Eksperci dla Money.pl: Odpowiedzialność wspólnika w spółce jawnej

W spółce jawnej, co do zasady każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (art. 22 § 2 K.s.h.). W klasycznym ujęciu, solidarna odpowiedzialność oznacza, że wierzyciel może skierować swoje roszczenie według swego wyboru - w stosunku do każdego
z dłużników lub tylko niektórych z nich, o całość lub o część roszczenia - również według swego wyboru. Do czasu całkowitej spłaty zadłużenia, wszyscy dłużnicy pozostają odpowiedzialni.

DYŻUR EKSPERCKI: We wtorek, 27 listopada, w godz. 11-16 mecenas Beata Łączyńska będzie odpowiadać na pytania czytelników pod nr tel.: (22) 246-08-00.
Zasada wynikająca z art. 22 § 2 K.s.h. ulega jednak modyfikacji w zakresie przewidzianym
w art. 31. Artykuł ten stanowi bowiem, że odpowiedzialność wspólnika jest odpowiedzialnością subsydiarną w stosunku do odpowiedzialności spółki, co oznacza, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Nie stanowi to jednak przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (art. 31 § 2 K.s.h.).

Innymi słowy:

• w przypadku istnienia roszczeń wobec spółki jawnej wierzyciel może pozwać zarówno samą spółkę, jak i jej wspólników;
• w przypadku uzyskania wyroku zasądzającego, prowadzenie egzekucji przeciwko wspólnikowi będzie możliwe dopiero, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się nieskuteczna.

Bezskuteczność prowadzenia egzekucji należy ocenić podobnie jak w przypadku art. 299 K.s.h. przewidującego odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki. Bezskuteczność egzekucji może być udowodniona postanowieniem komornika o umorzeniu egzekucji lub innymi dowodami. Dowodem bezskuteczności egzekucji może być zatem - przykładowo - sprawozdanie finansowe, wskazujące na to, że majątek spółki nie wystarcza na pokrycie wierzytelności przysługującej osobie dochodzącej roszczenia. Bezskuteczność egzekucji musi się odnosić do całego majątku spółki, a nie tylko do jego części (A. Kidyba [w: Komentarz aktualizowany do art. 1-300 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U.00.94.1037)], LEX/el. 2012, komentarz do art. 299 K.s.h.).

Egzekucja przeciwko wspólnikowi, na podstawie wyroku wydanego przeciwko spółce jawnej, odbywa się po nadaniu temu wyrokowi klauzuli wykonalności w trybie art. 7781 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna. Fakt bezskuteczności egzekucji prowadzonej przeciwko spółce jawnej jest więc badany na etapie nadania klauzuli wykonalności.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/80/m252240.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/eksperci;dla;money;pl;zakaz;konkurencji;w;trakcie;stosunku;pracy,183,0,1193911.html) *Ekspert: Tego zabrania zakaz konkurencji * Umowa o zakazie konkurencji może być odpłatna lub nieodpłatna - tłumaczy Beata Łączyńska radca prawny z kancelarii Siwek Gaczyński & Partners. Z odpowiedzialności za zobowiązania spółki nie zwalnia wspólnika fakt wykreślenia spółki
z rejestru oraz wystąpienie wspólnika ze spółki. W uchwale z 4 września 2009 r. III CZP 52/09 Sąd Najwyższy stwierdził, że wykreślenie spółki jawnej z rejestru przedsiębiorców nie wyłącza nadania na podstawie art. 7781 K.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność za zobowiązania wymienione w tytule egzekucyjnym. Z kolei w uchwale z 18 grudnia 2008 r. III CZP 126/08, Sąd Najwyższy uznał, że wystąpienie ze spółki nie zwalnia byłego wspólnika z odpowiedzialności określonej w art. 22 K.s.h. za zobowiązania powstałe wcześniej.

Zaznaczenia również wymaga, że subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru (art. 31 § 3 K.s.h.). Zatem za takie - wspólnik może być pozwany oraz można prowadzić egzekucję z jego majątku bez ograniczeń.

Wspólnicy spółki jawnej odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką
i pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki na podstawie art. 115 Ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, a także w analogiczny sposób - za zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (art. 31 Ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). Odpowiedzialność za te zobowiązania publicznoprawne nie jest odpowiedzialnością subsydiarną i nie jest uzależniona od uprzedniego prowadzenia bezskutecznej egzekucji wobec spółki.

Autorka jest radcą prawnym w kancelarii prawniczej Siwek Gaczyński & Partners