tajności. W tych państwach bardzo dobrze działają mechanizmy tajemnicy bankowej i tajemnicy adwokackiej. Niektóre z nich w ogóle nie wymagają od swoich klientów prowadzenia księgowości, ani sprawozdawczości finansowej.

Kolejnym elementem jest brak lub niewielkie obciążenia podatkowe. Zwykle chodzi o zwolnienie z podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług pobieranych w miejscu siedziby spółki.

Przeniesienie firmy do _ raju podatkowego _ to również gwarancja ochrony majątku przed przyszłymi wierzycielami. Służą do tego tzw. fundacje interesu prywatnego, które mogą zarządzać przekazanym majątkiem. Takie fundacje inaczej niż w Polsce, nie muszą być użyteczne dla ogółu, wręcz przeciwnie. Ich celem może być dbanie o interesy konkretnej osoby lub firmy, która majątek przekazała. Powstała w ten sposób struktura nie odpowiada majątkiem za zobowiązania fundatora, który jednocześnie może z niego korzystać do woli.

| Państwa stosujące szkodliwą konkurencję podatkową -_ raje podatkowe _ |
| --- |

| 1) Księstwo Andory 2) Anguilla 3) Antigua i Barbuda 4) Aruba 5) Wspólnota Bahamów 6) Królestwo Bahrajnu 7) Barbados 8) Belize 9) Bermudy 10) Brytyjskie Wyspy Dziewicze 11) Wyspy Cooka 12) Wspólnota Dominiki 13) Gibraltar 14) Grenada 15) Guernsey/Sark/Alderney 16) Hongkong 17) Jersey 18) Kajmany 19) Republika Liberii 20) Księstwo Liechtensteinu | 21) Makau 22) Republika Malediwów 23) Wyspa Man 24) Republika Wysp Marshalla 25) Republika Mauritiusa 26) Księstwo Monako 27) Montserrat 28) Republika Nauru 29) Antyle Niderlandzkie 30) Niue 31) Republika Panamy 32) Niezależne Państwo Samoa 33) Republika Seszeli 34) Federacja Saint Christopher i Nevis 35) Saint Lucia 36) Saint Vincent i Grenadyny 37) Królestwo Tonga 38) Turks i Caicos 39) Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych 40) Republika Vanuatu |
| --- | --- |

źródło: MF

Ostatnim aspektem charakteryzującym _ raje podatkowe _ jest elastyczna formuła prowadzenia działalności gospodarczej. Pozwala ona powoływanie osób prawnych do zarządu, odbywanie posiedzeń zarządu poza granicami państwa macierzystego. Nie ma obowiązku ujawniania udziałowców w oficjalnym rejestrze. Aby zwiększyć anonimowość firmy można też na miejscu wynająć dyrektora oraz akcjonariuszy.

Zazwyczaj w tym celu zakłada się w upatrzonym państwie tzw. spółki offshore. Umożliwiają one przetransferowanie dochodów osiągniętych w kraju macierzystym, a następnie rozliczanie według stawek podatkowych stosowanych w _ naszym _ wybranym państwie. Spółkę taką można założyć zdalnie, bez wychodzenia z domu. Wystarczy dostęp do internetu.

Czy więc międzynarodowa krucjata przeciwko _ rajom podatkowym _ spowoduje, że one znikną?

Aleksander Stuglik uważa, że nie. _ - Myślę, że raje podatkowe nie znikną. Całe państwa są zainteresowane utrzymaniem obecnego stanu rzeczy. Wystarczy spojrzeć na Katar, który kupując polskie stocznie korzystał z firmy zarejestrowanej na Antylach _ - uważa prawnik. - _ Jedyne co raje podatkowe robią to co jakiś czas zmieniają struktury i pewne elementy systemu. Spójrzmy przykładowo na Cypr. Początkowo oprocentowanie CIT wynosiło trochę ponad 4 proc. obecnie jest to 10 proc. Ale to i tak jest w tej chwili najkorzystniejsze opodatkowanie w Europie - dodaje . _

na zdjęciu pracownik w KGHM_ _

• >Wiadomości z kraju i ze świata na Twojej stronie internetowej