Od stycznia 2017 wprowadzono przepisy, które rozszerzają listę towarów, które objęte są odwrotnym obciążeniem. W taki sposób mogą być też rozliczone niektóre usługi.
Czym jest odwrotne obciążenie?
Odwrotne obciążenie przerzuca obowiązek rozliczenia podatku VAT na nabywcę. Stosowanie odwrotnego obciążenia jest uregulowane w ustawie o VAT. Żeby taki mechanizm można było zastosować:
- sprzedawca musi być czynnym podatnikiem VAT;
- nabywca też musi być czynnym podatnikiem VAT;
- dostawa nie jest objęta zwolnieniem lub art. 122.
O ile sytuacja dotyczy sprzedaży produktów takich jak:
- procesory;
- przenośne maszyny do automatycznego przetwarzania danych, takie jak laptopy i notebooki albo komputery kieszonkowe;
- telefony dla sieci komórkowych;
- konsole do gier wideo;
- o ile wartość tych towarów bez kwoty podatku jest wyższa niż 20.000 zł.
Jednolita gospodarczo transakcja
W przypadku odwrotnego obciążenia ważne jest pojęcie jednolitej gospodarczo transakcji. Jest nią transakcja, w której istnieje jedna albo więcej dostaw towarów wymienionych wcześniej, nawet jeśli dokonane są one na podstawie osobnych zamówień.
Jednolita gospodarczo transakcja to taka transakcja, która obejmuje więcej niż jedną umowę, o ile okoliczności, które towarzyszą transakcji, były odmienne od warunków, które zwykle występują w obrocie tymi towarami.
Odwrotne obciążenie przy usługach budowlanych
Odwrotne obciążenie można zastosować przy usługach budowlanych, o ile zarówno nabywca, jak i sprzedawca są czynnymi podatnikami VAT.
Ustawa o VAT określa, że konkretne elementy faktury, które muszą się znaleźć na tym dokumencie, dzieli się na dwie grupy. Pierwszą z nich stanowią obowiązkowe elementy, które trzeba umieścić na fakturze zależnie od rodzaju świadczonych usług.
Trzeba też zauważyć, że odwrotne obciążenie to szczególny rodzaj faktury. W związku z tym danymi na fakturze z odwrotnym obciążeniem muszą być:
- data wystawienia,
- numer jednoznacznie identyfikujący fakturę,
- imiona i nazwiska, które identyfikują podatnika i nabywcę,
- numer do zidentyfikowania sprzedawcy VAT,
- numer, do identyfikacji podatku VAT,
- daty, w której była dokonana albo zakończona dostawa towarów lub usług,
- nazwę towaru i usługi,
- miarę i ilość towarów albo usług,
- cena jednostkową towaru bez podatku,
- kwotę opustów albo obniżek cen,
- wartość towarów lub wykonanych usług w kwocie netto,
- kwota należności ogółem.
Na fakturze musi się znaleźć sformułowanie „odwrotne obciążenie”. W odróżnieniu od zwykłej faktury nie ma na nim:
- stawki podatku,
- kwoty podatku.
W przypadku tej umowy bardzo ważne jest właśnie to by użyć sformułowania "odwrotne obciążenie". Nie ma jednak wyraźnie wskazanego miejsca, gdzie powinno się takie oznaczenie znaleźć.
Warto wiedzieć jednak, że oznaczenie "odwrotne obciążenie" jest wyłącznie informacją, nie wiąże prawnie obu stron. Nawet jeśli sprzedawca nie doda na dokumencie takiego oznaczenia, to i tak nabywca będzie ponosił konsekwencje podatkowe. Działa to też w drugą stronę. Jeśli na fakturze mamy zapis "odwrotne obciążenie", a nie da się tego mechanizmu zastosować dla konkretnej transakcji, to nabywca nie będzie ponosił konsekwencji podatkowych.
Przedsiębiorca, który stosuje procedurę odwrotnego obciążenia, musi przygotować informacje podsumowujące transakcje objęte odwrotnym obciążeniem. Sprzedawca taki musi składać okresowe deklaracje razem z informacją podsumowującą do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni.
Informacje podsumowujące VAT-27 powinny być składane wyłącznie elektronicznie.