Warunkiem rozpoznania transakcji jako wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów opodatkowanej stawką 0 proc. jest wywóz towarów do innego kraju UE. Co się dzieje w sytuacji gdy nasz kontrahent – mimo zapewnień – nie wywiezie towaru z Polski?
Zgodnie z ustawą o VAT przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów rozumie się wywóz towarów z terytorium Polski w wykonaniu dostawy towarów na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium Polski. Może się zdarzyć, że zgodnie z warunkami dostawy podmiotem odpowiedzialnym za wywóz towarów jest ich nabywca.
Niestety zdarzają się także sytuacje, w których nabywca ten świadomie wprowadza dostawcę w błąd zapewniając go o wywiezieniu towaru i przedstawiając odpowiednie dokumenty, mimo, że faktycznie wywozu tego nie dokonał. W takiej sytuacji nie jest spełniona definicja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Organy podatkowe mogą wówczas odmówić podatnikowi prawa do zastosowania stawki 0 proc. VAT .
Czy w takiej sytuacji pozostaje jedynie opodatkowanie transakcji?
To zależy od konkretnej sytuacji. W sytuacji gdy podatnik miał przekonanie, że towary faktycznie opuściły Polskę i zostały przetransportowane do innego kraju UE, posiadła potwierdzające to dokumenty to nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji nieuczciwości kontrahenta. Oczywiście mam na myśli sytuację, w której podatnik nie brał udziału w oszustwie ani też nie mógł się przy zachowaniu normalnej staranności dowiedzieć, że transakcja nie przebiegała tak jak wskazywały dokumenty. Takie podejście potwierdzają wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
_ _*Co na to polskie organy podatkowe? *
Nasze organy nie zawsze respektują dorobek Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zdarzają się więc sytuacje, w których - podatnikom nieświadomym faktu, że kontrahent nie wywiązał się ze swych zapewnień - organy podatkowe próbują opodatkować wspomniane transakcje. Zdarza się również, że organy argumentują, iż podatnik z łatwością mógł się domyślić faktycznego przebiegu transakcji co uniemożliwia odwołanie się do wyroków ETS.
Wydaje się jednak, że w sytuacji gdy podatnik został wprowadzony w błąd i dochował należytej staranności nie powinien być obciążony podatkiem. Takie też są orzeczenia polskich sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 17 marca 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że _ działanie (podatnika) w dobrej wierze może go uwolnić od negatywnych skutków podatkowych – zapłaty a posteriori podatku VAT z uwagi na nie wystąpienie wewnątrzwspólnotowej dostawy. _
Autor jest partnerem wSendero Tax & Legal